Inhoudsopgave
COLLEGE 1: WAAROM EN HOE HET VERLEDEN BESTUDEREN?.........................................................................3
WAT IS GESCHIEDENIS?...........................................................................................................................................3
VERLEDEN EN GESCHIEDSCHRIJVING ZIJN NIET HETZELFDE...............................................................................................4
ROL VAN HET VERLEDEN...........................................................................................................................................4
WAAROM HET VERLEDEN BESTUDEREN?.....................................................................................................................4
GEBRUIK/MISBRUIK VAN HET VERLEDEN......................................................................................................................4
TOCH NUT/WAARDE?..............................................................................................................................................5
HISTORICI, HUN ‘FEITEN’ EN INTERPRETATIE.................................................................................................................5
FALSA EN BRONNENMANIPULATIE..............................................................................................................................6
ALLEMAAL INTERPRETATIE?......................................................................................................................................6
COLLEGE 2: ONTMOETINGEN TUSSEN CRIMINOLOGEN EN HISTORICI.............................................................7
CRIMINOLOGIE EN GESCHIEDENIS...............................................................................................................................7
OBSTAKELS: CHRONOCENTRISME (‘FUTURISME’) BIJ CRIMINOLOGEN?...............................................................................7
ONDERZOEK PAUL ROCK LITERATUURVERWIJZINGEN IN BJC: J-CURVE: AMPER WERKEN OUDER DAN 15 JAAR..........................8
HISTORISCH-CRIMINOLOGISCH ONDERZOEK..................................................................................................................8
1) KWANTITATIEVE BENADERINGEN............................................................................................................................9
VERSCHILLENDE KWANTI-STREKKINGEN.......................................................................................................................9
LANGE TERMIJN EVOLUTIES IN CRIMINALITEIT...............................................................................................................9
VERNIEUWING DEBAT: CIVILISATIEPROCES....................................................................................................................9
2) KWALITATIEF: CRIMINALITEIT ALS SOCIALE CONSTRUCTIE..........................................................................................10
CRIMINALISERING: BIJKOMENDE THEMA’S..................................................................................................................10
3) NIEUWE AANDACHTSPUNTEN..............................................................................................................................10
DE SPECIFIEKE BIJDRAGE VAN (SAMENWERKING MET) CRIMINOLOGEN.............................................................................11
COLLEGE 3: TOEPASSEN VAN EEN HISTORISCH-CRIMINOLOGISCHE BENADERING..........................................11
HISTORISCH-CRIMINOLOGISCH WERK: METHODOLOGISCHE KWESTIES..............................................................................11
HISTORISCH-CRIMINOLOGISCH WERK: RELEVANTIE? VOORBEELD: HERSTELRECHT..............................................................12
HISTORISCH-CRIMINOLOGISCH WERK: BEPERKINGEN! VOORBEELD: HERSTELRECHT............................................................12
BIJKOMENDE RELEVANTIE HISTORISCH-CRIMINOLOGISCH ONDERZOEK NAAR INFORMELE CONFLICTOPLOSSING.........................13
COLLEGE 4: ORIGINE VAN DE BASISSTRUCTUUR VAN DE MODERNE STRAFRECHTSBEDELING........................14
ONTWIKKELINGEN MISDAAD EN STRAF VAN LATE MIDDELEEUWEN TOT LATE NIEUWE TIJD, 1200-1750...............................14
ORIGINE BASISSTRUCTUUR MODERNE STRAFRECHTSBEDELING (FIJNAUT, H2)...................................................................14
OPKOMST PUBLIEKE STRAFRECHTSBEDELING...............................................................................................................14
VAN ACCUSATOIR (VERTICAAL) NAAR INQUISITOIR (HORIZONTAAL, VROEGER) STRAFPROCES................................................15
DOORBRAAK INQUISITOIR STELSEL IN LOOP 16DE EEUW.................................................................................................15
HET MISDAADPROBLEEM: LANDLOPERS & BEDELAARS..................................................................................................16
HET MISDAADPROBLEEM: ANDER STRAFBAAR GEDRAG.................................................................................................16
HET VROEGMODERNE ARSENAAL AAN STRAFFEN.........................................................................................................16
WERKELIJKE OMVANG EN AARD MISDAAD?................................................................................................................17
GEBREKKIGE MISDAADBESTRIJDING..........................................................................................................................17
