Samenvatting Graduaat Orthopedagogie | Visie op begeleiden
Oefeningen met verbetersleutel hfdstk 2 + ik-jij/ik-het en Buber inbegrepen. Link naar filmpjes op het internet voor extra verduidelijking. Op het einde van de samenvatting een handig overzicht met de kern(woorden) per hoofdstuk.
De i...
Hfdstk 1: Visie en theorie
1. Een visie kleurt onze werkelijkheid en richt ons handelen
In alles wat we doen en laten draait steeds een visie mee op de achtergrond. De idealistisch-
dualistisch filosofie van Plato is hiervan een mooi voorbeeld. Plato’s leer gaat uit van de gedachte dat
er twee werelden zijn: de ideeënwereld en de materiële wereld.
- De ideeënwereld (vormenwereld) is de echte wereld waar de volmaakte ideeën zich in
bevinden.
o Plato’s wereldbeeld kunnen we duiden met een voorbeeld: een kat. Hij meende dat
er in de ideeënwereld één idee van een kat is. Bv.: 1 perfecte kat.
- De materiële wereld – de wereld die wij nu allemaal kennen – is een onvolmaakte
afspiegeling van deze ideeënwereld.
o Dit idee ‘kat’ is volmaakt, eeuwig, enkelvoudig (er zijn geen twee soorten ideeën
katten) en ook werkelijk. Deze katten zijn onvolmaakt (perfectie bestaat niet),
tijdelijk (katten hebben geen eeuwig leven), veranderlijk (katten worden ouder) en
veelvoudiger (er zijn miljoenen katten). Deze materiële wereld is dus niet de
werkelijke wereld omdat het slechts een onvolmaakte afspiegeling is. Bv.: sommige
katten zien niet goed, ontbreken een staart, anderen hebben een gezwel, …
In een ideeënwereld, is een kat of boom… In een materiële wereld, is een kat of boom…
Eeuwig Tijdelijk
Onveranderlijk Veranderlijk
Enkelvoudig Veelvoudig
Volmaakt Onvolmaakt
Werkelijk Afspiegeling
Kennis Mening
Voorbeelden Voorbeelden
‘Ideale, perfecte boom’ ‘Niet iedere boom is gelijk of perfect’
‘Ideale, perfecte kat’ ‘Sommige katten zijn imperfect’
DUALISTISCH (twee werelden tegenover elkaar)
1
, De allergorie van de grot uitgelegd. Een groep
mensen bevindt zich sinds hun geboorte in een
groot. Ze zijn geketend en kunnen niets anders
zien dan een muur. Achterin brand een vuur
waarvoor er zich figuren ‘regen’. De geketende
mensen zien alleen maar de schaduwen die op
de muur worden geprojecteerd. Voor hen zijn
de schaduwen de enige werkelijkheid. Iemand
bevrijd zichzelf en klimt naar buiten. Als de
persoon terugkomt en verteld wat hij heeft gezien heeft geloofd niemand hem en wordt hij zelfs gek
verklaard. Dat is volgens Plato de toestand van de mensen. De filosoof is degene die uit de groot
kruipt om vervolgens de waarheid te ontdekken. Voor de onwetenden is hij een gestoorde.
Via het verstand kunnen we volgens Plato kennis
vergaren over de ideeënwereld. Over de materiële
wereld kunnen we enkel een mening hebben omdat
deze wereld niet werkelijk is maar slechts een
afspiegeling. Plato maakt dus een opdeling tussen het
geestelijke (het denken) enerzijds en het lichamelijke
(het materiële, het zintuigelijke) anderzijds. Tot op
vandaag kleurt deze visie onze werkelijkheid
(dualistische opdeling tussen lichaam en geest).
Eeuwenlang was het lichamelijke ondergeschikt aan het geestelijke.
2. Wat is een wetenschappelijke theorie?
Verificatie en falsificatie: wat is het verschil? - Mr. Chadd Academy - YouTube
Falsificatie (Karl Popper) - Mr. Chadd Academy - YouTube
In de 19e eeuw was er een enorme evolutie op wetenschappelijk gebied. De wetenschappelijke
waarheidsaanspraken werden echter niet altijd gecontroleerd. Wanneer is een theorie voldoende
bewezen? In de 20e eeuw ontstond de nood aan objectieve criteria om wetenschappelijke theorieën
op hun degelijkheid te testen. De Wiener Kreis bestond uit een groep wetenschapsfilosofen die deze
uitdaging aanging.
