Middelmisbruik
Inleiding en situering
- Boek: ‘naar een herstel ondersteunende verslavingszorg’
o Betere titel dan de titel van het vak nu
o Misbruik verouderde term die DSM gebruikte
- Middelen?
o Illegale drugs, middelen
o Worden geassocieerd met gemarginaliseerde mensen
o Maar gaat over meer dan enkel middelen, of gemarginaliseerde mensen
o Ook celebraties, mensen die er goed uitzien
Velen gestorven aan een overdosis
Cocktail van alcohol en medicatie (= voorgeschreven opiaat houdende
medicatie)
70000 overdosissen alleen door gebruik van voorgeschreven opiaat
houdende medicatie bijna 200 per dag
België ongeveer 300 per jaar
o Gaar ook over alcohol, pillen, medicatie op voorschrift
o Agressieve marketing
Oxycontin ontwikkelt
Bekent bedrijf dat nu failliet heeft door processen omwille van agressieve marketing
waarbij ze het medicament aanraden voor alle kwaaltjes
Mensen geraakte er verslaafd aan
Vele gevallen bekend waarmee ze gestart zijn met de medicatie en daarna zijn
overgeschakeld naar iets goedkoper
Fentanyl is krachtig, dit toevoegen bij andere drug = dodelijke gevolgen
Mensen die opiaten gebruiken: kleine hoeveelheid al overdosis doen
o Ook bekende Vlamingen, bekende mensen hebben/ hadden een middelverslaving
Voorbeeld dat ook krachtige tv figuren in het publiek erover durven spreken, het als een
levenswijsheid meedragen
o Rolmodel dat herstel wel mogelijk is
- Eens verslaafd altijd verslaaft hoeft niet waar te zijn tijdig ingrijpen, juiste behandeling +
persoonlijke kenmerken
Alcohol
- Impact op gezondheidszorg
- Alcohol over het hoofd gezien, maar vaak de rode draad als het over middelenmisbruik gaat
o Het is de onderliggende middel dat in combinatie wordt gebruikt versterkend effect, zorgt
voor onvoorziene gevolgen
o De meeste mensen beginnen met alcohol, hoe vroeger je begint hoe gevaarlijker grotere
kans op verslaving als je het blijft gebruiken
- Veel preventie strategieën zijn gericht om jongeren pas op latere leeftijd met alcohol in contact te
laten komen
- Alcohol = gateway drug = toegang vergemakkelijken tot andere drugs maar ook vaak het middel
waarmee mensen vaak hervallen vb. coke verslaving, dan beginnen drinken kans op hervallen
- Treatment gape= aantal mensen dat een probleem heeft met alcohol of andere middelen = fractie van
mensen in de hv 1/10 mensen met een probleem maakt gebruik met hv kanalen = weinig Zegt
iets over het stigma
1
, - 2 Evidence based strategieën om problematiek te beperken
o De beschikbaarheid beperken
Drugs zijn illegaal alleen alcohol is legaal ook hier strategieën om het te beperken
vb. taxen opheffen
Ban on public advertising = geen reclame maken voor het middel reclame heeft
impact op gebruik
Openingsuren van nachtwinkels overdag kan je drank kopen langs de snelwegen
Wettelijke leeftijd: 16 sommige 18 jaar Amerika moet je pas geven als je bier
bestelt ongeacht de leeftijd
o Vroeg mogelijke gaan interveniëren
Op de spoed of bij mensen met lichamelijk probleem ontwikkelen dat te linken is aan
overmatig alcohol gebruikt
Mensen op spoed: zijn momenten waar je kan op ingrijpen en mensen doen
inzien vanwaar het ongeluk komt
Waarschuwingen op de middelen
Preventie en behandeling
- Nazorg is een slecht woord: het komt na de zorg,
geen inherent onderdeel van de behandeling
- Voortgezette zorg = crusiaal om de verandering te
behouden
Evoluerend drugsbeleid: Cannabis
- Beleid is zeer verschillend overal
- Uruguay: cannabis gelegaliseerd het is vrij beschikbaar in de apotheek
- ! dit is niet in alle staten
Verschillen in de EU op vlak van drugbeleid
- In Europa: verschillend beleid over straffen voor bezit
o Blauw: voor de minste inbreuk al optreden
o Oranje: optreden als het gaat over grote hoeveelheden die men
bezit
o Geel: België en Ierland Cannabis tolereren
De Belgische drugsmarkt
- Verschillende middelen die gekend zijn, maar ook telkens nieuwe middelen
- België is een kruispunt import, export en productie
o Import: Antwerpen een belangrijk transactie punt wereldwijd voor de bredere cocaïne markt
o Export: XTC, amfetamine, synthetische drugs
o België is een productieland
2
, Multipersoectivisme
- Bio-psycho- sociaa- exologisch perspectief
- Onderzoek, praktijk en beleid
- Multidisciplinaire benadering (orthopedagogisch, psychologisch, medisch-psychiatrisch, sociologisch,
…)
- Ervaringsdeskundigen, ex-gebruikers, praktijkwerkers, wetenschappers, beleidsmensen, …
o Dit idee binnen brengen in de cursus
o Hanteren van meerzijdig model om ernaar te kijken
o Ingaan op bevindingen, verhalen vna de praktijk
o Vanuit een multidisciplinair perspectief
Internationaal/ intercultureel perspectied
- Verschillende verschijningsvormen in het buitenland
o Traditioneel gebruiwen alcohol
o In het straatbeeld mensen die home made jenever drinken
o Ook snuiven: lijmen/ gassen
Monitoring the Belgian drug scene
Inleiding
- War on drugs
o Vaak in de media
o Nieuws moet ook genuanceerd worden
o Gaan het wetenschappelijk proberen aanpakken
- One world, one health one institution
o Wat doet sciensano?
