Biologie voor jou 2 vmbo-t/havo/vwo werkboek deel 2b
Complete samenvatting (basisstof 1 t/m 8) van Thema 6, Ecologie en Duurzaamheid. Inclusief afbeeldingen en uitleg van begrippen. Van de methode Biologie Voor Jou 2B, VWO/Gymnasium.
een groep organismen van dezelfde soort die in een gebied samenleven
5. individu: wild zwijn
organisme, één levend wezen
• bioom: een groot gebied met een kenmerkend klimaat
Voedselketen
• voedselketen: een reeks soorten waarbij elke soort een voedselbron is voor de volgende soort
elke voedselbron is een schakel in de voedselketen. alle voedselketens beginnen met een
plantensoort. de tweede schakel is een planteneter/alleseter, de derde schakel is een vleeseter/
alleseter.
, Biologie
• voedselweb/voedselnet: het geheel van voedselrelaties in een ecosysteem
[ bestaat uit levende organismen ]
Piramide van biomassa
• biomassa: de totale hoeveelheid energierijke sto en in een organisme
een piramide van biomassa geeft van elke schakel van een voedselketen de biomassa weer.
in een voedselketen wordt de biomassa in elke volgende schakel kleiner.
Piramide van aantallen
ee piramide van aantallen geeft van elke schakel van een voedselketen het aantal individuen weer.
deze piramide kan een afwijkende vorm hebben.
Accumulatie
• accumulatie: dezelfde hoeveelheid gifsto en komt in een steeds kleinere
hoeveelheid biomassa terecht OF ophoping van sto en in elke volgende
schakel van een voedselketen.
§2 - voedselrelaties en kringlopen
Producenten, consumenten en reducenten
• planten produceren voedsel voor andere organismen = producenten
producenten vormen altijd de eerste schakel in een voedselketen.
• dieren consumeren de sto en die door planten zijn gemaakt =
consumenten
consumenten vormen altijd de tweede en volgende schakels van een
voedselketen. [ consumenten van de eerste/tweede/derde/enz orde ]
• dode resten van planten en dieren wordt als voedsel gebruikt door afvaleters
• resten die door afvaleters worden achterlaten, worden verder gereduceerd door bacteriën en
schimmels = reducenten
reducenten zetten de sto en uit de dode resten van organismen om in koolstofdioxide, mineralen
en water. koolstofdioxide en water kunnen weer door prodcenten worden opgenomen en bij
fotosynthese worden gebruikt.
ffff ff ff ff
, Biologie
sto en van planten komen dus via dieren, afvaleters, bacteriën en schimmels uiteindelijk weer bij
planten terecht.
Autotroof en heterotroof
• autotroof: planten
planten kunnen energiearme sto en door fotosynthese omzetten in energierijke sto en, zoals
glucose. daardoor heeft elke voedselketen als eerste schakel een plantensoort.
planten voeden zich niet met organismen.
• heterotroof: dieren, schimmels, de meeste bacteriën
deze organismen voeden zich met andere organismen. heterotrofe organismen kunnen zelf geen
energierijke sto en maken uit energiearme sto en.
ze moeten energierijke sto en binnenkrijgen met hun voedsel.
De waterkringloop
• meeste water in zeeën en oceanen, samen bedekken ze 75% van het aardoppervlak
1. in zeeën en oceanen verdampt het water, vooral als het warm is
2. de waterdamp stijgt op en koelt af
3. de waterdamp condenseert en er ontstaan wolken
4. door neerslag keert het verdampte water uit de oceanen en
zeeën terug op het aardoppervlak
5. het water verzamelt in rivieren en stroomt terug naar de zeeën
en oceanen
De koolstofkringloop
• in de lucht komt koolstofdioxide voor
1. planten nemen koolstofdioxide op om bij de fotosynthese glucose en zuurstof te maken
2. de koolstof uit het koolstofdioxide wordt dan opgenomen in glucose
glucose is een energierijke stof die in je lichaam als brandstof wordt gebruikt, waarbij de energie
in de glucose vrijkomt. planten gebruiken ook een deel van de glucose die ze vormen als
brandstof. in cellen en in het donker wordt de glucose verbrand om energie vrij te maken. hierbij
ontstaat koolstofdioxide, dat planten aan de lucht afgeven.
een ander deel van de gevormde glucose gebruikt de plant om energierijke sto en te maken
[ eiwitten, koolhydraten, en vetten ]. zo komen de koolstofdeeltjes terecht in energierijke
plantaardige sto en.
3. een dier eet een plant op en de energierijke sto en komen in het die terecht
ff
ffff ff ff ff ff ff ff
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper skyekerstens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
