Temperatuur Mate voor hoe warm/koud iets is
=> eigenschappen van manier veranderen met de temperatuur: metingen
=> grootheid die bepaalt of systeem in thermisch evenwicht is met andere
systemen
=> maat voor microscopische beweging (maxwell distributie) = maat voor
gemiddelde kinetische energie van moleculen in een voorwerp
Pyrometer Infrarood thermometer, temperatuur op afstand meten, steunt op stralingswetten
(wet van Wien, Planck), bepaalt temperatuur uit hoeveelheid warmtestraling die
het oppervlakte afgeeft
0de wet van de thermodynamica Als A -C en B-C in thermisch evenwicht zijn, dan A en B ook
Thermisch evenwicht Wnr bv warm en koud voorwerp worden samengebracht: gaan allebei
veranderen tot ze dezelfde temperatuur bereiken
Celsius - Fahrenheit 0 ° C = 32 F
Per verandering van 5 °C = verandering 9 F
Thermische expansie Wanneer de temperatuur van voorwerpen daalt, krimpen ze
Wanneer de temperatuur stijgt, expanderen ze
=> grootte verandering hangt af aard van materiaal en temperatuurverschil en
uitzettingscoëfficiënten zijn materiaalsafhankelijk
Lineaire & volume expansie
Buitenbeentje water Water heeft zijn grootste dichtheid bij 4 graden =>
Vloeibare fase grotere dichtheid dan vaste (bij alle andere stoffen is dit niet zo)
Ecologie van meren Meren koelen af in de winter en en temperatuur oppervlakte daalt eerst, dit
oppervlaktewater zinkt (hogere dichtheid) terwijl warmere stijgt. Proces wordt
herhaald tot meer temperatuur 4 graden heeft
=> verdere T daling koelt water af tot onder 4 => bovenste laag bevriest en heeft
dus kleinere dichtheid en blijft drijven en oppervlakte bevriest en vormt
isolerende ijslaag voor ecosystemen (eronder vloeibaar)
Toestandsvergelijking Verband tussen temperatuur, volume druk en massa gas
Evenwichtstoestand De waarden van thermodynamische coördinaten of toestandsvariabelen variëren
niet met de tijd
Gaswetten benadering - lage dichtheid
- Lage druk
- Gas mag niet te veel in buurt komen van kookpunt/vloeibaar worden
Boyle PV = Cte (T=Cte, isotherm)
Charles V ER met T (P = Cte)
Gay-Lussac P ER T (V = cte)
Ideale gaswet Toestandsvergelijking ideaal gas
R = universele gasconstante
Avogadro Na, deeltjes in. 1 mol
Herschrijven van gaswet naar PV = NkT
(K, Boltzmann constante: R/Na)
Temperatuurschaal ideaal gas Standaardthermometer moet constant volume thermometer zijn
=> kwikthermometer met verbonden vaten (volume constant houden door
hoogte kwik aanpassen (=> stijging temperatuur & de verhoging druk )
=> ideale gaslimiet: daar zijn tempertuurmetingen het betrouwbaarst (bij lage
druk, bij hogere druk kunnen er al effecten zijn voorbij ideale gaswet)
=> vaste punten zijn OK en tripelpunt water 271,16 K (0,01 °C)
=> in de gaslimiet is de energie van de deeltjes zo groot dat ze eigenlijk vlot
over de potentiaalpunt heen gaan, ontsnappen en onafhankelijk bewegen)
Manometerdruk Altijd +1 bar bij optellen om aan je druk te komen dat je nodig hebt
1
, H18
Gedrag moleculen Bepaald door kinetische energie en intermoleculaire krachten
Reëel gas - eindige afmeting
- Bereik van de krachten tussen de moleculen kan groter zijn dan de grootte
van de moleculen
=> Volume is dus iets kleiner
=> drukafname (P wat omlaag geknikt)
=> rekening houden met intermoleculaire krachten van gas
Kinetisch model ideaal gas - vat met volume V bevat N identieke moleculen met massa m die met
verschillende snelheden in willekeurige richtingen bewegen
- Moleculen beschouwd als puntdeeltjes, hun afmetingen zijn klein in
(vergelijking met gemiddelde afstand de deeltjes en ten opzichte van
afmetingen van het vat
- Moleculen zijn voortdurend in beweging en gehoorzamen de
bewegingswetten van Newton
- Hun potentiële energie is klein in vergelijking met hun kinetische zodat ze
enkel bij toevallige botsingen met elkaar interageren
- Hun botsingen met elkaar & wand zijn volledig elastisch en van korte duur in
vergelijking met tijd tussen 2 botsingen
- Geen mengsels dus
Gemiddelde vrije weglengte Afstand die moleculen gemiddeld afleggen tussen 2 botsingen
Diffusie Diffusievergelijking / Wet van Fick
Aantal deeltjes/mol dat per tijdseenheid een gegeven punt passeert
D = difussieconstante
Rest = Diffusiegradiënt (zonder A)
Normaal gezien van bied met hoge concentratie naar gebied met lage
concentratie, alles streeft naar evenwicht
Dauwpunt Condensatie, Pverzadigd = Ppartieeldruk van water
(Zie interpolatie methode)
Koken van water P verzadigd = P extern (Patmosfeer)
In de bergen kookt water rapper (kleinere temperatuur, Pextern kleiner)
Verzadigde dampdruk Hangt niet af van volume vat of lucht aanwezigheid , maar hangt wel af van de
temperatuur (dampdruklijn)
=> bij evenwicht verlaten per tijdseenheid evenveel moleculen de vloeibare fase
als er terug vallen: verzadigde damp
Verdamping Er treed afkoeling op (denk aan bizon: zweetdruppels met hoogste snelheid
verdampen => netto warmte lichaam daalt)
Tripelpunt 3 fases in evenwicht
Tripelpunt water 0,01 °C = 273,16 K
Evenwichtsdampdruk Gasdruk boven een vloeistof in evenwicht met de gasfase
Damp Stof beneden de kritische temperatuur in gastoestand
Gas Stof boven de kritische temperatuur in gastoestand
Fasediagram PT diagram om gedrag stof te weergeven (tripelpunt enzovoort)
Sublimatie Proces waar bij lage drukken een vaste stof overgaat naar de dampfase zonder
de vloeistoffase te baseren (vast naar gas), bij kooldioxide gebeurd dit bij al bij
atmosferische druk !!
Vast vloeistof kromme in een Helt naar boven voor stoffen die uitzetten bij bevriezing, bij een hogere druk is
fasediagram er een lagere temperatuur nodig om de vloeistof te laten bevriezen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannahmeuleman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,59. Je zit daarna nergens aan vast.
