Materialen
1. Hout
- Gebruik van hout is van alle tijden
- Materiaal eigenschappen moeten worden eigen gemaakt (stap 1)
- Hout is een natuurlijk materiaal -> niet homogeen
- Al.e eigenschappen komen voort uit de opbouw en de groei van de cellen en de
eigenschappen van het celmateriaal.
- Hout groeit in de lengte richting en in de dikte (jaar of groei ringen)
- Totale massa van het hout is afhankelijk van de dichtheid van de cellen en het vochtgehalte
- Een opgegeven volumieke massa geldt meestal bij een vochtgehalte van 12 of 15% en is voor
vurenhout circa 550 kg/m3
- Als gekapt hout droogt wordt het lichter en krimpt het. Deze krimp is sterk afhankelijk van de
vezelrichting.
- Vezelrichtingen : tangentiële richting en radiale richting
- Als gekapt hout vocht opneemt gaat het zwellen.
- Krimpen en zwellen = werken van hout
- Hoofd bestanddelen van hout : cellulose, hemicellulose en lignine
- Cellulose (hoofd bestanddeel van de celwanden) is een polymeer gemaakt van glucose (door
fotosynthese). Cellulose is ongeveer 45% van het droge gewicht van gout.
- Hemicellulose is goed voor 25% van het droge gewicht van hout. Dit zijn complexe kristalijne
structuren die zijn samengesteld uit een verscheidenheid aan andere suikers ! Deze ketens zijn
korter dan cellulose.
- Lignine (ook ongeveer 25%) is een onoplosbaar niet-kristalijn polymeer materiaal. Hoofd
bestanddelen zijn derivaten van benzeen die een complexe structuur met vertakte ketens
vormen.
- Deze 3 componenten worden gecombineerd om micro brillen te vormen die op hun beurt de
bouwstenen zijn van de celwanden.
fi
,- Hout bevat naast deze 3 componenten en water veel kleine bestanddelen zoals : harsen,
gommen, tannines. De verschillende kleuren van de verschillende houtsoorten komen voort uit
deze kleine bestanddelen (cellulose en lignine zijn kleurloos).
- Zetmeel die in spint hout zit is aantrekkelijk voor schimmels.
- Hout verkleurt in de zon tenzij het is gecoat met een ultra violet absorberende afwerking.
- Commercieel hout = hardhout of zachthout
- Hardhout is afkomstig van breed bladerige bomen die hun bladeren verliezen in de herfst.
- Naaldhout is afkomstig van coniferen (typische naaldvormige bladeren).
- Balsa wordt gebruikt voor modelbouw is een hardhout. Taxus is een sterk en duurzaam
materiaal maar wordt gede neerd als een naaldhout.
- Naaldhout vertoond slechts 1 celtype dat in grootte varieert tussen de snelle groei van de lente
en de vroege zomer en de langzame groei van de late zomer en de herfst. Deze cellen
(tracheïden) voeren de voedsel en watergeleidende functies uit en geven kracht aan de boom.
- Hardhout heeft een complexe celstructuur met grote cellen of vaten voor de geleidende
functies en kleinere cellen of houtvezels.
- Knopen = waar takken van de boom samenkomen met de stam.
- Waar de houtvezels van de tak doorlopend zijn met de stam = levende knoop
- Als de tak dood is of als er schors in de stam wordt opgenomen = dode knoop
- Knopen zijn moeilijk te bewerken. In naaldhout bevatten deze knopen hars die eruit zal blijven
sijpelen.
- De buitenkant van het hout droogt sneller dan de binnenkant. Deze gecombineerde e ecten
veroorzaken vervorming van het hout inclusief krom trekken en het risico van scheuren/spleten.
Houtsoorten
- Veel soorten (hoofd indeling is die naar loofhout (hard hout en naaldhout (zacht hout))
- Loofhout wordt opgesplitst in Europese hout soorten (eiken, kastanje) en in tropische hout
soorten (merbau, bankirai). Hardhout heeft een dichtere structuur en een groter gewicht. Het
heeft en hogere druk en treksterkte en een grotere duurzaamheid. Belangrijk aandachtspunt is
de milieu belasting.
