Deel 1: Personen en Familierecht ..................................................................................................................... 2
Inleiding ............................................................................................................................................................. 2
Oud en nieuw BW .......................................................................................................................................... 2
Leerstof P&F – Boek I Oud BW ...................................................................................................................... 2
Het begrip persoon – rechtssubject .................................................................................................................. 2
Het begrip Persoon ........................................................................................................................................ 2
RECHTSSUBJECT – RECHTSOBJECT ................................................................................................................ 3
DE NATUURLIJKE PERSOON ........................................................................................................................... 3
DIEREN ........................................................................................................................................................... 3
Andere dragers van leven:............................................................................................................................. 4
Voorbeeld .............................................................................................................................................. 4
Artificiële Intelligentie ................................................................................................................................... 4
DE NATUURLIJKE PERSOON ........................................................................................................................... 4
Alleen levende mensen ......................................................................................................................... 4
DE NATUURLIJKE PERSOON ........................................................................................................................... 5
Alle mensen ........................................................................................................................................... 5
DE NATUURLIJKE PERSOON ............................................................................................................................... 5
HET BEGIN VAN DE PERSOON ....................................................................................................................... 5
GEBOORTE EN NIET DE VERWEKKING ........................................................................................................... 6
Art. 4.4 BW (codex 2)............................................................................................................................. 6
VOORBEELD ....................................................................................................................................... 6
MBV – WET .................................................................................................................................................... 6
ABORTUS ....................................................................................................................................................... 6
Abortuswet: ........................................................................................................................................... 7
Wettelijke voorwaarden: ................................................................................................................... 7
Uitzonderlijk* ook na 12 weken zonder einddatum, voorwaarden: ............................................... 7
Nieuwe voorstellen… ............................................................................................................................. 7
Abortus -18: ........................................................................................................................................... 7
Luna ....................................................................................................................................................... 8
DE GEBOORTE ................................................................................................................................................ 8
De akte van geboorte – Art. 44 (oud) BW ............................................................................................. 8
VROEGSTERFTE .............................................................................................................................................. 8
Doodgeboren voor 140 dagen zwangerschap ....................................................................................... 9
Doodgeboren na 140 dagen zwangerschap .......................................................................................... 9
DM 13/02/20 – werking overgangsregeling nieuwe wettelijke regeling .............................................. 9
LEVEND GEBOREN? MAAR.. .......................................................................................................................... 9
BOVEN DE WOLKEN ..................................................................................................................................... 10
Voorbeeltjes ................................................................................................................................................ 10
1
, Deel 1: Personen en Familierecht
Inleiding
Juridische omschrijving Personen en Familierecht
= tak van burgerlijk recht
Volgt de levensloop van mensen, van geboorte (zelfs al voordien) tot overlijden (zelfs nog nadien)
• Personenrecht: regelt het statuut van personen en hun plaats in de samenleving
• Familierecht: regelt de plaats van personen binnen drie persoonlijke verhoudingen, die we
familiale betrekkingen noemen
1. Partnerrelaties
2. Relatie ouders – kinderen
3. Verwantschap – de relatie met bloedverwanten en aanverwanten
NOTA
Onze focus ligt op het PERSONENRECHT
Oud en nieuw BW
Dit nieuw BW zal stapsgewijs ingevoerd worden.
Sedert 1/11/20 draagt het BW van 21 maart 1804 het opschrift “OUD BW” dat nog
steeds van toepassing is. Dit oud BW bevat nog;
▪ Boek I - personen (zit nog niet volledig in boek 2 van het nieuwe BW)
Leerstof P&F – Boek I Oud BW
De leerstof die behandeld wordt in deel 1 van de Cursus Personen en Familierecht WORDT nog
hoofdzakelijk geregeld door de regels van Boek I van het OUD BW.
De verwijzing naar de artikels in cursustekst en PPT, verwijzen dus steeds naar de artikels van het oud BW!
Het begrip persoon – rechtssubject
Het begrip Persoon
Juridisch is de persoon ieder wezen dat drager is van rechten en plichten. Het woord “persoon” is in de
rechtstaal synoniem voor “rechtssubject”.
In het recht bestaan 2 categorieën personen:
1. De natuurlijke persoon – De mens
2. Rechtspersoon → juridische constructie
• Vb. OCMW, VennS., Staat etc… elke andere entiteit dan de natuurlijke persoon van wie het recht
een deelnemer aan het rechtsverkeer maakt.
NOTA
Minderjarigen hebben alle rechten die ik en jij hebben als meerderjarigen (vb. paard kopen) -> minderjarige mag wel maar kan
geen paard kopen -> vertegenwoordiger = ouders -> dan kan het wel.
2
,RECHTSSUBJECT – RECHTSOBJECT
• Dieren, natuur, producten…
DE NATUURLIJKE PERSOON
Alleen levende mensen
• Mensen – niet dieren, bomen,..
• Levende - niet embryo / lijk
• Alle mensen
Alle levende mensen zijn rechtssubjecten en zijn rechts bekwaam (om rechten en plichten te hebben)
DIEREN
Art. 3:38 (nieuw) BW derde categorie MAAR Art. 3:39 BW
Van entiteit naast persoon en voorwerp de regels m.b.t. de lichamelijke goederen zijn van
toepassing
• Praktisch weinig nut
• Symbolische betekenis!
• Toekomst?
- Invulling vanuit eigen belangen van het dier!
- Of rechtspersoonlijkheid geven?
3
, Andere dragers van leven:
Lucht, aarde, water, planten, bomen, lijken,..
• Objectiefrechterlijke bescherming – meer aandacht sinds de SDG’S van de VN
▪ Objecten ten aanzien waarvan plichten gelden
• Quid rechtspersoonlijkheid
▪ Subjecten met eigen rechten en plichten?
NOTA
SDG Sustainable devolpments goals van de Verenigde Naties
Rechtsobjecten = Lucht, aarde, planten -> bezitten geen rechtspersoonlijkheid
Wat als we die zaken rechtspersoonlijkheid geven? → heel ander verhaal dan NU
Voorbeeld
Rivier werd super hard vervuild door de mens (bracht ecosystemen in gevaar) → rivier heeft
rechtspersoonlijkheid gekregen (rivier heeft recht op leven, dit moet je respecteren zoals je het leven van
een mens respecteert)
Vb. Amazone woud -> dit zou rechtspersoonlijkheid moeten krijgen -> kan dan geen eigendom zijn van
iemand -> dan kan het niet uitgebuit worden (zonder amazonewoud gaan we dood)
Artificiële Intelligentie
= machines
Probleem van aansprakelijkheid → vb. zelfrijdende bussen botsen (wie is er in fout?)
DE NATUURLIJKE PERSOON
Alleen levende mensen
• Mensen- niet dieren, bomen, AI…
• Levende - niet embryo / lijk
• Alle mensen
Alleen levende mensen
• Niet embryo/ foetus → = objecten (GEEN PERSONEN)
o Voorwerp?
▪ In principe wel, maar tal van objectiefrechtelijke beschermde regels (zie verder)
• Niet het dode lichaam
o Voorwerp?
▪ JA, maar objectiefrechtelijke bescherming
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katovandenberge. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.