Dit is een handig document om aan de hand van terminologie in de vragen snel meer uitleg te vinden om jouw antwoord vorm te geven. Zeker in combinatie met mijn samenvatting. Indien gewenst, mag je mij ook altijd sturen om het document in word te krijgen.
Begrippenlijst handicap en
ontwikkelingsstoornissen
Module 1: Personen met ASS
Hoofdstuk 1: Communicatie bij mensen met
autisme en/of verstandelijke beperking
Pagina
Begrip Definitie samenvat
ting
Minimally verbal Personen met autisme die geen woorden of enkel een aantal losse
individuals with woorden gebruiken om te communiceren p. 5
autism
In de normale ontwikkeling komt taal niet zomaar uit het niets. Voor kinderen
de eerste woorden gaan gebruiken, zijn er 2 belangrijke voorlopers die ze
Typische
gaan beheersen voordat taal gaat komen:
communicatie- p. 5
Ontwikkeling van intentionaliteit
ontwikkeling
Ontwikkeling van symboolvorming
Voor sommige kinderen met ASS zijn deze stappen moeilijk
Het sociale aspect van de ontwikkeling
0 – 9 maanden: pre-intentionele communicatie
Vanaf +/- 9 maanden ontwikkeling intentionaliteit
Wil zeggen dat het kind op voorhand zich bewust is van de impact van
zijn gedrag op de ander
o Kind is zender van communicatie & gaat doelbewust
communiceren richting de ontvanger van de communicatie
Ontwikkeling van
heb je nog geen taal voor nodig p.6
intentionaliteit Leren dit op verschillende manieren 3 belangrijkste groepen van
functies op heel jonge leeftijd:
o Gedragsregulatie
o Sociale interactie
o Joint attention
Hoe loopt deze ontwikkeling bij kinderen met ASS? (p.7)
Ondersteuning op maat (p.7)
Communiceren, maar zijn zich nog niet bewust vh effect van
communicatief gedrag op de ontvanger
Ontvanger gaat wel een interpretatie geven aan dat communicatief
gedrag
Pre-intentionele Ontwikkelt zich langzaam
o Ih begin: enkel reflexief
p.6
communicatie
o Na verloop van tijd: wel reactief reageren op hun omgeving
o Daarna: proactief beginnen handelen door bv te reiken naar een
gsm
nog niet intentioneel!
Kinderen leren communiceren om iets te verkrijgen of te bereiken
Voorbeelden:
Gedragsregulatie p.6
o Vragen om een voorwerp/handeling (een bal/koek)
o Protesteren tegen een voorwerp/handeling
Sociale interactie Communiceren om de aandacht van de ander op zichzelf te richten. Zijn p.6
geen andere voorwerpen mee gemoeid
Voorbeelden:
o Gedag zwaaien
Pagina 1 van 21
, Pagina
Begrip Definitie samenvat
ting
o Vragen om sociale routine
o Vragen om geruststelling
Communiceren om de aandacht van de ander op iets anders te
richten, maar niet met als doel om dat te krijgen, maar enkel om
gedeelde aandacht te hebben
Voorbeelden:
o Interesse/plezier delen i/e voorwerp/gebeurtenis
Hondje zien voorbijwandelen
Blokkentoren die omvalt
o Informatie geven of vragen over voorwerp/gebeurtenis
Joint attention = heel belangrijke vaardigheid om te beheersen als het gaat over p.6-7
taalontwikkeling!!
