Dit is een samenvatting van het zesde college van het vak 'interieurarchitectuur in context'/ 'architectuur in context'. In de samenvatting staat alle info uit de powerpoint, aangevuld met lesnotities/ zaken die enkel in de les werden verteld. Alle gebouwen die je moet kennen (uit deze les) staan o...
Table of Contents
1 INLEIDING: Etymologie ....................................................................................................................2
1 INLEIDING: historische context.........................................................................................................2
2 Ecclesia Militans: ‘Jezuïeten-stijl’ .....................................................................................................3
3 De kapel als theater van devotionele extase: Bernini-Borromini .......................................................7
4 De Barok in de Lage Landen ...........................................................................................................12
5 Classicisme “Barok” in Frankrijk .....................................................................................................16
,Heroïsche Barok en majestueus Classicisme
Barok → Italië
Classicisme → EN, FR
→ zelfde qua geest maar anders in uitvoering
Barok: de heroïsche Barok van de
contrareformatorische kerkbouw
1 INLEIDING: Etymologie
Barok: > portugees: barroco: grillig gevormde parel
- = enkel kunststroming itt ren: socio cultureel
- Eerste keer gebruikt: 17de eeuw door Bellori: boek over beste/ interessante architecten van zijn
tijd, kritiek op alles was afwijkt van klassieke canon
- Gotiek – barok: beide als negatief verschijnsel omdat ze afwijken van klassieke canon
→ onderstreept afwijking van classicistische norm
1. Nieuwe vormen (ellips, ovaal, curve, getorste zuilen…)
2. Theatraal (realisme, dramatiek)
3. kunstvormen vermengen zich met elkaar (bv muziek in architectuur), alle kunsten inzetten om
theatraliteit te bereiken: Gesamtkunst > malerische architektur
<--> canon: strikte grenzen tss kunsten
1 INLEIDING: historische context
- 1517: reformatie
- 1545-1563: concilie v Trente: contra reformatie
- Reformatie = hervormingsbeweging binnen westelijke kerk, door Luther: kritiek op wereldse leven
priesters (bastaardkinderen, luxe…)
- Kritiek Luther → bewegingen (oa protestantisme) die zich afscheuren v geloof
- Reactie rooms katholieke kerk: contrareformatie; beslissingen:
o Bevestigen dogma’s en de pauselijke macht
o Op de mens gerichte kerk: inzetten op rechtstreekse participatie (groot verschil met
midd: sacraal – profaan)
→ betrokkenheid realiseren via realisme en emoties ipv bijbelse taferelen
o religieuze kunst moet het onderrichten van de gelovige ondersteunen
▪ realisme: brutaliteit en horror bijbelse verhalen (vs ren: geïdealiseerd)
▪ emoties: waarheidsgetrouwe taferelen zorgen voor inlevingsvermogen (vs ren:
rationaliseringsproces + vs mid: ontheffing uit wereldse bestaan)
, = renaissance = barok
Suggestie actie moord zelf
Moord al gepleegd rationeel
Verbloemd realistisch
Geïdealiseerd
Middeleeuwen: emoties misleidend, vertrouwen op ratio
→ verschuiving 17de eeuw: erkenning belangrijke rol emotie (fil traktaten)
→ ontwikkelingen in wet
- astronomie: aarde volgt ellipsvormige baan
- optica:
- licht: lichtfractie (direct, indirecte bronnen)
- mechanica: overnemen fenomeen vuurwerk, ontstaan automaten (= bewegende heilige beelden)
→ gevolg:
o Nieuwe geometrische basisvormen: ellips, ovaal, complexe mathematische vormen
o Trompe l’oeil
o Lichteffecten
o Rijk kleur- en materiaalpalet
o Invloed van het theater
Alle kunstvormen en wetenschappelijke ontwikkelingen worden in de Barok aangesproken en ingezet in
de verkondiging en verspreiding van het Katholieke geloof: schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur,
maar ook muziek en theater: GESAMTKUNST
De geïdealiseerde humanistische wereld ruimt plaats voor de bikkelharde realiteit van de strijd om het
geloof, waarin de aanhoudende spanningsverhoudingen tussen rede en emotie, tussen intellect en
zintuigelijke waarneming centraal staan. Het draait niet meer om juiste verhoudingen maar om retorische
overtuigingskracht.
2 Ecclesia Militans: ‘Jezuïeten-stijl’
Trente legt nieuwe eisen op aan het kerkgebouw:
= implementatie architecturale bouwschriften
• duidelijk zichtbare en leesbare gevel (decorum (tempelfront en ordes) en functionaliteit (op altaar
gericht))
• geen drieledige gevels met portalen en taferelen → herleiden nr arch essentie (mens naar
kerk krijgen + zichtbaar tot welke orde kerk behoord)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 1ntrieurarchitectuur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
