Samenvatting
Dierziekten landbouwdieren - Samenvatting L1 - introductie & rund
- Instelling
- Odisee Hogeschool (Odisee)
Dierziekten landbouwdieren - Samenvatting L1 - introductie & rund
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
DZ Landbouwhuisdieren1. Introductie + rundveeziekten
INTRODUCTIE
Nieuwsbrieven & FB opvolgen! – zie les: DGZ, FAVV, Vilt, OIE (WOAH)
op de hoogte blijven v actuele DZ waarvoor officiële dierziekten bestrijding wordt ingezet.
(Huidig voorbeeld: afrikaanse varkenspest, Castle disease, vogelgriep, blauwtong)
Wanneer er dierziekten opduiken die voor ons belangrijk zijn, dan ga je merken dat je via de verschillende kanalen eenzelfde bericht krijgt.
Volg dan zeker die informatie op.
Op examen een vraag uit die media. Geen details, geen ziekten die ver weg zijn en voor ons niet belangrijk zijn.
Enkel DZ die voor België/Vlaanderen belangrijk zijn en die implicaties kunnen hebben op wat wij
met onze dieren mogen doen. Polsen "Heb je die media gevolgd? En weet je wat het belang is van
die ziekte? Wat gaat er gebeuren met ons land, met de dieren, welke beslissingen gaan ze nemen?"
(dus eerder grote zaken)
Wat is de rol van DGZ?
Dierengezondheidszorg Vlaanderen:
Ondersteuning veehouders
Hebben labo en doen veel diagnostiek. Vb. bloedstalen opsturen, uitzoeken waarom dier gestorven is.
Volgt erg de bedrijven op qua dierengezondheid
Hebben globaler overzicht over dierziekten in vgl. met bedrijfsdierenartsen (= veel meer lokaal).
zorgen voor identificatie en registratie: elk landbouwdier dat je houdt
verplichte individuele registratie (geen oormerk = NIET in orde (behalve lammeren, tenzij ze al gespeend zijn))
bvb 2 schapen in je tuin ook registratieplicht bedrijf/locatie aangeven bij DGZ (Sanitel is achterliggend programma)
o Belang? : als er een bepaalde dierziekte uitbreekt --> overzicht nodig v alle dieren die
aanwezig zijn. Haard in regio, ook jouw dier kunnen checken. --> verhoogd toezicht
Wat is de rol van FAVV?
Federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen = waakhond die kijkt naar: waar komt
ons voedsel vandaan en hoe gezond wordt dit gekweekt (zowel plantaardige als dierlijke sector)
Controle Vlaanderen + Wallonië
Zeer actief betreffende:
o antibioticaresistentie dierengeneesmiddelen.
o voeding (ook begeleiding brexit)
o actuele dierziekten
Lijst met wettelijk bestreden dierziekten (niet enkel typische landbouwdieren, maar ook bvb paarden, bijen)
Wat is de rol van OIE?
OIE: Office International des Epizooties
WOAH: World Organisation for Animal Health)
= gezondheidswaakhond voor dieren wereldwijd
dierziekten
antibioticaresistentie
internationale handel
voedselveiligheid
dierenwelzijn
biologische risico's (voor de mens)
Niet louter landbouwhuisdieren, ook gezelschapsdieren (vb rabiës intensief mee bezig vacc. campagnes)
,Wat is de rol van Sciensano?
= federaal gezondheidsinstituut voor België
zowel humane gezondheid als dierengezondheid.
Alle gegevens, informatie, communicatie wordt daar gekoppeld
veel in media omwille van corona (Steven Van Gucht)
Wat is Vilt?
Vilt: Gratis digitaal magazine met info uit de landbouwsector.
Wat is actueel, waar is die sector mee bezig …
Filmpjes van bedrijven ('Schakels' vb "van geitenmelk tot geitenkaas")
Voor bezoek aan bedrijven voor opdracht, best filmpjes al eens bekijken.
Cyclus melkkoe – zie schema
Melkkoe geeft melk tot ongeveer 5j, daarna afgevoerd naar slachthuis.