o Overgrote deel zijn wetenschappers
o Alles wat over gezondheid gaat
o Omgeving
o Dierlijke gezondheid
o Voedselveiligheid
o Kwaliteit labo, medicatie,…
- Unit illicit drugs
o Welke types zijn er
o Welke patronen van gebruik
o Welke risico’s zijn er
o Gezondheid en sociale aspect
o Hoe ziet drugsmarkt eruit
o Kijken naar legale als illegale stoffen
o Obv Evidenced based support werken ze zo weten zeker dat als ze iets brengen wat waar/
niet waar is
o Politiek level: belangrijkste afname van data: geven mee feedback, wijzigingen wetten zijn ze
ook betrokken
o Expert network
o Internationaal
Niet mogen onderschatten wat het effect is op ons wat er gebeurd in andere landen
EMCDDA is de opdrachtgever
3
, The Belgian market
Types of drugs
- Types drugs
- Gecategoriseerd in 7 klassiekers
- Goede indeling: zegt veel over de stoffen maar er zijn er meer
- Kijken niet alleen naar illegale drugs
o Onderschat het legale gebruik niet
o Fentanyl allemaal legaal gebruik
o Recreatief gebruik: thuis, festivals
o Gedrag dat eraan gekoppeld is
- Old vs new
o Meeste stoffen zijn (herine, cannabis, XTC,..) langer op de markt. Zijn saai
o Veranderende markt: in België gaan mensen steeds onder de wetten door proberen gaan NPS
- Globale phenomenon
o Wat er in de buurlanden gebeurt
o Fentanyl: weinig illegale: China heeft alle basisstoffen in banden gelegd en de verkoop is
gekelderd
- Bevraging bij druggebruikers zelf
o In België vrij klassiek
o Cannabis, cocaïne, MDMA, speciale K
o Neurotics = valium
o Amfetamine = speed
o Zijn ook het meeste in de media
- Cannabis
o Gelijkaardig in andere provincies
o Het is gelinkt aan grootsteden: Antwerpen, Brussel, Luik
o Maar in de boerenbuiten is het minder te zien
o Er is een variabel gebruik
o Over heel België gelijkaardige cijfers
o Doorheen de jaren schommelend gebruik
Pattterns of drug use
- Welke type drugs
- Vragenlijst naar gekende druggebruikers
o Hoeveel drugs? Hoe vaak? Welke motivatie? Combinatie gebruik(zorgt voor de
overdosissen)? Prevalentie data
- Gebruiken om te kijken naar verandering over tijd, individueel gebruik en naar hele populatie te kijken
o Halen er ook socio- democratische data uit --> milieu is een belangrijke factor om ook te
bekijken kan gebruik stimuleren of niet
1ste bevraging na corona
- Meeste drugs op maandelijkse basis
o Cannabis: wekelijks of dagelijks
o Meeste worden in het uitgaansleven gebruikt vandaar niet elke dag
- Drugs altijd in marginaliteit geduwd
o Absoluut niet
o Groot deel, minstens een secundair diploma, ook hoge school en universiteiten dus niet
alleen bij laag opgeleiden
- Drugs kost geld dus geen werkelozen
o Mensen die voltijdswerken of studenten (vermoedelijk over uitgaansleven)
o Studenten: VAD doen hiervoor een bevraging
4
