100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Sociale grondrechten verkennen samenvatting €5,99
In winkelwagen

Samenvatting

Sociale grondrechten verkennen samenvatting

 0 keer verkocht

Sociale grondrechten samenvatting, gegeven door Tom Claeys, te Artevelde. Geziene leerstof: inleiding, onderbenutting van sociale grondrechten en proactief handelen in het kader van onderbescherming

Voorbeeld 3 van de 28  pagina's

  • 30 mei 2023
  • 28
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (16)
avatar-seller
noorgrammens
SOCIALE GRONDRECHTEN
EXAMEN JUNI 2023



Inhoud
1. Inleiding sociale grondrechten..............................................................................................................................3
1.1 De tweede generatie grondrechten................................................................................................................3
1.2 Internationale mensenrechtenverdragen.......................................................................................................4
1.3 Betekenis voor het sociaal werk......................................................................................................................5
1.4 Situering binnen de welvaartstaat..................................................................................................................5
1.5 Situering binnen het armoedebeleid..............................................................................................................6
1.6 De sociale instrumenten en collectieve voorzieningen..................................................................................7
1.7 De sociale zekerheid, sociale bijstand en sociale bescherming......................................................................9
1.7.1 De klassieke sociale zekerheid.................................................................................................................9
1.7.2 De sociale bijstand....................................................................................................................................9
1.7.3 Verschil tussen klassieke sociale zekerheid en sociale bijstand............................................................10
1.7.4 Solidariteit..............................................................................................................................................10
1.8 De onderbescherming en het proactief handelen........................................................................................11
1.9 De sociale grondrechten onder druk............................................................................................................11
1.9.1 De afbouw van de welvaartsstaat..........................................................................................................11
1.9.2 Negatieve en positieve framing.............................................................................................................11
1.9.3 Responsabilisering, conditionalisering, criminalisering.........................................................................12
2. De onderbenutting van sociale grondrechten....................................................................................................13
2.1 Inleiding.........................................................................................................................................................13
2.2 Onderbenutting vanuit de burger.................................................................................................................14
2.2.1 Trots en schaamte..................................................................................................................................14
2.2.2 Onwetendheid........................................................................................................................................14
2.2.3 Perceptie t.a.v. de overheid...................................................................................................................14
2.2.4 Zwartwerk..............................................................................................................................................14
2.2.5 In het verleden afgewezen.....................................................................................................................14
2.2.6 Gebrek aan sociale vaardigheden..........................................................................................................15
2.2.7 Bureaucratie...........................................................................................................................................15
2.2.8 Leescultuur en taalvaardigheid..............................................................................................................15
2.2.9 Sociale omgeving....................................................................................................................................15
2.2.10 Misverstanden over regelingen...........................................................................................................15
2.2.11 Angst voor mogelijke risico’s verbonden aan een aanvraag...............................................................15



Pagina 1 van 28

, 2.3 De onderbenutting vanuit de wetgeving, organisaties en hulp- en dienstverleners....................................16
2.3.1 Ontmoediging.........................................................................................................................................16
2.3.2 Passieve dienstverlening........................................................................................................................16
2.3.3 Ingewikkelde regelgeving.......................................................................................................................16
2.3.4 Informatisering en digitalisering............................................................................................................16
2.3.5 Arbeidsomstandigheden........................................................................................................................16
2.3.6 Gebrek aan voorlichting en actieve bekendmaking...............................................................................16
2.3.7 Informele selectie...................................................................................................................................17
2.3.8 Contractualisering en voorwaardelijkheid.............................................................................................17
2.4 Besluit: het Mattheüseffect...........................................................................................................................17
2.5 Cijfers over onderbenutting..........................................................................................................................17
3. Proactief handelen in het kader van onderbescherming....................................................................................18
3.1 Inleiding.........................................................................................................................................................18
3.2 Begripsverklaring...........................................................................................................................................18
3.2.1 Onderbescherming.................................................................................................................................18
3.2.2 Proactief handelen.................................................................................................................................19
3.3 Belangrijke rol voor OCMW’s en CAW’s........................................................................................................20
3.4 Fases in proactief handelen ten aanzien van onderbeschermden...............................................................22
3.4.1 Het basisconcept....................................................................................................................................22
3.4.2 Fase 1: preventie (= preventief handelen).............................................................................................23
3.4.3 Fase 2: opsporen....................................................................................................................................24
3.4.4 Fase 3: benaderen..................................................................................................................................26
3.4.5 Fase 4: toeleiding (= naartoe leiden)......................................................................................................26
3.4.6 Fase 5: toegankelijkheid (=verhogen van toegankelijkheid)..................................................................27
3.4.7 Fase 6: onthaal (= onthaal verzorgen)...................................................................................................28
3.4.8 Fase 7: rechtendetectie (= rechten detecteren)....................................................................................28
3.4.9 Fase 8: rechten realiseren......................................................................................................................28
3.4.10 Fase 9: nazorg (=nazorg aanbieden)....................................................................................................28




Pagina 2 van 28

, 1. INLEIDING SOCIALE GRONDRECHTEN

1.1 DE TWEEDE GENERATIE GRONDRECHTEN

Grondrechten = geheel van universele rechten die tot doel hebben de voorwaarden te creëren en te blijven
garanderen opdat personen op een vrije, maar ook menswaardige manier zouden kunnen functioneren

Vrije manier van leven  burgerlijke en politieke rechten
Burgerlijke rechten = rechten die de burger beschermen tegen onrechtmatig en ongeoorloofd optreden van de
overheid
Politieke rechten = rechten die bedoeld zijn om de burger ter laten deelnemen aan het staatsgezag

Menswaardige manier van leven  sociale grondrechten (economische, sociale en culturele rechten)

Eerste generatie:
Burgerlijke en politieke rechten
Bieden een bescherming tegen een willekeurige overheidsinmenging
 onthoudingsplicht

Tweede generatie:
Sociale grondrechten
Geven een appel aan de overheid om die rechten te voorzien die een menswaardig leven mogelijk maken
 positieve handelingsplicht

Derde generatie:
Collectieve/solidariteitsrechten
Overstijgen het individu

Bescherming grondrechten  wetgeving, mondiale en regionale mensenrechten verdragen en
mensenrechteninstrumenten

Burgerlijke en politieke rechten  1831 BGW
Sociale grondrechten  1994 BGW

Overzicht sociaal grondrechten België:

 Recht op arbeid
 Recht op wonen
 Recht op sociale bijstand
 Recht op bescherming van de gezondheid
 Recht op sociale zekerheid
 Recht op onderwijs
 Recht op juridische bijstand
 Recht op gezond leefmilieu
 Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing




Pagina 3 van 28

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorgrammens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd