1.Levende wezens en hun kenmerken
1.1 De basis van levende wezens is de cel
Niet-levend niveau: Levend niveau: opgebouwd uit functioneel
geheel van niet-levende bouwstenen
Atoom= Bouwsteen niet-levende en Cel= kleinste begrensde eenheid
levende wezens o alles bestaat uit cellen
o Kleinste deeltjes die er bestaan, o bacterie= 1 cel
die niet verder opgedeeld o complex geheel= miljoenen
kunnen worden. cellen
Molecule= gegroepeerde atomen weefsel= een groep cellen
Macromoleculen= moleculen die orgaan= verschillende weefsels die zich
gegroepeerd zijn tot grotere eenheden combineren
organisme= een levend wezen dat is
opgebouwd uit allerlei organen
o leeft in omgeving waarvan die
afhankelijk is (voedingscyclus)
Ecosysteem= een groepering van verschillende levende wezens die leven
in onderlinge relatie met elkaar en met hun omgeving.
1.2 Classificatie levende wezens
Indeling-> organismen met gelijkaardige kenmerken in dezelfde groep (rijk).
Systematiek= het benoemen en het classificeren van de verschillende organismen in groepen.
Geslachtsnaam
Soortnaam
Soort of species= een groep individuele dieren/planten die, wat hun totale som aan eigenschappen
betreft, meer op elkaar gelijken dan op de leden van een andere soort.
Bacteriën = zeer kleine ééncellige wezens met een eenvoudige structuur en opbouw
Rijk 1 (prokaryotische cel)
, Nuttige bacteriën
Schadelijke bacteriën
Functie:
- Gezondheid
- Landbouw
- Milieu
Bv. antibiotica: stoffen die door schimmels of door andere bacteriën worden
geproduceerd en die in lage concentraties, de groei van bacteriën verhinderen of
doden.
Protisten = verscheiden groep, eukaryotische cellen
Rijk 2 Te primitief om als plant of dier bestempeld te worden (= afvalbak)
- Protozoa
- Slijmzwammmen
- Algen
- Plankton= grote verzameling van hele kleine organismen die zweven in
het water en niet tegen de stroom kunnen opzwemmen.
Schimmels = gisten (eencellige schimmels)
Rijk 3 Nuttige schimmels:
- Afbraak organisch materiaal
- Paddenstoelen
- Bereiding voedsel
- Produceren antibiotica
Minder aangename schimmels:
- Plantenziekten
- Infecteren
- Voedsel bederven
- Vochtige muren
Eigenschappen zowel planten als
dieren:
- Heterotroof: voeden door voedsel op te nemen
- Geen inwendige vertering
- Celwand rondom cellen (= chitine)
- Voortplanting niet via embryo
Lichaam schimmel: opgebouwd uit lange draden (= zwamdraden)
Netwerk zwamdraden= zwamvlok
Voortplanting:
Ongeslachtelijke voortplanting: geen versmelting van eicellen en
zaadcellen
Geslachtelijke voortplanting: altijd na versmelting van 2 cellen waarbij
genetisch materiaal in die cellen versmelt.
o Sporendragend orgaan= paddenstoel
Eetbare paddenstoelen: eekhoorntjesbrood, haneklamn hoorn van overvloed,
oesterzwam…
Giftige paddenstoelen: vloegezwam (rood met witte stippen), groene
knolamaniet, bundelmosklikjes
Planten = meercellige, eukaryotische organismen die aan fotosynthese doen.
Rijk 4 Verschil dierlijke cellen:
- Celwand= cellulose
, - Fotosynthese
- Grote zak water (stevigheid)
Fotosynthese= planten die zich voeden door het proces waarbij ze energie van
zonlicht omzetten in suikers.
• Plaats waar fotosynthese gebeurt: bladgroenkorrels
• Bladgroenkorrels bevatten pigment:
chlorofyl groene kleur
Plant= verankerd weinig beweeglijk (celwand!)
Soorten:
1. Mossen
= primitieve plant (geen vaatweefsel & echte wortel)
2. Varenachtigen
3. Zaadplanten
Naaktzadigen (geen vrucht gevormd rond hun zaden bv.
naaldbomen)
Bedektzadigen (alle planten die een vrucht rond het zaad
hebben bv. bloeiende planten)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lodg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.