IMMUNOLOGIE
HOOFDSTUK 1: HET NIET SPECIFIEK VERWEER (INNATE)
Aangeboren of niet-specifieke immuniteit is het afweersysteem waarmee je bent geboren. Het
beschermt je tegen alle antigenen. Aangeboren immuniteit omvat barrières die voorkomen dat
schadelijke stoffen uw lichaam binnendringen. Deze barrières (chemisch, fysisch en biologisch)
vormen de eerste verdedigingslinie in de immuunrespons. Voorbeelden van aangeboren immuniteit
zijn:
• Enzymen in tranen en huidvetten
• Slijm, dat bacteriën en kleine deeltjes vasthoudt
• Huid = fysisch
• Maagzuur = chemisch
CELLEN VAN HET NIE T SPECIFIEKE VERWEER
Niet-specifieke immuniteit vormt, na niet-immunologische factoren als huid en secreten, de
eerstelijns verdediging tegen infecties.
- Fagocyten komen voor in slijmvliezen en weefsels. Deze fagocyteren daar lichaamsvreemde
objecten zoals bacteriën.
- Macrofagen zijn afkomstig van monocyten. Monocyten ontwikkelen in het beenmerg tot
verschillende typen macrofagen. Bepaalde vreemde structuren bevorderen de fagocytose
direct, of indirect (opsonisatie) na binding van humorale factoren (bijvoorbeeld antistoffen).
- neutrofiele granulocyten
- dendrietcellen
- basofiele granulocyten (kleuren met een basische kleurstof)
- monocyten (Grieks: monos = alleen; een celkern)
- Natural Killer cellen
- mestcellen (deze bevinden zich niet in het bloed maar in de weefsels die in contact staan met
de buitenwereld)
1. Aanhechting van de microbe aan de fagocyt
2. Opname in de cel
3. Vorming van een fagosoom = fagocytisch vesikel
4. Fusie met lysosoom → fagolysosoom
5. Digestie van de opgenomen microben door enzymen
6. Vorming van restpartikels met onverteerbaar materiaal
7. Vrijstelling van deze afval
MACROPINOCYTOSIS
Door dendrieten , het is het “opdrinken van de cel’
CYTOTOXISCHE EFFECTEN
Dit door NK-cellen, ze zullen geïnfecteerde cellen vernietigen door ofwel apoptose (= In het
immuunsysteem worden T-cellen die lichaamseigen epitopen herkennen en dus ongewenst zijn, tot
celdood aangezet door stimulatie van apoptose) of cel lyse (= Cytolyse is de lysis van cellen in
een hypotonische omgeving. Cytolyse wordt veroorzaakt door osmose. Het celmembraan kan de
osmotische druk van het water binnen de cel niet weerstaan, waardoor het celmembraan barst)
EIWITTEN VAN HET NIET SPECIFIEKE VERWEER
- Acute-fase eiwitten
De acute fase respons ontstaat in het vroege stadium van een ontsteking wanneer
neutrofielen, macrofagen en/of dendritische cellen micro-organismen opnemen en verteren.
Zij zetten dan een aantal cytokinen vrij (IL-1, IL-6 en TNF). Deze cytokinen komen vrij in de
bloedbaan en gaan naar de lever, waar de acute fase eiwitten worden aangemaakt.
- Complementfactoren
- Interferonen
- Transferrine en lactoferrine
- Defensines
- Bacteriocines
- Lysozyme en andere lytische enzymen
,WERKING VAN HET AANGEBOREN IMMUUNSYSTEEM
ONTSTEKINGSREACTIE
= Opstapeling van vloeistoffen en cellen op de plaats van infectie (zwelling, roodheid, warmte en
pijn)
De ontstekingsreactie versterkt fagocytose mbv acute fase eiwitten
HET COMPLEMENT !!
Er zijn drie verschillende routes die de complementcascade kunnen activeren.
• De klassieke route
• De alternatieve route
• De lectine-route (Mannose Binding Lectine of MBL-route)
Deze routes hebben verschillende moleculen die ze activeren, maar ze monden uit in hetzelfde anti-infectieus
effect: opsonisatie (= Opsonisatie is de aanpassing van het oppervlak van een pathogeen of
ander lichaamsvreemd partikel zodat het opgenomen kan worden door fagocyten) , vorming van het MAC
Chemotaxis
opsonisatie
, KLASSIEKE PATHWAY = ANTIGEEN -ANTILICHAAM COMPLEX
1) Er wordt een C1 complex gevormd dat uiteenvalt in C4 en C2 deze vormen een a en b
component
2) Dit vormt een complex op de bacteriemembraan
3) C3 coverstase zet a en b om in een C3
4) C3 splits in een b en een a vorm dit vormt door C5 convertase een C5b
5) MAC wordt gevormd
6) C5b vormt complex met C5 C7 C8
7) C9 doet aan porievorming in de bacterie
MB-LECTINE PATHWAY = MANOSSE BINDEND LECTINE
De lectine-route gebruikt een eiwit dat veel lijkt op C1q om de complementcascade te activeren. Dit
eiwit is het mannosebindend lectine (MBL). MBL is een eiwit dat specifiek bindt aan mannose en
sommige andere suikers. MBL bestaat uit MASP-1 en MASP-2. MASP-1 en MASP-2 lijken veel op C1r
en C1s, en splitsen ook C4 en C2 in respectievelijk C4a en C4b, en C2a en C2b. Verder loopt de
cascade hetzelfde als de klassieke route.
ALTERNATIEVE PATHWAY = PATHOGEEN
Er zijn geen antilichamen nodig om deze route te activeren. Deze route activeert zichzelf door
spontane hydrolyse van C3. Er zijn een aantal mechanismen die ervoor zorgen dat de cascade alleen
door kan gaan op de membraan van een antigeen
GEVOLG
De drie routes komen samen bij complementfactor C3. Bij alle drie de routes is er een C3-convertase
die C3 splitst in C3a en C3b. Dit C3b bindt dan aan C4b,2a (klassieke- en lectine-route) en aan C3b,Bb
(alternatieve route) wat een actieve C5-convertase vormt. C5 wordt daardoor gesplitst in C5a en C5b.
C5b bindt dan C6 en C7, en het C5b,6,7-complex bindt aan de membraan van het micro-organisme
via C7. C8 bindt dan aan het complex, en steekt in de celmembraan. Meerdere C9 moleculen binden
dan aan het C5b,6,7,8-complex. Ze maken een gat in de membraan en er treedt lysis op.
- MAC = Het Membraan Aanvallend Complex zorgt voor cel lysis, Bacteriën worden
geperforeerd en sterven af.
- Chemotaxis = Chemotaxis is het verschijnsel dat organismen (micro-organismen maar
ook meercellige organismen) zich verplaatsen als gevolg van de (verschillen in) concentratie
van bepaalde stoffen in de omgeving (concentratiegradiënten). Zo kan het zijn
dat macrofagen naar de ontstekingshaard worden aangetrokken door stoffen die worden
uitgescheiden door de bacteriën die de ontsteking veroorzaken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maarendehouwer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.