NIEUWE IDEEËN: COORNHERTS ‘BOEVENTUCHT’.........................................................................................................18
VERNIEUWING GEVANGENISWEZEN 16-18DE EEUW.....................................................................................................18
TWEE GOLVEN VAN MASSALE OPSLUITING.................................................................................................................18
MODERNISERING POLITIEAPPARAAT 16-18DE EEUW.....................................................................................................19
KOLONIALE VERBANNING.......................................................................................................................................19
BESLUIT VROEGMODERNE ORIGINES MODERNE STRAFRECHT..........................................................................................20
COLLEGE 5: NIEUWE DENKEN OVER MISDAAD EN STRAF + REORGANISATIE VAN DE STRAFRECHTSBEDELING
TIJDENS DE VERLICHTING (EIND 18DE EEUW) EN DE FRANSE TIJD (1789-1815)................................................20
1
, VERLICHTINGSDENKEN: NAAR MODERNITEIT...............................................................................................................20
NIEUWE DENKEN OVER MISDADIGER EN MISDAADBESTRIJDING......................................................................................21
NIEUWE GEVOELIGHEDEN, ANDERE STRAFFEN............................................................................................................21
KRITIEK OP DOODSTRAF EN MINDERE TOEPASSING.......................................................................................................21
VRIJHEIDSSTRAF & GEVANGENIS CENTRAAL EIND 18DE EEUW.........................................................................................22
DE FRANSE REVOLUTIE (1789): EEN KANTELMOMENT................................................................................................22
FRANSE REVOLUTIE EN NASLEEP, 1789-1794...........................................................................................................22
NAPOLEON AAN DE MACHT (1799-1815)................................................................................................................23
IMPACT FRANSE TIJD & NAPOLEON.........................................................................................................................23
FRANSE POLITIEMODEL: VERDERE MODERNISERING EN VEEL INVLOED ELDERS IN EUROPA....................................................23
COLLEGE 6: DE 19DE EEUW: NIEUWE DENKEN: VAN DE ‘CRIMINELE KLASSEN’ NAAR ‘ZIEKE CRIMINEEL’,
REALITEITEN VAN MISDAAD EN UITBOUW MODERN POLITIE- EN GEVANGENISWEZEN.................................24
NIEUW DENKEN OVER MISDAAD EN MISDADIGER: DE ONTDEKKING VAN DE ‘CRIMINELE KLASSEN’........................................24
NIEUW DENKEN OVER MISDAAD EN MISDADIGERS: VIA CRIMINELE KLASSEN NAAR DE ‘ZIEKE’ CRIMINEEL................................25
REALITEITEN VAN MISDAAD IN DE 19DE EEUW.............................................................................................................25
UITBOUW MODERNE POLITIE: EUROPA.....................................................................................................................26
UITBOUW MODERNE POLITIE: NL/BE.......................................................................................................................26
DOORBRAAK PUBLIEKE ‘NEW POLICE’........................................................................................................................26
NAAR ‘MODERNE’ GEVANGENIS: PANOPTICON ALS SYMBOOL........................................................................................27
IN PRAKTIJK ANDERE GEVANGENISARCHITECTUUR EN -REGIMES MEER IMPACT (DAN PANOPTICON).......................................27
SCHEIDING SOORTEN GEDETINEERDEN......................................................................................................................27
INTERNATIONAAL NETWERK STRAF- EN GEVANGENISHERVORMERS..................................................................................28
TEGENSTAND EN PROBLEMEN VOOR ‘MODERNE’ GEVANGENIS.......................................................................................28
COLLEGE 7: OPKOMST VAN DE WETENSCHAPPELIJKE STUDIE VAN MISDAAD EN MISDAADBESTRIJDING.......28
CONTEXT OPKOMST WETENSCHAP............................................................................................................................28
RUIMTE VOOR NIEUWE DESKUNDIGEN......................................................................................................................29
CRIMINOLOGISCHE POLITIEWETENSCHAP...................................................................................................................29
POLITIEWETENSCHAP: NIEUWE TECHNIEKEN OPSPOREN................................................................................................29
BIOLOGISCHE BENADERING: FRENOLOGIE...................................................................................................................30
PSYCHIATRISCHE BENADERING: MANIEËNLEER.............................................................................................................30
SOCIOLOGISCHE BENADERING: QUETELET..................................................................................................................30
