Dit document biedt een (beknopte, maar) duidelijke begrippenlijst van het vak Hedendaagse Sociologische Theorie van Prof Gert Verschraegen. Dit is geen uitgebreide samenvatting, maar is wel een begrippenlijst waar bijna alles in staat uitgelegd. Het examen voor dit vak is open boek, maar ik heb het...
Hedendaagse Sociologische
Theorie
INLEIDING
Theorie Logisch geordend geheel van uitspraken/denken over
sociale werkelijkheid.
Vertelt ons hoe we de werkelijkheid kunnen begrijpen,
maar werkelijkheid beïnvloedt ook hoe we erover denken.
Stuurt de waarnemingen en de interpretaties van de
waarnemingen, maar wordt zelf mee beïnvloed door
steeds veranderende maatsch omgeving
≠ weerspiegeling van de werkelijkheid
Functies van theorie 1) Heuristiek: om te weten wat sociologisch relevant is:
voorafgaand theoretisch begrip nodig, met ‘bril’ de
aandacht op bepaalde aspecten vd wlh richten, zonder
concepten geen orde; vb. wachtzaal
2) Kadering (framing): omschrijft een fenomeen in
specifieke theoretische termen en classificeert het in
een bredere groep en brengt andere fenomenen naar
achtergrond; belang van juiste kader, situaties vgl’en
3) Systematisering: poging om resultaten te ordenen en
interpreteren, vereist
Non-interaction as a social Geen vanzelfsprekendheid om met elkaar in interactie te
accomplishment – Goffman gaan; sociale orde/regels behouden; orde in de chaos
Crisisgedrag Uitbarsting van relatieve kwaadheid, frustraties of
verontwaardiging (vb. rellen)
Rationeel, instrumenteel Geweld als middel mobiliseren om bepaalde doelen te
gedrag bereiken
Aangeleerd gedrag Gesocialiseerd in (gewelds-)cultuur; altijd dezelfde groepen;
mannelijke idealen van dominant en gewelddadig gedrag
Strategieën om met racisme Confrontatie; management of the self; negeren; zichzelf
om te gaan bewijzen; isolatie/autonomie (eigen groep)
Totstandkoming theorie < inductie: veralgemenend, m! wanneer genoeg
observaties?
< deductie: assumpties
Relatieve zelfstandigheid Theorie kan niet zonder feiten, maar bepaalt tegelijk hoe
feiten geïnterpreteerd moeten worden
Kernvragen - Wat is (grondslag van) sociaal handelen? Rationeel ><
normatief >< situationeel (microsociologie)
- Hoe komt maatschappelijke orde tot stand? Individuele
handelingen >< sociale entiteiten (macrosociologie)
, DEEL 1: Interpretatieve handelingstheorieën
(Microsociologie)
Weber Interpretatieve/hermeneutische benadering vh sociale;
subjectieve betekenis (motieven, intenties) van handeling
ipv enkel observaties
- Sociologisch Term is niet meer dan een term; sociale verbanden als
nominalisme ‘sociale klasse’; om iets te begrijpen moet je teruggaan naar
subjectieve betekenissen
- 4 types sociaal handelen 1) Doelrationeel (efficiëntie)
(= ideaaltypes) 2) Waarderationeel (consequentie nastreving)
3) Traditioneel (gewoonten en gebruiken)
4) Affectief (impulsen en emoties)
= onderliggende motivatie/logica van het handelen
Chicago School Samenhang bestuderen tussen verschillende processen
- Vb. Thomas Theorema Interpretatie ve situatie bepaalt manier van handelen in die
situatie self-fulfilling prophecy: uitspraak/interpretatie
maakt zichzelf waar
Mead Interactief karakter van menselijk handelen, denken en
bewustzijn: is gevolg van interactie, continu proces van
actie-reactie = joint action; internalisatie v sociale situaties
- Spel >< game Spel: zz bekijken door ogen ve andere, rol ve andere
aannemen; taking the role of the other
Game: vastgestelde regels & verwachtingen; rekening
houden met positie v andere; taking the role of the
generalized other; voorafspiegeling vh echte leven
Symbolisch interactionisme (H. Blumer)
= handelen obv symbolische objecten, die betekenis hbb afh van situatie
Symbolen Iets dat verwijst naar iets anders
Symbolische interactie Gedrag moet geïnterpreteerd worden als symbool van iets
anders; wederzijdse interactie
3 veronderstellingen 1) Menselijk handelen < betekenis die uitspraken,
handelingen,… hebben
2) Betekenis < sociale interactie tussen mensen
3) Betekenis gebruikt en gewijzigd door interpretatie
Indicaties en interpretaties Focus op symbolisering en betekenisgeving binnen
situationele interacties: indicaties geven over
handelingslijnen en indicaties interpreteren indicatie –
interpretatie – indicatie; attitude afh v context: levenslang
socialisatieproces (A. Strauss)
4 contexten van bewustzijn Closed awareness; suspicious awareness; mutual pretense;
van de dood (Glaser & open awareness
Strauss)
Sociale orde ≠ gegeven, m! momentane uitkomst obv situatiegebonden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stienthomassen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
