Vrijheidsbeperkende maatregelen en fysieke fixatie
1. Begripsbepaling
In alle definities gaat het om de beperking van iemands bewegingsvrijheid.
Meest voorkomende definitie:
= Elke handelingsmethode,materiaal of uitrusting aan of in de buurt van het lichaam van een
persoon, met de opzettelijke bedoeling dat de persoon deze niet kan verwijderen en die de
bewegingsvrijheid beperkt.
Vrijheidsbeperkende maatregelen Fysieke fixatie
= beperken bewegingsvrijheid van een persoon, met = meest gehanteerde vorm van vrijheidsbeperking.
fysieke of chemische middelen of materialen aan of Fixeren valt onder immobiliserende maatregelen,
rond het lichaam. waarbij de oudere op één manier beperkt wordt in
Kunnen zelf niet aangepast of verwijderd worden. bewegingsmogelijkheden.
Ook chemische fixatie, oplsuiting in kamer, elektronische bewaking, …
Ruime definitie van vrijheidsbeperkende maatregelen: 5 types van dwang: mechanische
beperking, niet-mechanische beperking, elektronische bewaking, dwang in medisch
onderzoek of behandeling en dwang in activiteiten van dagelijkse leven.
Nieuwe definitie: elke actie of procedure die de bewegingsvrijheid in een positie naar keuze
van iemand belemmert en/of de normale toegang tot het lichaam door gebruik van eender
welke methode aan of in nabijheid van iemands lichaam en die de persoon niet kan
controleren of gemakkelijk verwijderen.
2. Redenen tot inzet van fysieke fixatie
Meest voorkomend: preventie valincidenten.
- Preventie dwaalgedrag
Misvattingen in verbang met het gebruik van fixatiemateriaal tov de feiten:
1. Fixatie voorkomt valaccidenten meer accidenten, maar geen ernstigere
verwondingen
2. Fixatie wordt als morele verplichting gezien door zorgpersoneel fixatie kan leiden
tot de dood
3. Fixatie om te voldoen aan wettelijke verantwoordelijkheid, zodat men niet juridisch
vervolgd wordt geen specifieke wetgeving
4. Fixatie stoort ouderen zelf niet gevoelens van angst, vernedering en woede
5. Fixatie is nodig door personeelstekort fixatie vraagt meer personeel
6. Fixeren omwille van gebrek aan alternatieven gebrek aan opleiding zorgt voor
veelvuldig gebruik van fixatiemateriaal
3. Middelen en prevalentie van fysieke fixatie
Middelen en prevalentie in het algemeen
Voorbeelden fixatiemiddelen: Vrijheidsbeperkende maatregelen
- Pols- en enkelbanden - belmat
- Riemen - stoel met tafelblad
- Vestjes - plank onder stoel
- Lakens - cameratoezicht
Meest gebruikt: bedhekken, zweedse lendengordel, verpleegdeken.
De definitie van fysieke fixatie is sterk bepalend voor het prevalentiecijfer: naargelang men
fysieke fixatie beperkter of ruimer definieert, worden bepaalde middelen wel of niet als
fixatie beschouwd en hierdoor verschillen de prevalentiecijfers sterk.
Middelen en prevalentie in Vlaamse wzc
Bedhekkens het meest gebruikt, dan gekantelde zetels, voorzettafels en gordels.
3 conclusies:
- Fixatiematerialen en –middelen worden vaak gebruikt op initiatief en met
toestemming van de bewoner zelf
- Naarmate bewoners meer afhankelijk zijn van anderen voor het zich verplaatsen of
voor eten of vaker verdovende of kalmerende medicatie krijgen toegediend, hoe
groter de kans op fysieke fixatie.
- Het gebruik van fixatie is erg verschillend tussen mobiele en immobiele bewoners
4. Determinanten van het gebruik van fysieke fixatie
Deze determinanten worden gezocht in organisatorische determinanten en bij
bewonersknemerken.
- Personeelskenmerken zijn minder belangrijke determinanten dan
bewonerskenmerken
Belangrijke risicofactoren voor fysieke fixatie: beperkte cognitieve capaciteiten, ernstige
mobiliteitsproblemen, lage ADL-scores (bewonerskenmerken)
Psychosociaal is er sprake van gemengde gevoelens bij ouderen over hun ervaringen met
fysieke fixatie. Voor sommigen hebben deze middelen een positieve betekenis (zoals
stabiliteit en veiligheid), voor anderen een negatieve.
5. Houding en besluitvormingsproces van het zorgpersoneel
Er is onderzocht dat wanneer verpleegkundigen twijfelen, zij vaak in voordeel van
vrijheidsbeperkingen gaan kiezen. Vpk ontwikkelen copingsstrategieën om met negatieve
gevoelens om te gaan wanneer zij vrijheidsbeperking toepassen.
5 thema’s die de attitudes van zorgpersoneel kenmerken:
1. Gevoelens bij gebruik fysieke fixatie
= meestal negatief (schuldgevoel, frustratie) en soms positief (gevoel van veiligheid)
2. Gepercipieerde noodzaak om fysieke fixatie te gebruiken
= in dagdagelijkse praktijk worden vpk geconfronteerd met situaties waarin ze
genoodzaakt zijn om middelen te gebruiken
3. Morele conflicten bij het gebruik van fysieke fixatiemiddelen
4. Copingsstrategieën bij gebruik fysieke vrijheidsbeperking
5. Fysieke fixatie wordt in geen enkele studie in vraag gesteld normale vpk handeling
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinevanderstraeten11. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.