Belangrijkste redenen voor afvoeren v runderen:
Mastitis
Klauwbevangenheid
Vruchtbaarheid
RUNDVEEZIEKTEN
A. STOFWISSELINGSSTOORNISSEN metabole stoornissen
Typisch bij rundveebedrijven. Gerelateerd aan melkproductie. DUS eerder bij intensief gehouden dieren.
KALFZIEKTE / HYPOCALCEMIE
Wanneer: vlak voor of na kalven
Bij: hoogproductieve koeien
Symptomen: suf, niet meer recht, niet meer eten, teruggeslagen kop (volgende dag, niet vlak na kalven)
Oorzaak: te lage calciumbloedspiegel
te hoge en te plotse massale Ca-afgifte door startende melkgifte
↪️te weinig Ca-opname door slechte eetlust wordt hierdoor nog erger
Remedie - preventief:
Kation/Anion-verschil in droogstand (= geen melk) PTH activeren door lage kation/anion-balans
(KAB)
o KAB = (Na+K)-(Cl+S) als neg. elementen overmaat hebben (Cl, S) neg. KAB
maakt bloed zuurder pH⬇️ buffer nodig om pH op peil te krijgen activatie PTH (⬆️)
Ca naar bloed om pH weer ⬆️
o Kation = pos. elementen Na, K Anion = neg. elementen Cl, S
Ca-arm dieet in droogstand (‘trainen’ v parathyroïd PTH) PTH activeren door lage Ca in bloed
o Via voeder (droogstandsmineralen): Ca in voeder beperken + extra maatregelen (vb Mg⬆️)
o ✅Voeder met lage KAB = zuurder / voeder tijdens close-up periode
↪️maiskuil, perspulp, voederbieten (veel neg. elementen)
o ❌ gras (veel pos. elementen) MAAR TE VEEL WEGLATEN IS OOK NIET GOED!
Ca-rijk dieet rond en na kalven
Geen maatregelen bij vaarzen: komt niet voor bij 1ste kalf
↪️jonge dieren kunnen nog makkelijk Ca uit botten mobiliseren + neg KAB = onsmakelijk
, Hoogproductieve Holstein-Friesian die niet meer recht kan? denk zeker aan kalfziekte
SLEPENDE MELKZIEKTE / ACETONEMIE / KETONEMIE
Wanneer: Na bevalling: dier in neg. E-balans (E-tekort) verplicht om lichaamsreserves te gebruiken
Symptomen: minder eetlust, urine heeft acetongeur
Oorzaak: te lage bloedglucose + te hoog aceton (ook in bloed)
Remedie dierenarts: glucose toedienen
Preventief:
Koeien schraal voeren tijdens droogstand anders leververvetting nóg slechtere leverfunctie
Veel structuur + veel KHD na kalving
UITLEG GEBRUIK LICHAAMSRESERVES / ⬇️ EETLUST / VISCIEUZE CIRKEL
Normaal / goede gezondheid:
✅ Goede eetlust, genoeg KHD, genoeg ruwvezel
↪️juiste pensfermentatie, vorming VVZ o.a.:
↪️AZIJNZUUR en PROPIONZUUR
↪️LEVER
↪️Vetzuurketens & glucose gevormd
↪️Melkvet / melksuiker gevormd
↪️koe voldoende E om te voorzien in haar lichaamsonderhoud
In transitieperiode (na bevalling) koe niet in optimale conditie:
❌ Goede eetlust, genoeg KHD, genoeg ruwvezel Overschakelen v lage E-beh, naar hoge E-beh
hoeveelheid E via KHD is niet voldoende KHD opdrijven in verhouding wordt dan niet genoeg ruwe vezel gegeven
Komt niet toe met E uit voeding:
↪️afbraak lichaamseiwitten- en vetten
↪️LEVER
↪️Vetzuurketens & glucose gevormd
↪️Melkvet / melksuiker gevormd
+ restproducten: ketolichamen (o.a. aceton) teveel = eetlustremmend
↪️ Koe eet nog minder
↪️Viscieuze cirkel (steeds meer E-tekort)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carolinelaevaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82191 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
