C.2: Sociale ellende bij de volksklasse (1700-1900)
De duistere geschiedenis achter de industriële revolutie
Eerst was 50-80% van de bevolking werkzaam in de
landbouw, maar dit shift tijdens de industriële revolutie
(enorme plattelandsvlucht → industrialisatie = de toekomst:
machines, hoge en vaste lonen,...). Hierdoor breiden steden
zich uit (urbanisatie). De nieuwe klasse van de
fabrieksarbeiders = de arbeidersklasse. Deze klasse werkt in
alle de 3 takken: ijzer, textiel en mijnen/steenkool. Vaak
intensief en risicovol werk (zéer gevaarlijk!). Mensen die in de
buurt van de fabrieken woonden/werkten hadden vaak een
slechte gezondheid (cholera en tuberculose).
Mensen die in mijnen werken:
- zuurstoftekort
- onderaardse gasbellen
- instortingsgevaar (en andere accidenten)
- licht op helmen = vuur + gas = explosiegevaar
- verstikkingsgevaar: zwavel, steenkool, slechte gassen,... (→longziekten)
Mensen die met machines werkten:
- ongelukken met machines (door te weinig kennis of vermoeidheid)
- eenzijdige taken: weven, delven,.. (repetitieve werken
- Merendeels werkt 10-12u (+ slechte loon)
- weinig tot geen betaalde pauzes (werd getimed)
- weinig ventilatie → suf → slechter werken
M.a.w.: zwaar, lang, risicovol, intensief (doorsnee werkomstandigheden 19e eeuw).
De arbeiders zijn samengehokt in een arbeiderswijk, een nieuwe
wijk dat werd aangelegd door stadsuitbreiding (huizen rond
fabriek). Huizen zijn zeer klein (4,5 x 4,5 m) met 3 kamers. Een
gezin bestond toen uit gemiddeld 7 personen! De huizen zijn
eigendom van de fabrieksbaas:
- Hij heeft alle macht over de wijken
- Als iemand het uithangt, stopt, protesteert,....
→ geen loon en geen huis!
- Hij recycleert zijn lonen (inkomsten van de huur)
De fabrieksbaas bindt letterlijk de arbeiders samen aan zijn
werkplaats: Hij heeft praktisch alle controle over hun leven!
Arbeiders die in mijnen werken wonen in houten hutten naast de
steenkoolmijnen gevestigd.
Arbeiders hebben relatief lage lonen (inkomsten < uitgaven). Het was zeer moeilijk om voor een week
rond te komen. Er bestonden toen nog geen sociale zekerheid (= sociale vangnet):
- ziektegeld (mutualiteit)
- pensioen (dus meer overuren om te sparen)
- werkloosheidsuitkering …
Gevolg: enorme armoede onder arbeidersklasse (= grootste deel van bevolking) !! Wat als je arm bv
gebroken was : 2 opties: - 6 weken uitrusten → ziektekosten →niet werken → ontslagen → huisloos
- toch werken, maar op risico
Om extreme armoede tegen te gaan werkte heel het
gezin (iedereen draagt zijn steentje bij). De lonen van
, vrouwen liggen lager dan die van de mannen, hetzelfde bij die van kinderen en volwassenen
(verschillende lonen voor gelijk werk) → genderongelijkheid. Lonen worden uitgedrukt in spierkracht
(man - vrouw - jongen - meisje), maar door mechanisering is vaardigheid/spierkracht niet meer
belangrijk aangezien de machines alles zelf doen (steenkool) → ongelijkheid! De baas verkiest
vrouwen als fabrieksarbeiders (textielindustrie), want minder lonen (‘minder hard werk’) en de mannen
in de mijnbouw (spierkracht). Gevolg: kinderarbeid en kinderslavernij (goedkoopste arbeiders). De
arbeidersklasse wordt volledig uitgebuit (misbruik!). Probleem: arbeiders kunnen niet uit dit systeem
geraken (een soort eeuwige cyclus). Kinderslavernij: baas overtuigd familie om kleintje mee te laten
werken om ervaring op te doen. (Familie is er tegen → ontslagen en op straat!). Systeem waar
kinderarbeid aangemoedigd wordt! Het kind is klein en behendig en kan taken doen die volwassenen
niet in staat zijn te doen (stukjes stof oprapen, op plekken komen waar grote volwassenen niet
geraken,...) Kinderen werken al vanaf 5 jarige leeftijd.
Banmolen = winkels en cafés in de buurt van fabrieken die eigendom zijn van de fabrieksbaas.
(vroeger was banmolen graan malen tot bloem → arbeiders waren verplicht om te werken) Nu zijn
arbeiders verplicht hun inkopen te doen in de winkels van de bazen (geld recycleren!) Arbeiders waren
in miserie en werden aangetrokken door cafés (alcohol): hun lonen keren allemaal terug naar de
fabrieksbaas. Inkomsten van fabrieksbaas: arbeiders in fabrieken en mijnen, banmolen, huishuur van
arbeiders,.... Het is systeem is bedachtzaam, maar tegen arbeiders gekeerd: er is een enorme
verrijking onder de fabrieksbazen!
Deze arbeidsomstandigheden van de doorsnee arbeider
leidt tot veel verwondingen en chronische ziektes (= een
ziekte dat zich op lange termijn voordoet) bv.: diabetes,
tuberculose, aids,... De woonomstandigheden en slechte
hygiëne zorgt ervoor dat ziektes zich snel verspreiden
(klein huis) Dit leidt tot epidemieën onder de arbeiders. Ook
de lage lonen leiden tot een grote armoede: er ontstaat een
grote kloof in welvaart binnen de bevolking! De banmolen
zorgt ervoor dat de fabrieksbazen sterk verrijken en
arbeiders worden armer (door uitbuiting) → enorme
splitsing tussen de klasse in welvaart! De
levensverwachting van een arbeider was zéér laag: 30-40 jaar. Arbeiders zijn hulpbehoevend: ze
hebben externe hulp nodig om te overleven. Er komen dus veel weeskinderen aangezien de ouders
niet in staat zijn om hun kind goed op te voeden….
De grote doodsoorzaken van de industriële revolutie:
- tuberculose (vervuiling lucht) en cholera (vervuiling
water)
- arbeiders wonen in arbeiderswijken = in de buurt van
de vervuilende fabrieken = slecht voor gezondheid
(bazen wonen in rijke buitenwijken)
- hongersnood door extreme armoede
- …….
Afbeelding: vuil water, vuile lucht (grijze mist), skelet
(ziektes)....
→ M.a.w. de industriële revolutie is dodelijk!
Waarom blijven ze dan?: ze zitten vast in deze cyclus + enige manier van inkomen → arbeiders zijn
vastgebonden aan het bedrijf! Ze kunnen ook niet in andere fabrieken werken (waar de situatie bv
beter is) omdat de fabrieksbazen met elkaar onderling communiceren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayabendkhis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.