STRAFUITVOERINGSBELEID – DEEL 2
STRAFPROCESRECHT
Inhoudsopgave
1. DEFINITIE................................................................................................................................................... 3
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING.......................................................................................4
HOOFDSTUK 1: VORDERINGEN DIE UIT EEN MISDRIJF ONTSTAAN..................................................................5
1.1 DE STRAFVORDERING : OPENBAAR MINISTERIE (OM).................................................................................................5
1.1.1 opbouw Openbaar ministerie..................................................................................................................5
1.1.2 de strafvordering: de burerlijke partij......................................................................................................5
1.1.3 de strafvordering: anderen......................................................................................................................5
1.2 TEGEN WIE WORDT DE STRAFVORDERING INGESTELD................................................................................................6
1.3 WIJZE VAN UITOEFENING STRAFVORDERING DOOR OPENBAAR MINISTERIE.....................................................................6
1.4 HINDERPALEN BIJ UITOEFENING STRAFVORDERING....................................................................................................6
1.5 VERVAL VAN STRAFVORDERING.............................................................................................................................6
HOOFDSTUK 2 : OPSPORING EN ONDERZOEK VAN STRAFBARE FEITEN...........................................................7
1. OPSPORINGSAMBTENAREN....................................................................................................................................7
2. HET OPSPORINGSONDERZOEK.................................................................................................................................7
2.1 rol OM binnen het opsporingsonderzoek....................................................................................................8
2.2 kenmerken van opsporingsonderzoek (inquisitor)......................................................................................8
2.3 het mini-onderzoek of mini-instructie........................................................................................................8
3. GERECHTELIJK ONDERZOEK.....................................................................................................................................8
3.1 rol van de onderzoeksrechter en sainsine...................................................................................................9
3.2 rol van om in gerechtelijk onderzoek..........................................................................................................9
3.3 kenmerken van gerechtelijk onderzoek......................................................................................................9
4. ONDERZOEKSDADEN EN BEVOEGDHEDEN..................................................................................................................9
4.1 Proces-verbaal = schriftelijke neerslag van de meeste onderzoeksdaden................................................10
4.2 het verhoor................................................................................................................................................10
4.3 Het plaatsbezoek.......................................................................................................................................10
4.4 aanstelling van een deskundige................................................................................................................11
4.5 de huiszoeking...........................................................................................................................................11
4.6 netwerkzoeking.........................................................................................................................................11
4.7 inbeslagname (als onderzoeksmaatregel)................................................................................................11
4.8 maatregelen inzake telefoongebruik........................................................................................................12
4.9 direct afluisteren.......................................................................................................................................12
4.10 dwangmiddelen tegen personen............................................................................................................12
4.11 fouillering-onderzoek van het lichaam...................................................................................................12
4.12 het DNA-onderzoek.................................................................................................................................12
4.13 bijzondere opsporingsmethoden (BOM).................................................................................................13
4.14 inkijkoperatie..........................................................................................................................................13
4.15 het onderscheppen van post...................................................................................................................13
, 4.16 het inwinnen van bankgegevens.............................................................................................................14
5. TUSSENKOMST VAN DE PARTIJEN IN HET ONDERZOEK................................................................................................14
5.1 inzage van het dossier...............................................................................................................................14
5.2 opheffing van een onderzoeksmaatregel.................................................................................................14
5.3 verzoek tot bijkomende onderzoekshandelingen.....................................................................................14
6. VRIJHEIDSBEROVING EN DE WET OP VOORLOPIGE INVRIJHEIDSSTELLING (VI)...................................................................14
6.1 vrijheidsberoving.......................................................................................................................................15
6.2 voorlopige hechtenis.................................................................................................................................15
HOOFDSTUK 3: AFSLUITING VAN HET ONDERZOEK – RECHTSPLEGING VOOR ONDERZOEKSGERECHTEN........15
1. AFSLUITEN VAN HET OPSPORINGSONDERZOEK..........................................................................................................15
1.1 Klassering zonder gevolg (seponering / sepot).........................................................................................15
1.2 verval van strafvordering door betaling van geldsom (vsbg)...................................................................16
1.3 strafbemiddeling.......................................................................................................................................16
1.4 voorafgaande erkenning van schuld = guilty plea (ves)...........................................................................16
1.5 rechtstreekse dagvaarding.......................................................................................................................16
2. TOEZICHT OP EN AFSLUITING VAN HET GERECHTELIJK ONDERZOEK................................................................................17
2.1 de raadkamer (rk) als onderzoeksgerecht................................................................................................17
2.2 de raadkamer als vonnisgerecht...............................................................................................................17
2.3 de kamer van inbeschuldigingsstelling (ki) als onderzoeksgerecht..........................................................18
2.4 de kamer van inbeschuldigingsstelling als vonnisgerecht........................................................................19
HOOFDSTUK 4 : RECHTSPLEGING VOOR DE VONNISGERECHTEN...................................................................19
1. ALGEMENE PRINCIPES EN FUNDAMENTELE WAARBORGEN..........................................................................................19