- Het meeste constructiehout is naaldhout ! Afkomstig uit Scandinavië (vooral vurenhout voor
balklagen). Ook grenen worden toegepast voor gelamineerde houtsoorten.
Berken Amerikaanse berken = donkerder dan Europese,
soms ook iets rossiger.
Paper birch = wit/lichtbruin. Spint is niet te
onderscheiden van het kernhout.
Yellow birch = licht roodbruin/donker roodbruin.
Spint is duidelijk lichter dan het kernhout.
De vaak voorkomende zwarte pitjes (merg lekken)
zijn ontstaan door aantasting van het cambium
door een langpootmug.
Dit is een loofhout met een jne nerf.
fi fi ff
, Beuken Franse beuken = grotere afmetingen.
Oost-Europa = hout is zachter en milder.
Beuken heeft een dichte structuur. Het kernhout is
wit/lichtbruin nadonkerend tot licht geelbruin.
Deense beuken = wit, vast en hard en wordt door
zijn kleur gezocht voor stoelen en andere producten
waar een blanke en egale kleur vereist is.
Gestoomd beuken = roze/lichtrood. Dit heeft veel
voordelen zoals het verminderde inwendige
spanningen.
In beuken komt vaak een onregelmatig gevormd
rood kernhout voor. Deze verkleuring heeft een
nadelig invloed op de impregneerbaarheid. Er is
geen duidelijk verschil tussen het spint en het
kernhout.
Dit is een loofhout met een jne, gelijkmatige nerf.
Ceder Kleur = roodachtig geelbruin/helder roodbruin of
bruinrood.
Kernhout en spint verschillen duidelijk, de grens
tussen beide kan scherp of vaag zijn.
Het spint (20-50 mm) is grijswit/roze.
Het heeft een gelijkmatige structuur en heeft soms
een lichte streep of vlam tekening veroorzaakt door
de semi-ringporigheid van het hout.
Het hout bevat een wisselende hoeveelheid
etherische olie die de opvallende geur veroorzaakt
en een kleverige harslaag geeft bij het uittreden van
de olie.
Kwartiers gezaagd hout vertoont karakteristieke
glanzende “spiegels”, veroorzaakt door de brede
stralen.
Het hout is ringporig waardoor er op het dosse vlak
een vlam tekening ontstaat. Structuur is afhankelijk
van de groei condities.
Slavonisch eiken = groeit langzaam en gelijkmatig,
heeft een rechte draad en een egale tint. Het id
zacht en gemakkelijk te bewerken.
Poolse eiken = taaier en harder.
Inlands eiken = harder, zwaarder, vaster, sterker en
grover.
Eiken heeft een hoog looistofgehalte, waardoor
metalen in contact met eiken snel corroderen.
Dit is een loofhout met een matig grove tot grove
nerf.
Grenen, Europees Grenen kernhout = lichtbruin maar wordt donkerder
naarmate de tijd vordert, het wordt geelbruin/
roodbruin.
Kernhout en spint duidelijk te onderscheiden. Spint
(50-100 mm) is wit/lichtgeel. Spint kan soms
plaatselijk donkerder zijn, dit komt door de
aanwezigheid van drukhout (reactie hout).
Op kwartiers gezaagd hout = streep tekening.
Op dosse gezaagd hout = vlam tekening.
Grenen is hars houdend. Op de langsvlakken
kunnen opvallende donkerbruine, onregelmatige
gevormde kleverige vlekken voorkomen. Deze
worden veroorzaakt door het hoge harsgehalte dat
in het weefsel aanwezig kan zijn.
Vers gezaagd hout of geschaafd hout = aangename
geur.
Grenen is afkomstig van aanplantingen. Europees
grenen heeft een groot groei gebied met zeer
verschillende klimatologische omstandigheden.
Gevolg hiervan = grote variatie in groei ring breedte,
massa, grootte van de cellen, cel wanddikte,…
Dit is een naaldhout met een jne nerf.
fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nlgst19. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