QUETELET: FACTOREN NEIGING TOT MISDAAD............................................................................................................31
EVOLUTIONAIR DENKEN: MOREL & DARWIN.............................................................................................................31
REVOLUTIONAIR DENKEN: MARX & ENGELS..............................................................................................................32
COLLEGE 8: NAAR DE 20STE EEUW & WERELDOORLOG I.................................................................................32
VAN DE EEUWWISSELING NAAR WO I......................................................................................................................32
PESSIMISME & ‘SOCIAAL VERWEER’..........................................................................................................................32
NIEUWE ‘PROGRESSIEVE’ STRAFHERVORMINGEN.........................................................................................................33
CRIMINALITEIT IN WO I.........................................................................................................................................33
NAOORLOGSE ERFENIS VAN OORLOGSGEWELD?..........................................................................................................34
VREDESTIJD: TERUG NAAR HET ‘OUDE’......................................................................................................................34
COLLEGE 9: EVOLUTIES TUSSEN DE WERELDOORLOGEN EN SINDS 1945........................................................34
WO I BREUK MET VERLEDEN? (NIEUWE SAMENLEVING?).............................................................................................35
INTERBELLUM: DEMOCRATISCHE VS. AUTORITAIRE REGIMES & STRAFRECHTSBEDELING.......................................................35
POLITIE IN AUTORITAIRE REGIMES VOOR EN TIJDENS WO II..........................................................................................35
STRAF EN OPSLUITING: NAZI-DUITSLAND..................................................................................................................36
STRAF EN OPSLUITING: DEMOCRATISCHE, ‘VRIJE’ REGIMES............................................................................................36
PERIODE NA WO II WEINIG BESTUDEERD..................................................................................................................37
CONTEXT: “LAAT-MODERNE SAMENLEVING”..............................................................................................................37
DE ONTDEKKING VAN VEILIGHEID (B. DE GRAAF)........................................................................................................37
SECURITISERING (M. SCHUILENBURG)......................................................................................................................38
DODELIJK GEWELD: VAN DALING NAAR U-TURN? (M. EISNER)......................................................................................38
1960-1993, DECIVILISATIE?..................................................................................................................................39
2
, NA 1993, TERUG NAAR LANGETERMIJNTREND?.........................................................................................................39
VERANDERD BEELD DADERS & SLACHTOFFERS (P. SPIERENBURG)...................................................................................40
TREND 1) EN 2)...................................................................................................................................................40
TRENDS 3) EN 4)..................................................................................................................................................40
COLLEGE 10: KRACHTLIJNEN EN SLOTBESCHOUWINGEN TWEE EEUWEN STRAFRECHTSBEDELING EN
CRIMINOLOGIE............................................................................................................................................ 40
NATIONALE TRAJECTEN & GEDEELDE PATRONEN (BEGIN EMSLEY)..............................................................................41
DENKEN OVER MISDAAD EN MISDADIGER: VERANDERINGEN..........................................................................................41
DENKEN OVER MISDAAD EN MISDADIGER: CONTINUÏTEIT..............................................................................................41
STRAFDOELEN & STRAFFEN: VERANDERING................................................................................................................42
STRAFDOELEN & STRAFFEN: CONTINUÏTEIT................................................................................................................42
UITBREIDING CONTROLE & TOEZICHT….....................................................................................................................42
… MAAR OOK GRENZEN AAN CONTROLE & TOEZICHT...................................................................................................42
ONTWIKKELING MODERNE CRIMINOLOGIE IN RELATIE TOT STRAFRECHTSBEDELING (SB) (BEGIN FIJNAUT)..........................43
CRIMINOLOGIE = WISSELVALLIGE GESCHIEDENIS..........................................................................................................43
INTRINSIEKE VERBONDENHEID CRIMINOLOGIE, STRAFRECHTSBEDELING & MISDAADBESTRIJDING...........................................43
BESLISSENDE FACTOREN ONTWIKKELING CRIMINOLOGIE................................................................................................44
