Project algemene vakken 1:
Kritisch bewust in de maatschappij 1
1. De tijd verdeeld
1.1. Wat is geschiedenis?
Bestudeert wat mensen deden en dachten
Het onderzoek moet objectief en betrouwbaar zijn
Geschiedenis bestudeert dus:
- Studie van het verleden
- Studie van het heden
- Denken aan de toekomst
- Meten van de tijd
- Periodisering
1.2. De periodisering van de geschiedenis
Het verleden wordt in periodes ingedeeld.
In tijdvakken, vanuit ‘ons’ westerse standpunt
- Prehistorie ……………………. 2.5 miljoen jaar geleden tot 3500 v.C.
- Oude Nabije Oosten ………….. 3500 v.C. tot 1000 v.C. Uitvinding schrift
Stichting Rome
- Klassieke oudheid …………….. 1000 v.C. tot 500
Val van het WRR
- Middeleeuwen ……………….... 500 tot 1500
Val van het ORR
- Nieuwe tijd ……………………. 1500 tot 1800 Franse Revolutie
- Nieuwste tijd ………………….. 1800 tot 1945
Einde WO2
- Eigen tijd ……………………… 1945 tot heden
o Eindigen met scharniermomenten
Kritiek
Het opsplitsen in tijdvakken vertroebelt het zicht op de langetermijngeschiedenis. Vele
zaken (bv. Bestuursvormen, manier v. samenleven,…) blijven onveranderd.
Eenzijdige Eurocentrische kijk op de geschiedenis. Buiten Europa houdt deze
periodisering geen stand.
In beschavingsgolven om tegemoet te komen aan de kritieken op gebruik van tijdvakken.
Deze is gebaseerd op hun economische basisstructuur.
- De voedselverzamelaars-jagers
Agrarische evolutie
- De landbouwsamenlevingen
Industriële revolutie
- De industriële samenlevingen
Technologische revolutie
- De post-industriële samenlevingen
o Geleidelijke overgang
1
, 1.3. De domeinen in de geschiedenis
Economisch
Alle aspecten v/h menselijk bestaan die gericht zijn op het (materieel) overleven.
Sociaal
Hoe mensen samenleven. Van in zijn vroegste ontwikkeling is de mens een sociaal wezen dat
zijn leven in groep organiseert.
Politiek
Hoe de SL zich organiseert op het niveau boven privé-vlak.
Cultureel
Alles wat betrekking heeft tot het denken en de creativiteit.
1.4. De bouwstenen van de geschiedenis
Oorzaak-gevolg
relatie
Onderscheid tussen referentiekennis
en tijdelijke functionele kennis
2. De Prehistorie
2.1. Begrip verklaring
Prehistorie is een periode die uitsluitend kan toegelicht worden a.d.h.v. materiële cultuur
(geen geschreven bronnen). De periode eindigt met de uitvinding van het schrift.
Protohistorie (vroege geschiedenis) is de overgangsperiode van Prehistorie naar oudheid.
De beschaving beschikte nog niet over schrift maar werden wel beschreven door
buurvolkeren die het wel al hadden.
2
, 2.2. Het ontstaan van alles
Oerknal
- 13,5 miljard jaar geleden
- Samengebalde vuurbal die ontplofte creëerde de aarde
- Losgekomen brokken = sterren en -stelsels
- Ontstaan van leven wordt 3,8 miljard jaar geleden gesitueerd
2.3. Evolutie van de mens
Iedereen heeft dezelfde voorouder: primaten oermoeder Ida
Toen 400 primaatsoorten op de wereld.
Halfapen – apen - mensenapen - mens
Wetenschappers dachten dat evolutie v/d mens rechtlijnig was, stapsgewijs
Nu: bewijs dat evolutie niet zo rechtlijnig was en dat men naast elkaar leefde
2.4. De homo sapiens sapiens
= wij, de hedendaagse mens
2.5 miljoen jaar geleden: mens ontstaan in Oost-Afrika
2.5. De cognitieve revolutie
De cognitieve revolutie:
- 70.000 jaar geleden
- Opkomst nieuwe manieren van denken en communiceren bij de mens
- Grote hoeveelheden info overbrengen over leefomgeving en sociale verbanden
- Ook over fictieve dingen praten (legendes, mythen, goden en religies)
- Geen ander dier dreef handel op basis van fictie en vertrouwen
2.6. De neolitische samenleving: economisch
10.000 v.C.: einde Ijstijd > bevolkingsaantal groeide > domesticeren van vee en verbouwen
van graan + mensen gingen zich vestigen
Er waren ook belangrijke uitvindingen in deze periode:
- Landbouwwerktuigen (polijsten)
- Gebruiksvoorwerpen (oven en wiel, weefgetouw en spoelklos)
- Jachttechnieken (polijsten, speer, pijl en boog)
- Bouwtechniek (Water irrigeren, kanalen graven, woningen bouwen in lagen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bentepoppe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.