Het is een samenvatting van de eerste 7 weken van de werk- en hoorcolleges en de litratuur. Daarnaast zijn er screens gemaakt van de dia's tijdens het hoorcollege voor verduidelijking.
Het is dus een samenvatting voor het eerste deel van de kennistoets!
Samenvatting
welvaartsziektes
Week 1, intake gesprek
Litratuur aantekeningen
Preparticipatie screening = dat je gezondheid gerelateerde info van een client verzamelt en
analyseert. Het is een risicoanalyse om te beoordelen of het voor de client veilig is om meer te gaan
bewegen.
2 methodes die gebruikt kunnen worden bij preparticipatie screening = PAR-Q+ en ACSM
preparticipatie screening algoritme.
PAR-Q+ = vragenlijst over medische geschiedenis en relevante symptomen in kaart brengen. Vooral
om te bepalen of het veilig is om meer fysiek actief te worden.
ACSM perparticipatie screening algoritme = het is een beslisboom waarmee je het risico op
cardiovasculaire complicaties tijdens of meteen na aerobe inspanning in kaart kunt brengen.
Bestaat uit 3 stappen:
1) Check of de cliënt momenteel of recent signalen of symptomen ervaren heeft gerelateerd aan
cardiovasculaire of metabole aandoeningen of nierziekte.
2) Check of de cliënt regelmatig beweegt.
3) Check of er gekende cardiovasculaire of metabole aandoeningen of nierziekte zijn.
,Wanneer je bij de eerste stap één of meerdere stellingen aangevinkt, dan hoef je stap 2 en 3 niet
meer in te vullen en word je geadviseerd om eerst een medische verklaring te vragen van een
geschikte arts voordat je begint of doorgaat met bewegen/sporten.
Indien je bij stap 3 niets hebt aangevinkt, dan is geen medische verklaring nodig. Als je bij stap 2 JA
hebt aangevinkt en bij stap 3 ook iets hebt aangevinkt, dan mag je doorgaan met licht tot matig
intensieve inspanning. Een medische verklaring wordt wel geadviseerd voordat je zwaar intensief
gaat inspannen. Als je bij stap 2 NEE hebt aangevinkt en bij stap 3 wel iets hebt aangevinkt, dan
wordt een medische verklaring geadviseerd.
Sport (skill) gerelateerde componenten van fysieke fitheid:
- Behendigheid
- Snelheid
- Power
- Balans
- Coördinatie
- Reactie tijd
,In veel gezondheidscentra en binnen de revalidatie is het gangbaar om de gezondheid gerelateerde
fitheid in kaart te brengen. De verschillende redenen hiervoor zijn:
Om baseline data te verzamelen, zodat je follow-up gegevens hiermee kan vergelijken en zo
progressie zichtbaar kan maken. Dit kan de motivatie bevorderen.
Om huidige sterktes en zwaktes te identificeren, zodat je hier nadruk op kan leggen in het
trainingsprogramma.
Om de juiste intensiteit en volume te kunnen bepalen.
Om korte termijn, middellange termijn en lange termijn doelen te kunnen stellen.
Om potentiële blessures of contra-indicaties te identificeren, zodat je (indien nodig) de cliënt
kunt doorverwijzen naar een arts of andere gezondheidsprofessional.
Om een dossier bij te houden waaruit blijkt dat je zorgvuldige beslissingen hebt gemaakt bij
het ontwerpen van het beweegprogramma, mochten blessures ontstaan na aanvang van het
trainingsprogramma. Je kunt je dan beter legitimeren/verantwoorden (geeft transparantie).
Per component zijn er verschillende testen die je zou kunnen doen om dit te meten.
Cardiorespiratory fitheid: cycle ergometer test, treadmill exercise test, step test (3 or 2 min),
fixed distance tests (1-mile walk test, 1,5 mile run test), fixed time tests (12-minute run/walk
test / Cooper test, 6-minute walk test)
Lichaamssamenstelling: Height en weight (BMI), cirumference measurement (waist-to-hip
girth ratio), bioelectrical impedance analysis, near-infrared interactance, skinfold
measurements, hydrostatic (underwater) weighing
Spierkracht: handgrip dynamometer, tensiometer, 1-RM test (of 4-RM, 6-RM, 8-RM)
bijvoorbeeld bench press of leg press
Spieruithoudingsvermogen: push-up test, bench-press test, timed flexed arm hang test,
prone plank test, functional fitness chair stand test
Flexibiliteit: (chair) sit and reach, back scratch test, assessment of lumbar flexion and
extension, range of motion test (with goniometer)
Naast het meten van fysieke fitheid kun je ook het fysiek functioneren tijdens veelvoorkomende
dagelijkse taken meten. Dit is vooral van toepassing bij ouderen of cliënten die zeer beperkt zijn. Een
test daarvan is de senior fitness test. Deze is bedoeld voor ouderen van 60 to 90 plus jaar. De test
onderdelen zijn:
1) 30-Second Chair Stand = spieruithoudingsvermogen
2) 30-Second Arm Curl = spierkracht
3) 6-Minute Walk = cardiorespiratory
4) 2-Minute Step Test = cardiorespiratory
5) Chair Sit-and-Reach = flexibiliteit
6) Back Scratch = flexibilteit
7) 8-Foot Up-and-Go = cardiorespiratory
8) Height and Weight = lichaamssamenstelling.