TOELICHTING EXAMEN...........................................................................................................................................44
COLLEGE 11: JEUGDDELINQUENTIE IN HISTORISCH PERSPECTIEF..................................................................44
‘DE’ JEUGD ALS PROBLEEM EN DADER.......................................................................................................................44
CIJFERS JEUGDCRIMINALITEIT VANDAAG....................................................................................................................45
AANPAK? GEEN CONSENSUS...................................................................................................................................45
HISTORISCH ONDERZOEK JEUGDCRIMINALITEIT............................................................................................................45
RESULTATEN VERGELIJKING 3 EEUWEN EN WEST-EUROPA MET UK................................................................................46
VIDEO: HISTORY OF JUVENILE JUSTICE SYSTEM USA...................................................................................................46
CRIMINELE JONGEREN, EEN EEUWENOUD ZEER...........................................................................................................47
DE ‘ONTDEKKING’ VAN JEUGDCRIMINALITEIT..............................................................................................................47
JEUGDGEWELD.....................................................................................................................................................47
JEUGDBENDEN..................................................................................................................................................... 48
JONGEREN EN DIEFSTAL......................................................................................................................................... 48
VOORBEELDEXAMENVRAGEN C. 1-2............................................................................................................. 49
VOORBEELDEXAMENVRAGEN C. 3-4............................................................................................................. 49
VOORBEELDEXAMENVRAGEN C. 5-6............................................................................................................. 50
VOORBEELDEXAMEN................................................................................................................................... 51
College 1: Waarom en hoe het verleden bestuderen?
Wat is geschiedenis?
- Een poging tot definitie, die (gelukkig) mislukt:
“One damn thing after another” Edna St. Vincent Millay (1892-1950)
“De geestelijke vorm, waarin een cultuur zich rekenschap geeft van haar
verleden” Johan Huizinga (1872-1945)
“The past has gone and history is what historians make of it when they go to
work” Keith Jenkins (Re-thinking History, 2001)
3
, Verleden en geschiedschrijving zijn niet hetzelfde
- De term « geschiedenis » verwijst naar beide
- Fundamenteel onderscheid tussen verleden en wat historici daarover schrijven
Geschiedschrijving: constructie van taal en tekst
1 historisch werk = 1 ‘lezing’ (verhaal) van (delen van) verleden
- Bepaalde groepen, sociale klassen en gebeurtenissen uit het verleden ‘afwezig’ in de
geschiedschrijving…
- Verleden -> dat wat voorbij is
- Geschiedschrijving -> verhaal over verleden, niet het verleden zelf
Rol van het verleden
- “History in the wider sense is all that has happened, not merely all the phenomena of
human life, but those of the natural world as well. It is everything that undergoes
change; and as modern science has shown that there is nothing absolutely static,
therefore, the whole universe, and every part of it, has its history” (1911 -
Encyclopædia Britannica)
- Ons persoonlijke verleden vormt ons, maakt wat wij zijn
- Ons bewustzijn: vanuit ons verleden gericht op de toekomst = menselijk bewustzijn
als fundamenteel ‘tijdelijk’
- Naast ieder individu houdt ook iedere gemeenschap zich met haar collectieve
verleden bezig (bv. oorlogen, het bepaalt hoe ze kijken naar de toekomst)
- We bewegen als persoon en je bent onwillekeurig altijd met je verleden bezig
Waarom het verleden bestuderen?
- “Geschiedschrijving hoeft niet nuttig te zijn”
Verleden bestuderen omwille van zichzelf: weergeven “wie es eigentlich
gewesen” (Ranke)
Opgelet: ‘de’ werkelijkheid en totale objectiviteit bestaan niet
Verhalen maken die mensen amuseren en inspireren
Opgelet: boeiende verhalen goed, maar niet « anything goes » (niet
alle verhalen kunnen in een samenleving, soms dominantie etc.)
Aangename bezigheid; werk en status voor historici
Opgelet: eigenbelang van historicus en verlokking van fraude
- Daniel Lord Smail (deep history - Harvard): “I work under the assumption that history
is not a political science designed to explain the present. It is an anthropological
science designed to help us understand humanity” (niet alles moet nuttig zijn)
Gebruik/misbruik van het verleden
- Macht, controle en beïnvloeding
- Ideologische motieven en toe-eigening van ‘de’ geschiedenis
“Owning history … has become something of a battleground, especially for
those with ideological agendas that arguably include most people who set out
to record history … Jews and Arabs tell very different stories about the
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper somebodycrimi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.