Ze stelden dat uitspraken zinvol of zinloos kunnen zijn. Een uitspraak heeft volgens de Wiener Kreis
zin wanneer het aantoonbaar is of deze uitspraak waar of onwaar is. M.a.w.: een uitspraak moet
gecontroleerd/geverifieerd kunnen worden. Dit wordt dan ook de verificatiemethode genoemd.
Bv. de uitspraak “De aarde heeft zes manen” is een zinvolle uitspraak omdat deze uitspraak kan
gecontroleerd/geverifieerd kan worden. We hebben dus te maken met een zinvolle uitspraak die niet
waar blijkt te zijn. Wanneer een uitspraak zinvol is en tevens waar, dan is deze door verificatie
bewezen.
De hel bestaat. Niet zinvol.
God bestaat. Niet zinvol.
Ons zonnestelsel telt een negende planeet. Zinvol.
Ons zonnestelsel telt geen negende planeet. Zinvol.
Als we sterven, reïncarneren we. Niet zinvol.
Wout Van Aert is wereldkampioen geworden in het veldrijden. Zinvol.
2
, Een filosoof leverde grote kritiek op de verificatiemethode van Wiener Kreis. Deze filosoof is Karl
Popper. Hij stelde dat verificatie ons enige zekerheid geeft maar tekortschiet bij uitspraken met een
algemeen geldig karakter. Bv.: ALLE raven zijn zwart. Dit valt zeer moeilijk te controleren. Je weet
nooit dat er ergens ter wereld een witte raaf is. Je bent dus nooit zeker of je ALLE raven hebt
gecontroleerd. De tegenstelling (een witte raaf) valt dus niet definitief uit te sluiten.
Popper stelt dus dat hypothesen niet door verificatie worden bewezen. We moeten volgens Popper
niet proberen de theorie te bevestigen maar proberen de theorie te weerleggen (op zoek gaan naar
een tegenvoorbeeld). Dat wordt de falsificatiemethode genoemd.
Indien we geen tegenvoorbeeld vinden dan hebben we te maken met een goed gefundeerde
hypothese. De uitspraak ‘alle raven zijn zwart’ is dus een goede hypothese zolang er geen raaf
gevonden wordt met een ander kleur. Popper gaat ervan uit dat al ons weten een voorlopig karakter
heeft. Hij ziet een theorie dus eerder als een proces dan als een eindproduct.
Hfdstk 2: Verschillende vormen van kennen
1. Rationalisme: de rede centraal
Het rationalisme - Mr. Chadd Academy - YouTube
Het rationalisme is een stroming uit de filosofie die het
gebruik van het gezonde verstand vooropstelt. Het
uitgangspunt van het rationalisme is dat kennis en
waarheid niet gebaseerd zijn op ervaringen, maar juist op
de rede (het verstand). Een arts die moet vaststellen of
een patiënt lijdt aan griep, baseert dit op de kennis die de
arts heeft over griep. Zonder zijn of haar kennis over de symptomen van griep, kan de arts nooit op
basis van zintuiglijke waarnemingen vaststellen of de patiënt daadwerkelijk griep heeft.
Filosoof Descartes besloot te twijfelen aan alles. Dit was voor hem een degelijke grondslag voor zijn
filosofie. Met een fundamentele twijfel aan alles en iedereen zocht hij naar de kern van waarheid.
Wanneer hij echter ook probeerde te twijfelen aan het feit dat hij twijfelde, werd deze twijfel enkel
herbevestigd.
Hij kan met andere woorden niet twijfelen aan het feit dat hij twijfelt. Op deze manier ontstaat een
zekerheid namelijk die van het bestaan van de twijfel. Zijn beroemde uitspraak was: “Ik denk, dus ik
ben” was geboren.
De rede (kenvermogen) staat centraal. De manier waarop we kennis vergaren is via het verstand.
Om ware kennis te bekomen, moeten we beroep doen op onze individuele intellectuele
vaardigheden om bewijzen te zoeken. Rationalisten verwijzen vaak naar de logica, de wiskunde en
de meetkunde die ons rationele kennis bezorgt (belang van getallen).
RATIONALISME
Kenvermogen = rede.
Stelt gebruik van het gezonde verstand (individuele intellectuele vaardigheden)
Kennis en waarheid zijn niet gebaseerd op ervaringen, maar op de rede (verstand).
Kennis en rede (logica) zijn superieur aan traditie en geloof.
Scheiding tussen subject en object.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jstudent91. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