Bloeddruk meten; Omdat een te hoge bloeddruk het risico op hart- en vaatziekten, zoals een
hartinfarct en een beroerte vergroot.
De bloeddruk is de druk in je bloedvaten. Als je hart samentrekt, gaat je bloed je lichaam in. De druk
in je bloedvaten is dan op z’n hoogst. Dat heet de bovendruk. Als je hart daarna weer ontspant,
ontstaat er een lagere druk. Dat heet de onderdruk. Je bloeddruk verandert steeds. Als je hard rent,
is de bloeddruk hoger dan als je rustig zit.
Om te weten of je een hoge bloeddruk hebt kijken we vooral naar de bovendruk. Er zijn meerdere
metingen nodig om te kunnen zeggen of je echt een hoge bloeddruk hebt: 2 of 3 metingen op
dezelfde dag en ook nog eens op meerdere dagen binnen enkele maanden. Als bij deze metingen
(minimaal drie) de gemiddelde bovendruk 140 is of hoger dan spreken we van hoge bloeddruk. Ben
je ouder dan 70 jaar, dan is een gemiddelde bovendruk van onder de 150 nog goed.
, Hoe gaat het meten van de bloeddruk?
Zorg dat je vanaf een half uur voor de meting: rustig aan doet (geen grote inspanning zoals
sporten, hard werken, koud douchen), niet rookt en geen koffie drinkt.
Ga zitten op een hoge stoel, rechtop en met je benen naast elkaar.
Blijf minstens 5 minuten rustig zitten, zonder te praten.
Meet dan de bloeddruk.
Schrijf steeds op wat je gemeten hebt: de bovendruk en de onderdruk
De bloeddruk is idealiter <120/<80 mm Hg. Bij een bloeddruk tussen de 120--89 spreekt men
van prehypertensie. Er zijn dan doorgaans geen medicijnen nodig, maar wel leefstijlaanpassing. Bij
deze bloeddrukwaarden stijgt de kans op hart- en vaatziekten. Bij een bloeddruk boven de 140 zijn
naast leefstijlaanpassing ook medicijnen nodig. Personen met een gemiddelde bloeddruk (bij ten
minste drie metingen) van 140 of hoger moeten worden doorverwezen naar de arts. Ze mogen pas
onder jouw begeleiding gaan sporten als de bloeddruk ‘gecontroleerd’ is en na toestemming van de
arts.
De zogenaamde APEASE criteria kunnen helpen om te bepalen welke testen geschikt zijn voor je
cliënt. APEASE-criteria APEASE is een acroniem en staat in voor:
Affordability (betaalbaarheid)
Practicability (praktische uitvoerbaarheid)
Effectiveness / cost effectiveness (effectiviteit / kosteneffectiviteit)
Aceptability (aanvaardbaarheid)
Side-effects / safety (neveneffecten / veiligheid)
Equity (Redelijkheid)
Belangrijkste is effectiviteit omdat je namelijk wilt dat de test waardevolle info oplevert op basis
waarvan je de juiste beslissingen kunt meten. Maar je voert de test uit in een bepaalde context
daarom is effectiviteit niet de enige waar je rekening mee moet houden.
Betaalbaarheid: de test voor een acceptabel bedrag uitgevoerd kan worden.
Praktische uitvoerbaarheid: de test uitgevoerd kan worden volgens protocol. Benodigdheden en
materialen verkrijgbaar. De handleiding over hoe je de testgegevens moet berekenen en
interpreteren enz.
Effectiviteit: Validiteit en betrouwbaarheid van de test. Het moet meten claimt te meten en het
moet relevant zijn. Overeenkomst in doelen. Daarnaast is het voor een betrouwbare
gegevensverzameling belangrijk dat de professional voldoende ervaren en getraind is in het
uitvoeren van betreffende testen en geconcentreerd is tijdens de uitvoering. Nauwkeurige meting is
belangrijk, houd daarbij ook rekening met de omgevingsfactoren (zoals tempratuur, vochtigheid,
hoogte en luchtvervuiling) Daarnaast ook rekening te houden met de kenmerken van de client, zijn
haar gezondheidstoestand, functionele capaciteiten, vermoeidheid, motivatie, leeftijd, geslacht en
getraindheid.
Kosteneffectiviteit: Staat de waarde van de gewenste gegevens (valide en betrouwbaarheid) in
verhouding tot de investering die er voor nodig is om deze gegevens te verzamelen? Bij een beginner
zou je door enkele vragen al weten wat ongeveer de fitheid van die client is, hiervoor is geen dure
appratuur voor nodig.
Aanvaardbaarheid: Na mate de client de test gepast vind. Past het bij de doelen en wensen, hoeveel
tijd gaat het kosten hoe fysiek en/of mentaal belastend is het voor de client om de testen uit te
voeren? Houd dus met het principe van gedeelde besluitvorming.
Neveneffecten of veiligheid: Sommige testen kunnen risicovol zijn. Bijvoorbeeld als de client
ongetraind is, geen ervaring heeft met bepaalde oefeningen of balansproblemen heeft. Een test kan
ook demotiverend werken waardoor de uitkomsten niet betrouwbaar zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fennevanderavoird. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,00. Je zit daarna nergens aan vast.
