Lesnotities uit de les, met informatie van de Powerpoints ingevoegd (foto's en aanvulling). Elke les van het academiejaar . complete samenvatting van geschiedenis van onderwijs, opvoeding en vorming deel 2.
Ook notities van de werkcolleges (alledrie).
Geschiedenis van opvoeding,
onderwijs en vorming, deel 2
Inhoudsopgave
Kernconcepten Geschiedenis van onderwijs – Deel 1......................................................................................3
College 1 - Luisteren naar stilte in de geschiedenis van opvoeding– algemene introductie..............................3
Reflectie over minuut stilte:..................................................................................................................................4
The soundscape – Murray Schafer.......................................................................................................................4
Stille school.......................................................................................................................................................5
Sound studies........................................................................................................................................................6
Essenstialisme vs sociaal-constructivisme........................................................................................................6
Stilte en opvoeding in het onderwijs?!.................................................................................................................7
Stilte en geluid in de geschiedenis van opvoeding en onderwijs..........................................................................7
Methodologische kanttekening:.......................................................................................................................8
Aandachtspunten van dit college.........................................................................................................................9
College 2 - De opkomst van klassikale stilte.................................................................................................... 9
Inleiding:...............................................................................................................................................................9
Deel 1..................................................................................................................................................................12
Deel 2..................................................................................................................................................................13
College 3 & 4 - De stilte oefeningen van Maria Montessori en een geschiedenis van het stille/verlegen kind 14
Maria Montessori en stilte-oefeningen?............................................................................................................14
Stiltepraktijken van Maria Montessori...........................................................................................................15
Beinvloedende theorieen...............................................................................................................................15
Richtgevende vragen..........................................................................................................................................16
Een geschiedenis van het stille of verlegen kind.................................................................................................16
Historisch kader – andere verklaringen voor de problematisering van verlegenheid...................................18
Wat met het verlegen kind in de klas en startte alles inderdaad aan het begin van de 20 Ste eeuw?............20
Van goed en kwaad naar normaal en abnormaal..........................................................................................21
Reformpedagogiek en persoonlijkheid..........................................................................................................22
Reformpedagogiek en verlegenheid..............................................................................................................23
Problematisering, verzet en cultuur...............................................................................................................23
De belangrijkste aandachtspunten van dit college............................................................................................24
College 5 – een geschiedenis van stil en luidop lezen....................................................................................24
Les 6 – Identiteit en verschil in historisch perspectief...................................................................................25
Nieuwe culturele geschiedenis...........................................................................................................................26
Voorbeeld Michel Foucault............................................................................................................................26
Ervaring en waarheid......................................................................................................................................27
Herkkomst van disability history....................................................................................................................28
Symbolische weergave van schaduw.................................................................................................................31
Foucault..........................................................................................................................................................32
1
, Geschiedschrijving en identiteit..........................................................................................................................33
Walter benjamin:............................................................................................................................................33
Aandachtspunten uit dit college.........................................................................................................................33
College 7 & 8 – Wilde kinderen: over pedagogische expertise.......................................................................34
Het wildenkind van Aveyron...............................................................................................................................34
Wolfskinderen en experimenteel onderzoek.................................................................................................34
Verlichting en pedagogisch optimisme..........................................................................................................34
De natuurmens (l’homme nature).................................................................................................................35
Het optimisme van Jean-Marc Itard – 1801...................................................................................................35
College 8 - Wilde kinderen: over pedagogische expertise..............................................................................37
5 pedagogische doelstellingen...........................................................................................................................37
De teleurstelling van Jean-Marc Itard (1806).................................................................................................38
Frenologie en ‘opvoedbaarheid’.........................................................................................................................38
Herdenken van ‘opvoedbaarheid’ – doofblinden cf. Hellen Keller.....................................................................39
3 doofblinden in 19de eeuw:...........................................................................................................................40
Anna Timmerman (België) – Magnus Ollsen (Zweden)..................................................................................42
Belangrijkste aandachtspunten uit dit college...................................................................................................43
College 9 – Heropvoeding, de Groote Oorlog en emancipatie van personen met een visuele handicap..........43
Oorlog en fysieke/mentale beperkingen............................................................................................................43
1914-1918 en Belgische verminkten?.................................................................................................................44
Van pensioenen naar heropvoeding!.............................................................................................................44
Sporen van verminkte Belgische soldaten.....................................................................................................45
Het discours verandert - hand in hand met heropvoedinsinstituten?................................................................45
Noorden van Frankrijk – heropvoedingsinstituten........................................................................................46
Afbeeldingen..................................................................................................................................................48
Op zoek naar de realiteit....................................................................................................................................48
Visueel bronnenmateriaal..............................................................................................................................48
Oorlogsblinden – een uitzonderlijke categorie...................................................................................................49
Koninklijke archieven (Secretariaat Koningin Elizabeth)................................................................................49
College 10 - Virussen, bacterieën en de pedagogisering van de samenleving.................................................50
COVID-19............................................................................................................................................................50
Leprosy and the construction of racial hierarchies.............................................................................................51
TBC – de witte dood............................................................................................................................................51
Behavioral change..........................................................................................................................................52
School and behavioural change......................................................................................................................52
Propagandalied tegen tering..........................................................................................................................52
Polio and the construction of difference in the 40’s and 50’s............................................................................53
HIV/AIDS and the stigmatization of infected patients.......................................................................................53
AIDS................................................................................................................................................................53
Stigma and stigmatisation..............................................................................................................................54
Listening to counter-narratives......................................................................................................................55
Most important topics of today’s class..............................................................................................................56
College 11 – Lezing Simon Hayhoe DisABILITY Filmfestival............................................................................56
2
,College 12 – onderwijstechnologie en onderwijsongelijkheid in een historisch perspectief...........................57
Werksessie 1 – luisteren naar stilte in de klas – Ines Jans..............................................................................59
Werkcollege 2 – De stilte-oefeningen van Montessori..................................................................................60
The Pinocchio Effect............................................................................................................................................60
Werkcollege 3 – onderwijstechnologie en ongelijkheid – Ines Jans...............................................................62
Kernconcepten Geschiedenis van onderwijs – Deel 1
Pedagogisering = Historische omschrijving waarin een maatschappelijk probleem zich voor doet en
de oplossing verkregen wordt door een pedagogische actie uit te voeren
Normalisering = Alles wordt normaal en vanuit normaal standpunt bekeken. Als dat afwijkt is het niet
goed en moet het aangepast worden zodat het binnen het normale kader past.