1.1 wapengelijkheid........................................................................................................................................19
1.2 zwijgrecht..................................................................................................................................................19
1.3 vermoeden van onschuld..........................................................................................................................19
1.4 aanwezigheid op terechtzetting................................................................................................................20
1.5 houding van de magistraten.....................................................................................................................20
1.6 recht op informatie...................................................................................................................................20
1.7 recht om zichzelf te verdedigen en de vrije keuze van een advocaat.......................................................20
1.8 taalgebruik op zittingen............................................................................................................................20
1.9 motivering van rechtelijke beslissingen....................................................................................................20
1.10 recht op hoger beroep.............................................................................................................................21
2. DE VONNISGERECHTEN........................................................................................................................................22
2.1 gewone strafrechtbanken.........................................................................................................................22
2.2 hof van assisen..........................................................................................................................................23
3. HET VERLOOP VAN DE RECHTSPLEGING VOOR DE GEWONE STRAFGERECHTEN.................................................................23
1. de aanhangigmaking..................................................................................................................................23
2. de verschijning van de partijen...................................................................................................................23
3. conclusies in strafzaken (niet heel belangrijk)............................................................................................24
4. onderzoek ter terechtzitting........................................................................................................................24
5. de behandeling ter terechtzitting................................................................................................................25
6. proces-verbaal ter terechtzitting.................................................................................................................25
4. HET VERLOOP VAN DE RECHTSPLEGING HOF VAN ASSISEN...........................................................................................25
1. de rechtspleging voor aanvang van de terechtzitting................................................................................26
2. de rechtspleging ter terechtzitting..............................................................................................................26
5. HET BEWIJS IN HET STRAFPROCESRECHT..................................................................................................................28
1. bewijslast....................................................................................................................................................28
2. de bewijsvoering.........................................................................................................................................28
, 3. de bewijsmiddelen......................................................................................................................................29
4. de bewijswaardering...................................................................................................................................29
6. DE UITSPRAAK..................................................................................................................................................29
1. basisbeginselen...........................................................................................................................................29
2. uitspraak over strafvordering en de burgerlijke vordering.........................................................................29
3. motivering...................................................................................................................................................30
7. RECHTSMIDDELEN..............................................................................................................................................30
1. VERZET........................................................................................................................................................30
2. hoger beroep...............................................................................................................................................30
3. cassatieberoep............................................................................................................................................30
HOOFDSTUK 5: DE STRAFUITVOERING.......................................................................................................... 31
1. UITVOERING VAN DE VRIJHEIDSSTRAF.....................................................................................................................31
2. UITVOERING VAN DE WERKSTRAF..........................................................................................................................31
3. UITVOERING VAN DE GELDBOETE...........................................................................................................................31
1. DEFINITIE
, Strafprocesrecht of strafvordering = formele strafrecht
- Beschrijft de manier waarop de overheid het strafrecht moet toepassen
- Theorie van het strafrecht wordt omgezet in actie in het strafprocesrecht
- Geheel van rechtsregels die gevolgd moeten worden ivm:
De vastlegging of een misdrijf werd gepleegd
Door wie het werd gepleegd
Op welke manier men de schuldige de door de wet voorgeschreven straffen een maatregelen kan
opleggen
De werking en bevoegdheden van de instellingen en organen die hiermee belast zijn
Het strafprocesrecht heeft 4 fasen:
1. Het onderzoek : om het strafbaar feit te onderzoeken (feit, dader, bewijzen, etc.)
2. De vordering : al dan niet doorsturen naar bevoegde rechtbank
3. De berechting: al dan niet een straf en/of maatregel geven
4. De strafuitvoering: discussie of dit onder het strafprocesrecht behoort of het penitentiair recht
Doelstelling van SPR:
- Enerzijds efficiëntie: zoveel mogelijk schuldigen gevat en berecht worden want maatschappij heeft
recht op bescherming die de overheid zo efficiënt mogelijk moet organiseren
- Anderzijds onmogelijk om ongelimiteerde macht toe te kennen aan openbare instellingen en organen:
zoveel mogelijk vermijden dat onschuldigen gestraft of vervolgt worden
Er dienen waarborgen in het SPR ingebouwd te worden om het individu te beschermen tegen
onrechtvaardig ingrijpen van de overheid
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING
Accusatoire:
- Mondeling
- Openbaar
- Tegensprekelijk
Bv oude Rome: slachtoffer kon in het publiek iemand beschuldigen, de beschuldigde kon zich tov de
volledige gemeenschap verdedigen (recht was scheidsrechter en kwam niet actief tussen)
Nadruk op bescherming van het individu: aanklager en aangeklaagde staan op gelijke voet
Inquisitoir:
- Schriftelijk
- Geheim
- Niet-tegensprekelijk
Bv. Spaanse inquisitie: dmv vage beschuldigingen werd men opgepakt, gemarteld, gefolterd tot
bekentenis
Onze SPR is gemengd systeem: inquisitoir in stadium van het onderzoek en accusatoir bij berechting
Geheim karakter van het vooronderzoek kan soms verbroken worden = wet Franchimont nav Dutroux:
regeling verhoor en tussenkomst van partijen en slachtoffer in het onderzoek)
Bv. verdachte kan tijdens het onderzoek geen inzage krijgen van het strafdossier behalve wanneer hij
voor de rechtbank moet verschijnen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sbelles. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.