Samenvatting
Samenvatting Leerpad D - Theoretische kaders ethiek
Samengevat door de cursus en de ppt
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Leerpad D – ethische kaders1. inleidend
⟹ er is een groeiende vraag naar ethiek in de GGZ
- Vragen zoals:
o ‘welk behandelbesluit is moreel het beste?’
o ‘welke houding van de hulpverlener getuigt van respectvolle omgang?’
o ‘hoe kan de autonomie van de pt gerespecteerd worden?’
- 3 evoluties:
o Rechtspositie van de patiënten is verbeterd
o Veranderde zorgrelatie – vroeger was er een paternalisme, nu is het
samen met de patiënt en vooral wat de patiënt zelf wil
o Toegenomen vraag naar ‘wat is goede zorg’
- Belangrijkste waarden in GGZ:
o Respect
o Integriteit
o Verantwoordelijkheid
o Empathie: startpunt van op ethiek gebaseerde zorgrelatie
o Vertrouwen
o Autonomie
o Keuzevrijheid
o Wilsbekwaamheid
o Structurele en situationele vrijheidsbeperking
- Omgaan met vrijheid en dwang is het kernprobleem
o Wanneer is het verantwoord om dwang uit te oefenen?
o Hoe ga je met dit spanningsveld om? → ethisch reflecteren‼
o Veel organisaties zorgen voor dwangreductie
2. wat is ethiek gebaseerd op de zorg?
⟹ goede zorg is meer dan zorgen dat iemand overeind blijft, het is ook met die
persoon in wisselwerking treden en hem/haar het gevoel geven dat die wordt
opgemerkt dat die er mag zijn zoals die is
- Systematische reflectie op het ‘goede’ handelen nodig
- Ethisch dilemma: vaak botsende waarden bv. privacy <-> veiligheid
- Menselijk wenselijke versus menselijk haalbare – wat is haalbaar
- Kijken naar de ‘minst morele schade’ – minus malum (minste kwaad)
- ‘steentje in de schoen’: ethiek is vaak met een steen in de schoen zitten, het
gaat wel maar is niet comfortabel
- Morele stress: wrange gevoel dat medewerkers ervaren wanneer zij niet
kunnen handelen volgens hun waarden en visie op wat voor hen het ‘goede
doen’ betekent in hun job bv. iemand beperken ook al is dit het beste
o VRAGEN:
‘ik denk bij mijzelf, waar ben ik mee bezig’
‘Ik voel dat ik niet tegenmoet kan komen aan de wensen van de
patiënten’
‘ik voel dat ik beloftes niet kan nakomen’
3. vrijheid en dwang
1
, ⟹ je mag ze niet individueel benaderen maar relationeel
- Overleg met patiënt, hulpverleners en familie
- Wederzijdse info
- Via overleg tot toestemming komen
- Er is voortdurende kritische reflectie van de hulpverlener nodig
- Grenzen aan overleg!
- In sommige situaties zijn er wel vrijheidsbeperkende maatregelen nodig
- 2 criteria wanneer het nodig is:
o De ernstige schade die zonder vrijheidsbeperking zou aangericht
kunnen worden bv. automutilatie, agressief naar anderen toe
o Proportionele verhouding tussen de graad van vrijheidsbeperking en de
ernst van schade erdoor
- Autonomie is centrale waarde: zowel keuzevrijheid als wilsbekwaamheid zijn
nodig
o Keuzevrijheid: uitwendige toestand dat je kan kiezen uit verschillende
mogelijkheden → wordt beperkt als men wordt verhinderd of niet uit 2
of meer dingen kan kiezen
o Wilsbekwaamheid: inwendig vermogen dat uit begripsvermogen
bestaat en oordeelsvermogen bestaat:
Begripsvermogen: men kan info begrijpen en kan inzicht
verwerven in situatie → kan verminderd zijn door verstandelijke
beperking of onwetendheid
Oordeelsvermogen: iemand kan een overwogen keuze maken
door voordelen en nadelen af te wegen → redelijke en
emotionele motieven spelen een rol → beperkt als deze
motieven onvoldoende kunnen worden ingegeven
- Vrijheidsbeperking:
o Planmatig (expliciet) <-> subtiel (impliciet bv. info niet zeggen)
o Structureel <-> situationeel (naar aanleiding van een gebeurtenis)
- Paradox van de GGZ: keuzevrijheid beperken om uiteindelijk de
wilsbekwaamheid opnieuw te kunnen bevorderen
4. benaderingen van de begeleidingsrelatie
- Vanuit de zorgverleners:
o Deskundigheid en betrokkenheid van vpk staat centraal
o Gevaar voor paternalisme! – patiënten hebben weinig inspraak
- Vanuit de patiënt: - als reactie op eerste
o Zelfbeschikkingsrecht
o Hebben nood aan begeleiding
- Vanuit de samenwerking tussen zorgverleners, patiënt en/of familie → ideaal
– dit is de relationele benadering
o Ontmoeting
o Overleg en toestemming als algemeen model voor keuzes in de zorg
5. overleg
⟹ is streven naar consensus
- Overleg vindt plaats in de context van de organisatie
- Er is een tweerichtingsverkeer (tussen de betrokken partners):
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linskevdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen