DZ Landbouwhuisdieren
7. Paard
WETTELIJK BESTREDEN ZIEKTEN
CEM Contagious equine metritis
• Bacterie: Taylorella equigenitalis
• Venerische ziekte
• Zéér besmettelijk
• Aangifteplichtig
• Symptomen bij merrie:
o Overvloedige etterige uitscheiding uit vagina, 10-14d na dekking besmette hengst
o Niet vruchtbaar tijdens acute infectie
o Wanneer besmet tijdens dracht: abortus
• Merries kunnen maandenlang geïnfecteerd blijven
• Hengsten kunnen jarenlang drager zijn (symptoomloos)
Bestrijding:
• Dekhengsten: jaarlijks testen aan begin v dekseizoen, voor eerste dekking.
• Testen door swab te nemen → opsturen op medium met actieve kool.
VIRALE ENCEPHALIDEN
• Virussen
o Venezolaanse equine encefalitis
o Oosterse encefalitis
o Westerse encefalitis
o Japanse encefalitis
• Alle 4 zoönotisch
• Vector-born: muggen
• Knaagdieren en vogels vormen reservoir
• Nog nooit in België vastgesteld
o Wel Canada, VS, Centraal en Zuid-Amerika, Azië
Symptomen:
• koorts, anorexia, slaperigheid en depressie.
• Na enkele dagen symptomen van encefalitis: zwakte en ataxie, spierspasmen, incoördinatie,
duwbeweging met hoofd, rondjes draaien en stuiptrekkingen.
• Bij meer agressief verloop: sterfte.
Bestrijding bij bevestigde infectie
• doden en vernietiging v geïnfecteerde paarden
• uitvoeren v diagnostische test op andere paarden v bedrijf
→ 15 dagen na ruimen v geïnfecteerde paarden
• verbod op aan- en afvoer van paarden.
,DOURINE
• Parasiet: Trypanosoma equiperdum
• Enkel bij paardachtigen, ezels zijn resistenter
• Aangifteplicht! Niet in Europa sinds 1996, Italië: 7 uitbraken in 2011
• > 50% vd gevallen dodelijk
• Venerisch overdraagbaar, ook via KI bij besmet sperma
• Merrie kan veulen besmetten tijdens dracht en via melk
Symptomen
• Mogelijk chronisch verloop: komen en gaan van oedeem, koorts
• Hengsten: start met oedeem van preputium, breidt uit naar scrotum, lies, perineum, buik
• Merries: oedeem en slijmachtige afscheidingen thv vulva, breidt uit naar buik en uier,
depigmentatie genitaliën: typische witte vlekken, abortus
• Verminderde coördinatie
• Bloedarmoede en vermageren (normale eetlust)
Bestrijding
• Controleren van dieren en/of sperma voor het dekken!
• Elimineren besmette dieren, behandeling is niet mogelijk
Zie: http://www.favv afsca.be/dierengezondheid/dourine/ en Vlaams diergeneeskundig Tijdschrift 87(2), 66 75.
EIA Equine infectieuze anemie / ‘moeraskoorts’
• Lentivirus - enkel bij paarden, ezels en muildieren
• Virusoverdracht: bloedzuigende vliegen (mechanisch), iatrogeen, alle lichaamsvloeistoffen
• Virus xxx in monocyten en macrofagen
• Immuunreactie v paard tegen virus leidt tot anemie, letsels v bloedvaten en organen
• Besmette dieren blijven dragers
, • Voorkomen: endemisch in Roemenië (import!), in 2017 haarden in meerdere Europese landen,
België: laatste gevallen in 2012
• Diagnose via bloedonderzoek
Symptomen
• Acute vorm: intermitterende hoge koorts, spierzwakte, ataxie, rillingen, puntbloedingen
(onder tong)!!!, tachycardie, aritmie, anemie, plotse sterfte
• Chronische vorm: vermagering, vermoeidheid, koortsaanvallen na krachtinspanning
• Asymptomatische dragers: kunnen onder acute vorm gaan lijden bij stress, behandelingen of
andere ziekten
Behandeling
• Geen behandeling, geen vaccin
• Niet toegestaan omwille van levenslange dragers!
• Slacht of euthanasie
Preventie !!!!
• Vectoren bestrijden
• Goede hygiëne in dierenartspraktijken (iatrogene overdracht)
• Invoercontrole bij import
KWADE DROES
• Bacterie: Burkholderia mallei
• Zoönose!
• Ook besmettelijk voor kleine herkauwers, kameelachtigen en vleeseters
• Zeer lang gekende ziekte
Voorkomen:
• Uitgeroeid in Europa, Noord Amerika en Australië (laatste geval in België uit 1918)
• Uitbraken in Midden Oosten, Zuid Amerika, Azië, Afrika, …
Besmetting via besmet water of voedsel, aerosol, materiaal of huidcontact
Symptomen
• Ezels en muildieren vaak acute vorm: dodelijk na dagen tot weken
• Paarden chronische vorm: dodelijk na jaren
• 4 vormen
o Nasale vorm: hoge koorts, gebrek aan eetlust, moeilijke ademhaling en hoesten, geel
groene slijmen, korsten rond de neus, etter uit ogen, opgezette abcederende lnn
o Ademhalingsvorm: eerder chronisch met koorts, hoesten en moeilijk ademen,
knobbeltjes in longen die verkazen / verkalken
o Huidvorm: eerder chronisch hoesten, dyspnee, onderhuidse abcederende
knobbeltjes langs lymfevaten in benen, ribben en buik
o Asymptomatische dragers
Diagnose:
• Bacteriële cultuur van uitscheiding vd nodules, ulcers of uit bloed (acute gevallen)
• Mallein test: 0,1ml van B. Mallei gezuiverd eiwit intradermaal, vaak in het onderste ooglid.