INLEIDING OP SOCIAAL WERK
Drie invalshoeken/dimensies op sociaal werk
1. Beroep: wat moet een sw’er doen – interventies, taken, rollen
2. Werkveld: opdeling en organisatie van sw
3. Wetenschap: studie van interventies / tussenkomsten
Sociaal werk in Vlaanderen en internationaal
Ontstaan van SW;
• Door vrouwen (caritas, christelijke liefdadigheid en burgervrouwen)
Belangrijke sleutelfiguren;
• Jane Addams: grondlegger van groepswerk bv. AA
• Mary Richmond: grondlegger van casework / individuele hulpverlening
• Alice Salomon: sw doen ontstaan in Duitsland
• Gerda de Bock: grondlegger sw in Vlaanderen
• Maria Baers: 1945 ontstaan van de beroepstitel ‘maatschappelijk assistent’
SOCIAAL WERK ALS SOCIALE WERKPRAKTIJK
Binnen het sociaal werk zijn meerdere organisaties / personen aan het werk met elk een eigen wijze van
denken en handelen. Dit heet de sociale werkbril (eigen spelregels, vaardigheden en competenties).
WAT IS SOCIAAL WERK
DEFINITIE VAN SOCIAAL WERK
De internationale definitie van sociaal werk (2000)
“Sociaal werk bevordert sociale verandering, probleemoplossing in menselijke relaties, empowerment en
bevrijden van mensen, met het oog op het bevorderen van hun welzijn. Door gebruik te maken van
theorieën over menselijk gedrag en sociale systemen, intervenieert sociaal werk daar waar mensen met
hun omgeving in interactie treden. Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid zijn in het sociaal werk
essentieel.”
Essentie: interventies / tussenkomsten
Hoe verlopen interventies? (2 manieren)
1. Sociale interventies: technische professionalisering (expert geeft oplossing van
buitenaf)
2. Tussenkomen in sociale probleemsituatie: normatieve professionalisering
(oplossing met aandacht voor context en historiek) →
HANDELINGSWETENSCHAP
,De globale definitie van sociaal werk (2014)
“Sociaal werk is een praktijk gebaseerd beroep én een academische discipline die sociale verandering en
sociale ontwikkeling promoot, evenals sociale cohesie en de empowerment en de bevrijding van mensen.
Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en respect voor
diversiteiten staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door theorieën van sociaal werk, de sociale
en humane wetenschappen en door lokale kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om de
uitdagingen van het leven aan te gaan en het welzijn te verhogen.”
Essentie: Het engageren van mensen en structuren
Vergelijking tussen internationale definitie 2000 en globale definitie 2014
Definitie 2000 Definitie 2014
• Bevorderen van sociale verandering • Bevorderen sociale verandering en
• Doel is maken van ontwikkeling
Waarom? probleemoplossing in • Doel wordt sociale cohesie
intermenselijke relaties • Empowerment en bevrijding van mensen
• Empowerment en bevrijding blijft
• Theorieën over menselijk gedrag en Nood aan een bepaalde kennis!
sociale systemen • Ontstaan van de academische discipline
Hoe? • Uitbreiden lokale kennis
• Uitbreiden indiginous knowledge:
inheemse kennis
• Interveniëren of tussenkomen • Engageren van mensen en
Wat?
structuren
• Waar mensen met hun omgeving in ///
Waar?
interactie treden
• Sociale rechtvaardigheid • Sociale rechtvaardigheid
Geleid
• Mensenrechten • Mensenrechten
door welke
• Collectieve verantwoordelijkheid
waarde?
• Respect voor diversiteit
Nieuwe /// • Praktijk gebaseerd beroep
nadrukken • Academische discipline
? • Indiginous knowledge
Wat leren we uit de definities?
• Meer diversiteit in sociale werkpraktijken
• Maatschappelijke veranderingen hebben een grote invloed op sociaal werk
• Globale definitie is blijvend zoekend naar een antwoord op “Wat is sociaal werk?”
, HET DNA VAN SOCIAAL WERK IN VIJF KRACHTLIJNEN
Welke Wat is het? Hoe wordt dit concreet uitgevoeld?
krachtlijn?
Politiserend “Mensen continu wakker moeten • Waarborgen van de toegang tot rechten
werken schudden over • Collectiviseren van maatschappelijke
onrechtvaardigheid” problemen (oorzaak van een probleem
ligt vaak op maatschappelijk niveau)
Nabijheid “Laagdrempelig en • Aanwezigheid in de leefwereld van de
onvoorwaardelijk elkaar kunnen cliënt
ontmoeten en relaties opbouwen” • Samenwerken met de cliënt
Proceslogica “Bereid zijn om engagement op te • Handelen afstemmen op alle verwachte
nemen wanneer we werken met en onverwachte gebeurtenissen
onzekerheid. Samen met de cliënt • Inspraak en participatie van de cliënt
op een gelijkwaardig pad zijn” zijn van belang
Generalistisch “Oog hebben voor verschillende • Problemen op meer dan 1
werken aspecten van het mens-zijn” levensdomein bekijken
• Breed spectrum aan kennis hebben
• Verbinding maken tussen mens en
maatschappij
Verbindend “Continu maken van verbindingen • Individuele component: in leefwereld
werken tussen mensen, diensten, van mensen tussen de leefwereld en
dienstverleners, beleidsmakers, maatschappij
SW’ers…” • Collectieve component: versterken van
individuen op maatschappelijk niveau
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sensiverbelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.