Cijfer gehaald met deze samenvatting: 8.3
Deze samenvatting is gebaseerd op het handboek. Jurisprudentie, webcasts, colleges en eventuele artikelen zijn erin verwerkt. Voor optimale resultaten naast de opgegeven literatuur houden.
Het gebruik van de samenvatting is op eigen risico; ik heb...
B1 Inleiding Strafrecht: Samenvatting 2023
Door Aya Bahaya
Cijfer gehaald met deze samenvatting: 8.3
Deze samenvatting is gebaseerd op het handboek. Jurisprudentie, colleges, webcasts en eventuele
artikelen zijn erin verwerkt. Voor optimale resultaten naast de opgegeven literatuur houden.
Het gebruik van de samenvatting is op eigen risico; ik heb deze samenvatting zelf gebruikt, maar dat
betekent niet dat het perfect is. Vertrouw dus niet volledig op de samenvatting.
Zijn er onduidelijkheden of overduidelijke fouten, mogen jullie mij mailen op
ayabahaya03@gmail.com. Ik sta open om passages verder uit te leggen en probeer zo veel mogelijk te
reageren.
,
, 1 Inleiding
1.2 Plaats van het strafrecht
Het strafrecht houdt zich bezig met het bestraffen van personen die een strafbaar feit hebben
gepleegd. Wie kan straf krijgen en waarvoor?
De Staat heeft monopolie op straffen, en het strafrecht is dus publiekrechtelijk. De relatie met
bestuursrecht, het andere publiekrechtelijke rechtsgebied is complex. Zo mogen bepaalde organen ook
bestuurlijke sancties opleggen.
Een burger kan iemand niet strafrechtelijk voor de rechter slepen, dit kan alleen een officier van
justitie, een vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie.
Het verschil tussen civielrechtelijke en strafrechtelijke dagvaardingen is dat de tweede puur het doel
heeft om te straffen. Stel dat er in een strafrechtelijke dagvaarding een boete wordt opgelegd, gaat die
niet naar een slachtoffer, maar naar de Staat. De geldboete is er alleen om de verdachte te straffen. In
een civielrechtelijke dagvaarding wordt het probleem echt opgelost; zo kan een slachtoffer geld
terugkrijgen voor zijn schade. Hier blijf de Staat dus in principe buiten.
Niet alles wordt vervolgd, voornamelijk door capaciteit. Dit mag het OM doen door het
opportuniteitsbeginsel (art. 167 Sv). Het College van procureurs-generaal bepaalt in welke gevallen
dit mag, in gevallen die belangrijk zijn voor het algemeen belang. Dit is beleid.
1.3 Doelen van straffen
Strafrecht heeft twee doelen:
- Vergelding: leedtoevoeging, juridische vorm van wraak om iemand te straffen voor zijn daad
- Preventie: iemand wil geen straf krijgen, en daarom zal hij geen strafbaar feit plegen. Dit kan
speciaal zijn, zodat iemand niet opnieuw de fout ingaat, maar ook generaal, dat het mensen
afschrikt om nooit strafbaar te handelen.
1.4 Materieel strafrecht, formeel strafrecht en sanctierecht
Strafrecht kan worden opgedeeld in drie delen:
- Materieel strafrecht: welk gedrag is niet toegestaan en wie dient hiervoor onder welke
omstandigheden, met welke sancties gestraft te worden. Het is het instellen van een materiele
norm, waarvan een schending een strafbaar feit is. Dit kan gevonden worden in het Wetboek
van Strafrecht
- Formeel strafrecht: welke regels moeten worden gevolgd wanneer een norm van het
materiele strafrecht vermoedelijk is overtreden. Dit regelt de opsporing, vervolging en
berechting. Dit kan gevonden worden in het Wetboek van Strafvordering
- Sanctierecht: onder welke voorwaarden kunnen bepaalde straffen worden opgelegd. Dit kan
in beiden bovenstaand genoemde wetboeken worden gevonden.
Deze gebieden zijn sterk verbonden. Het formeel strafrecht heeft een schakelfunctie tussen een
strafbaar feit en een sanctie.
1.5 Commuun en bijzonder strafrecht
De formele wetgever heeft de bevoegdheid om de regels van het strafrecht in wetboeken op te nemen
(art. 107 GW). Het strafrecht in de wetboeken wordt het commune strafrecht genoemd.
Strafbepalingen kunnen ook worden gevonden in bijvoorbeeld de Wegenverkeerswet. Dit wordt het
bijzondere strafrecht genoemd. Er zijn strafbepalingen die door lagere openbare lichamen worden
vastgesteld, zoals de algemene plaatselijke verordening. De laatste twee worden ook door het
commune strafrecht strafbaar gesteld (art. 91 Sr)
1.7 De invloed van internationaal en supranationaal recht
, Feiten kunnen ook strafbaar worden gesteld door verdragen, dus internationaal recht. Denk aan de
Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens en EVRM (art. 94). De regels van het EVRM
kan ook worden afgedwongen door het EHRM. De regels van de Europese Unie zijn
supranationaalrechtelijk van aard en hieronder vallen ook Europese strafbepalingen. In het verdrag
van Maastricht is het driepijlersysteem geïntroduceerd.
De invloed van Europees recht heeft de volgende functies:
1. Intensieve samenwerking op basis van wederzijdse erkenning
Oa Europees aanhoudingsbevel en Europol
2. Harmonisatie van strafprocesrecht
Oa Raadsman bij politieverhoor (en in toekomst videoconferentie?)
3. Harmonisatie van delictsomschrijvingen en sancties
Minimumvoorschriften materieel strafrecht. Mbt delicten die Unie-brede aanpak vragen,
o.a. terrorisme, mensenhandel, computercriminaliteit, maar ook wezenlijke doelstellingen
EU zoals milieubescherming.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayabahaya. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
