Dit document is een samenvatting van meerdere hoorcollege's en kennisclips die gaan over de cerebrale circulatie. Onderwerpen die naar voor komen zijn:
- Vascularisatie hoofd/hals
- Vertebro-basilarissysteem en carotissysteem
- De cirkel van Willis (of de circulus arteriosus van Willis)
- Macro...
HC4 cerebrale circulati e (focus op arteriële deel)
https://video.han.nl/P2G/Player/Player.aspx?id=bmDf5S tot minuut 42
Arteriële aanvoer hoofd/hals
Als het hart contraheert, gaat 20% van deze output naar de hersenen. Verhoudingswijs is dit veel
van het cardiac output, aangezien de hersenen maar 5% van het lichaamsgewicht zijn. Dit laat het
belang zien dat de hersenen bloed en zuurstof nodig hebben om te kunnen werken.
Een groot nadeel hiervan is dat de hersenen afhankelijk zijn van een constante bloedaanvoer en dat
pathologische veranderingen van de bloedvaten al snel leiden tot cerebrovasculaire accidenten
(CVA) waarbij een tijdelijk of blijvende functiestoornis van de hersenen ontstaat.
De aanvoer van het bloed naar de hersenen/schedelholte verloopt via twee wegen. Dit zijn de aa.
vertebrales en de aa. carotides internae. Aan beide aanvoerwegen zit een systeem gekoppeld die
specifieke delen van de hersenen van bloed voorziet:
o Aa. vertebrales, ook wel wervelslagaders genoemd
De aa. vertebrales ontstaan uit de subclavia-slagader (gaat onder het sleutelbeen je arm
in), die weer uit de aorta ontspringt.
In de processus transversus van de cervicale wervel zitten kleine openingen: foramen
transversarium. Door deze openingen heen lopen de aa. vertebrales vanaf C6 t/m C1.
Vanuit C1 gaat de arterie verder naar binnen door het achterhoofdsgat: het foramen
magnus (pag. 122 atlas).
Het systeem dat gekoppeld zit aan de aa. vertebralis wordt het vertebro-basilarissysteem
genoemd. Dit systeem begint bij de twee aa. vertebrales. Als deze twee arteriën voorbij
het foramen magnus de schedel in zijn, komen ze samen en vormt het de a. basilaris
(20%*). De a. basilaris splitst op in twee a. cerebri posterior, 2 vertakkingen vanuit a.
basilaris.
o Aa. carotides internae, ook wel binnenste halsslagader genoemd
De Aa. carotides internae ontspringt uit de a. carotis communis. De a. carotis communis is
de gemeenschappelijke slagader van de aa. carotides internae en de aa. carotides
externae.
De aa. carotides internae gaat door je schedelbasis: de canalis caroticus. Vanuit de
schedelbasis komt de aa. carotides internae uit in de schedelholte.
Het andere systeem, dat gekoppeld zit aan de aa. carotides internae, wordt het
carotissysteem genoemd (80%). Dit systeem begint bij de aa. carotides internae. Vanuit
beide aa. carotides internae ontstaan drie vertakkingen:
1. A. cerebri anterior Deze tak gaat naar voren toe
2. A. cerebri media Deze tak blijft in het midden
3. A. communicans posterior Deze tak zoekt verbinding met het vertebro-
basilarissysteem. Je kan het zien als een
anastomose (= verbinding tussen twee
structuren)
, Beide systemen vormen samen een arteriële cirkel in het midden: De cirkel van Willis (of de circulus
arteriosus van Willis). Deze cirkel ontstaat door de aanwezigheid van anastomosen. De a.
communicans posterior verbindt beide systemen met elkaar. Ook tussen de a. cerebri anterior zit
een anastomose, waardoor er een cirkel ontstaat.
De cirkel van Willis ligt ter hoogte van het ‘turkse zadel’ (of sella turcica) in de schedel. Midden in de
cirkel van Willis ligt de hypofyse, een kleine klier onderaan de hersenen. Een andere structuur dat
dicht in de buurt van de cirkel van Willis ligt is de N. opticus (II). Deze zenuw heeft betrekking op het
zien.
Bij niet iedereen is de cirkel van Willis compleet. Er zijn veel variaties. Door de anastomosen kan het
bloed via een omweg alsnog bij bepaalde gebieden van je hersenen komen ondanks een
verstopping. Ze vangen ‘de circulatie’ op als het ergens fout gaat. Dit betekent ook dat een
verstoppen niet direct klinische verschijnselen hoeft te geven.
De takken die horen bij de cirkel van Willis kunnen worden onderverdeelt in twee soorten takken:
- Corticale takken lopen naar het oppervlak van de grote hersenen en
doorbloeden de cortex en witte stof
eindtakken van a. cerebri anterior, a. cerebri posterior en a.
cerebri media
tussen de corticale takken vind je veel anastomosen,
hierdoor worden problemen opgevangen
- Intracerebrale takken of blijven in het inwendige/centrale van de hersenen, lopen
centrale arteriën naar de basale ganglia en de capsula interna
elke intracerebrale tak heeft zijn eigen vascularisatie gebied
geen anastomosen, hier kunnen problemen niet worden
opgevangen
Arteriën/systeem Verzorgings-/vascularisatiegebied
Vertebro-basilarissysteem Hersenstam, cerebellum, nagenoeg hele diencephalon en achterste
(m.u.v. cerebri posterior) 1/3 deel hemisferen
a. cerebri anterior (roze) Voorste- mediane deel hemisferen (= gedeelte frontale en pariëtale
lobe)
a. cerebri posterior (paarse) Achterste deel hemisferen (= occipitale lobe), onderkant hemisferen
(= temporale lobe) en thalamus
a. cerebri media (groen) Convexiteit (ronding) hemisferen: laterale delen cerebrale hemisferen
en de diepere delen van de frontale en pariëtale lobe
! De a. cerebri media vasculariseert ook de basale ganglia en de
capsula interna
Je kan deze arterie dus zien als een intracerebrale en als een corticale tak
*20% van de hersenen ontvangt zijn bloed vanuit de a. basilaris en Aa. vertebrales en 80% van de
hersenen ontvangt bloed van het carotissysteem.
De belangrijkste onderdelen van de cerebrale circulatie vind je aan de voorkant van de hersenstam
en aan de onderzijde van de grote hersenen. Vanuit hier vertakken de arteriën naar de rest van de
hersenen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottevandersanden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,97. Je zit daarna nergens aan vast.