Disciplinering = discipline creëren door te straffen, consequenties op te leggen. Streven naar
gehoorzaamheid.
Civilisering = de mens wordt steeds netter en tammer, proces dat zich doorheen de tijd steeds meer
en meer voor doet
Grammatica van de verschoolsing = bepaalde normen die overal gelden, leerkracht spreekt
leerlingen toe in lokaal. Eigenheid aan een school.
Ontdekking van het kind = omslag punt waarin het kind zijn eigen kindertijd krijgt. Het wordt erkent
als kind en niet als een ‘mini-volwassene’.
Spanning emancipatie-paternalisme (ook wel paradox vrijheid-afhankelijkheid genoemd) = vrijheid
willen geven en gelijkheid creëren maar dit kan enkel door eerst verplichtingen op te leggen en
vrijheid in bedwang te houden.
1. Geschiedenis van stilte op school
2. Geschiedenis van onderwijstechnologie en -ongelijkheid
3. Geschiedenis van buitengewoon onderwijs
College 1 - Luisteren naar stilte in de geschiedenis van
opvoeding– algemene introductie
Theoreti sche introducti e + rol van sti lte
VERSTRAETE, P. (2022 ). ST IL TE IN DE KLAS. EEN GESC HIEDEN IS VAN DE PEDAGOGISCH E OMGAN G MET STILT E OP
SC HOOL . LEUVEN : LEUVEN UN IVERSITY PRESS, 9 -38 .
Heel interessant om als pedagoog te luisteren naar de pedagogische ruimtes; uit de stiltes, of net de
geluiden die je wel hoort kan je heel veel afleiden uit de impliciete doelstellingen van de
pedagogische ruimte.
3
, Vaak worden deze bekeken als enkel trillen en geluiden; nee, het is veel meer want we kennen
betekenis toe aan de stiltes.
Dit doen we adhv theoretische begrippen en voorbeelden uit de geschiedenis van opvoeding en
onderwijs.
Reflectie over minuut stilte:
1. Wat hebben jullie ervaren?
a. Awkward, nog steeds veel geluid, stil zijn linken met stil zitten door disciplinair
karakter.
b. Gemeenschapsgevoel gecreëerd door samen stil te zijn; de andere geluiden worden
versterkt, zaken die je niet opvalt als het niet stil is. Stilte is dus een zeer relatief
gegeven; stilte is niet noodzakelijk stilte (een beetje paradoxaal). Stilte impliceert de
mogelijkheid om je open te stellen voor nieuwe geluiden (koekoeksklok tikt, hoor je
enkel bij bewuste stilte). Dus om mee te nemen; stilte verbindt ons, geeft ons
gemeenschap. Het kan een beetje vreemd aanvoelen.
2. Vinden jullie stilte zelf belangrijk, waarom wel of niet?
a. Stilte wordt vaak opgezocht om tot rust te komen, rust die we anders niet voelen
(een veelvoorkomende klacht).
b. snelle, chaotische, overprikkelende maatschappij (vaak veroorzaakt door de nieuwe
sociale media). Prof zelf snel overprikkeld door gsm (mooi voorbeeld => toilet gaan
was vroeger vrij prikkelloos, maar nu altijd gsm in de hand). Het is dus ook zeker en
vast niet raar dat mensen het gevoel hebben niet meer mee te kunnen (burned out).
Stilte is iets heel persoonlijk; kan ook een metaforische stilte zijn.
3. Stilte vandaag de dag wordt weleens gehypet; mensen zien er financiële kansen in (bv
organisaties, voorzieningen, …).
4. Stilte is een relatief gegeven, want als er stilte is, is het niet perse stil. Het creeert de
mogelijkheid voor andere geluiden te horen, we worden gevoeliger voor geluiden van
buitenaf
The soundscape – Murray Schafer
Canadese componist en professor, die landschap
beschrijft adhv visuele karakteristieken, adhv auditieve
begrippen.
Schafer geeft een kader van begrippen =
begrippenkader.
Hij zette geluidsprojecten op poten; was zeer
geinteresseerd in de akoestische omgeving van zijn
studenten en waarin hij leefde, hier ontwikkelde hij ook
een theorie over (met een historisch luik aan
gekoppeld).
Historisch luik ontwikkeld hij ronduit soundscape (landschap; beschrijving v visuele
kenmerken v omgeving, soundscape; beschrijving v audio v omgeving).
Gaat geschiedenis creeeren (Pieter is er kritisch over, maar hij is wel de eerste die erop wees).
Canadese composist en professor die World Soundscape project & Vancouver soundscape schreef.
Romantische kijk op hoe stilte en geluid geëvolueerd zijn tov de tijd.
Theorie:
Vroeger was alles goed en gingen we goed om met de geluiden van de natuur. Vandaag is
ons akoestisch klimaat volledig verwoest; hij stelt dat de geschiedenis van geluid en stilte van
een hi-fi naar lo-fi akoestische soundscape is geevolueerd.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floredelboo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