Reageren op gedeelde aandacht door de ouder
o Bv: mama probeert aandacht op iets te richten, zoontje
kijkt andere kant op om taal te leren, belangrijk dat
kind gedeelde aandacht vd ouder kan volgen want zo
leren ze de juiste woorden te koppelen ad juiste dingen id
omgeving
Belangrijk dat kind gedeelde aandacht initieert, lokt taal uit in de
omgeving
= het cognitieve aspect van de ontwikkeling
Ontwikkelt min of meer gelijktijdig, soms iets later
Kinderen leren dat iets kan verwijzen naar iets anders dat op dat
moment nog niet aanwezig is
Complexe cognitieve vaardigheid die kinderen moeten ontwikkeling
Zolang je niet weet dat een woord of beschrijving verwijst naar iets
anders, is het moeilijk om taal te ontwikkelen
Normale ontwikkeling:
o Tussen 1 & 3 jaar ontwikkelen kinderen verschillende
Ontwikkeling van symbolische vaardigheden
p.8-9
symboolvorming Begrijpen & gebruiken woorden om te verwijzen naar
voorwerpen, handelingen en gebeurtenissen
Begrijpen en gebruiken van symbolische gebaren
Doen-alsof spel (symbolisch spel)
Begrijpen en gebruiken van afbeeldingen/symbolen
Verschillende niveaus/fases: Sensatieniveau (lichaamsgebonden),
Presentatieniveau (contextgebonden), Representatieniveau (niet-
contextgebonden), Metarepresentatieniveau
Hoe loopt deze ontwikkeling bij kinderen met ASS? (p.9)
Ondersteuning op maat (p.9)
Lichaamsgebonden
Niet-symbolische communicatie
Kan nog geen functionele betekenis geven
Sensatieniveau Kan nog geen symbolische betekenis geven p.8
Voorwerp is niets anders dan constellatie van prikkels
Zintuiglijke ervaring = centraal
Presentatieniveau Contextgebonden p.8
Niet-symbolische communicatie
Als betekenis letterlijk present is, begrijpt kind functionele betekenis
Pagina 2 van 21
, Pagina
Begrip Definitie samenvat
ting
v/e voorwerp, maar nog steeds sterk afhankelijk v/e specifieke
context
Niet-contextgebonden
Symbolische communicatie
Begrijpen de verwijzende betekenis van
Representatieniveau voorwerpen/afbeeldingen/woorden p.9
Begrijpen dat bv de zwembroek ook kan verwijzen naar iets dat nog
niet aanwezig is, maar in de toekomst gaat aanwezig zijn zoals bv de
activiteit zwemmen
Symbolische communicatie
Metarepresentatie- Voorwerp krijgt andere betekenis dan de eigenlijke functionele
p.9
niveau betekenis (bv: beker als hoedje)
Kind is in staat de 2e niet letterlijke betekenis van taal te begrijpen
Alle strategieën en technieken die ter ondersteuning ingezet worden ter
aanvulling op de natuurlijke communicatie (geluiden, gebaren, spraak)
Op maat aanbieden
Individualiseren op vlak van niveau van betekenisverlening &
communicatievorm
Aandachtspunten:
Ondersteunende
Gewoon visualiseren ≠ altijd helpend! p.9-10
communicatie
Vorm ≠ niveau
o Woorden, afbeeldingen, voorwerpen = allemaal
verpakkingen van communicatie, maar manier waarop je
die vorm inzet, bepaalt op welk niveau van
betekenisverlening je aan het werken bent
Diagnostisch instrument: ComVoor
Diagnostisch instrument
Speciaal ontwikkeld voor personen met autisme die niet/nauwelijks
verbaal communiceren
Zegt iets over:
o Welke vormen kunnen gebruikt worden? (voorwerpen,
afbeeldingen, gesproken taal)
ComVoor-2 p.10
o Op welk niveau van betekenisverlening kan je het inzetten
(sensatie, presentatie, representatie)
Bestaat uit verschillende sorteertaken
o Helpt om inzicht te krijgen id betekenisverlening
o Binnen de taken ook verschillende vormen van OC helpt
om advies te geven over welke vormen v. OC
Receptieve Gaat over communicatie van de ander naar de persoon met autisme die p.11
communicatie niet of nauwelijks verbaal communiceert om ervoor te zorgen dat ze beter
begrijpen wat de bedoeling is.
Starten vaak met OC voor receptieve communicatie
Deze vaardigheden zijn vaak zwakker dan de expressieve
communicatievaardigheden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dagmarkestelyn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
