Samenvatting
Samenvatting virologie
Samenvatting virologie obv slides en lesnotities van lessen van Marc Van Ranst
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
VirologieDeel 1: Inleiding
Geschiedenis van de virologie
• Adolf E. Mayer: zag dat bep. bladeren vd tabaksplant gele stippen vertoonden,
verschrompelden en afvielen ® perste het sap van de zieke bladeren op een nieuw
gezond blad ® die werd ook ziek ® de tabaksmosaïk-ziekte is dus overdraagbaar
• Dmitri Ivanovski (‘grondlegger vd virologie’): filterde het sap van de zieke bladeren door
een porseleinen filter (waar geen bacteriën door kunnen) ® bracht dit aan op gezond
blad ® werd ook ziek ® het ziekmakend agens was dus geen bacterie
• Martinus Beijerinck: de eerste die het woord virus gebruikte
Virale structuur
• Grootte: 25 – 300 nm = zeer klein
® je kan ze niet met een lichtmicroscoop zien, elektronenmicroscoop nodig
® zijn ultrafiltreerbaar & kleiner dan bacteriën
® voorbeelden
o Pokkenvirus: 300 nm
o Herpesvirus: 100 nm
o Picornavirus: 25 nm
• Envelop = lipidedubbellaag die vloeibaar is, zoals olie
• Capside
o Helicaal: rond het genetisch mateiraal zit spiraalsgewijs eenzelfde molecule
§ Economische manier van bescherming want slechts 1 EW nodig.
§ Bv. tabaksmozaïekvirus, ebolavirus (maar dit is niet zo rigiede als
tabaksmozaïekvirus)
o Icosahedraal: opeenvolging v 5- & 6-hoeken met binnenin genetisch materiaal
§ Zeer stabiele structuur
§ Vormt zich spontaan dus ook energetisch heel stabiel
§ Bv. adenovirus, herpesvirus, humaan papillomavirus
o Complex: hele andere vorm
§ Bv. T-bacteriofaag
® wanneer bacteriofaag geland is op de bacterie gaat het zijn genetisch
materiaal inspuiten, hoeft dus niet in de bacterie te gaan
§ Bv. pokkenvirus
• Genoom
o DNA of RNA & dubbelstrenging (ds) of enkelstrengig (ss)
§ DNA is meestal in dubbelstrengige vorm
® enige medisch belangrijke uitzondering: parvovirus B19 (ssDNA):
gevaarlijk bij zwangere vrouwen want foetus zal geen RBC meer
aanmaken ® nood aan intra-uteriene bloedtransfusiee
§ RNA is meestal in enkelstrengige vorm
® enige medisch belangrijke uitzondering: rotavirus (dsRNA)
1
, o Lineair of circulair
§ Meeste virussen hebben een lineair genoom
® uitzondering: papillomavirus (circulair dsDNA)
® uitzondering: hepatitis B virus (circulair 2/3de ds, 1/3de ss DNA)
§ Plantviroïden (die dus alleen planten infecteren): bestaan alleen uit
ssRNA, hebben voor de rest geen eiwitten ® om zichzelf te beschermen
zijn ze circulair
o 1 stuk of segmentair
§ Voordeel van segmentaire structuur: reassorteren = wanneer een cel
door 2 versch virussen wordt geïnfecteerd, kunnen deze virussen hun
genoom uitwisselen ® nieuwe combinaties
® gebeurt continu bij influenza
§ 3 belangrijke segmentaire virussen: rotavirus, influenza, hantavirus
Samenvatting
Virus taxonomie
® is eigenlijk volledig vervangen door moleculaire stambomen obv sequenties
Indeling op basis van
• Eigenschappen van het virion (grootte, vorm, envelop,
capsidestructuur,…)
• Fysicochemische eigenschappen (MW, genoomeigenschappen, G+C ratio,
nt sequentie,…)
• Virale eiwitten (aantal, grootte, functie, AZ sequentie,…)
• Viraal genoom en life cycle (genoomorganizatie en-replicatie, plaats van
virion assemblage, maturatie, release,…)
• Biologische eigenschappen (natuurlijke gastheer, weefseltropisme,
histopathologie, transmissie, geografische distributie,…)
2
, Replicatie
• Is celafhankelijk: een virus kan zich niet vermenigvuldigen zonder gastheercel
• Replicatiecyclus
1. Binding aan cellulaire receptor
o Via sleutel-slot mechanisme ® tropisme1 gaat dus bepalen welke cellen worden
geïnvadeerd MAAR het is niet zo dat 1 virus maar 1 doelwitcel heeft en maar 1
symptoom geeft + virussen kunnen binden aan meerdere celsoorten
o De receptoren waarop de virussen kunnen binden zitten op de cel, deze zijn NIET
speciaal ontworpen voor het virus, maar hebben biologische functie voor de cel
® worden misbruikt door virus (bv. HIV-1 bindt op CD4)
2. Binnendringen in doelwitcel: 4 manieren
o Fusie van geënveloppeerd virus met plasmamembraan ® naakt capside gaat
naar binnen
o Endocytose van niet-geënveloppeerd virus: alles wat aan het opp van de cel
hangt wordt de cel binnengebracht via een endosoom en opgenomen in het
golgi-apparaat, dus ook virussen
o Endocytose van geënveloppeerd virus: is een combinatie van strategieën
o Injecteren van viraal genoom in doelwitcel (bv. T-bacteriofaag)
3. Ontmanteling vh virus: opening vh capside ® genetisch materiaal komt vrij in de cel
4. Synthese ‘vroege’ eiwitten (= eiwitten die cel verder overnemen, gijzelen,
onsterfelijk kunnen maken als ze kankerverwekkend zijn)
5. Viraal DNA/RNA replicatie
o Kan gedaan worden door humaan polymerase dat praktisch geen fouten maakt
® virus blijft hetzelfde
o Sommige virussen hebben hun eigen polymerase ® veel mutaties, foutjes
® virus verandert
6. Synthese ‘late’ eiwitten
7. Assemblage nieuwe virions: gebeurt spontaan door auto-assemblage
8. Vrijzetting nieuwe virions: 2 manieren
o Cytolyse = zoveel viruspartikels aangemaakt dat de cel ontploft
o Budding = tegenaan membraan leunen en steeds een stukje afsplitsen met een
viruspartikel erin ® cel blijft lang overleven als dit heel traag gebeurt, want dan
heeft het tijd om het membraan terug aan te maken
Deel 2: Diagnostiek
Rechtstreeks: aantonen van virus
• Elektronenmicroscopie
o Enige manier om virussen te zien, snel, maar duur
o Viraal materiaal w op een gridje gedaan ® gridje kleuren ® bekijken onder
elektronenmicroscoop
o Sommige virussen zijn moeilijk te vinden omdat ze niet met veel zijn ® immuno-
elektronenmicroscopie toepassen: As toevoegen ® deze bindt meerdere
viruspartikels, waardoor ze dus samenklonteren
1
Tropisme = infectiespecificiteit van bepaalde pathogenen voor bepaalde gastheren en gastheerweefsels. Dit
verklaart waarom de meeste ziekteverwekkers slechts in staat zijn een beperkt aantal gastheerorganismen te
infecteren
3
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ArPet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen