College aantekeningen
Deel 5, Hoofdstuk 8: Farmacotherapie van kanker
Dit zijn mijn college aantekeningen, heel handig om zelf een samenvatting van te maken!
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 5 pagina's
Voorbeeld 1 van de 5 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 8: Farmacotherapie van kankerIn Vlaanderen zien we 30.500 kankerdiagnoses per jaar (ongeveer 85 per dag). Het is doodsoorzaak
nummer 2 na hart- en vaatziekten. Het komt meer voor bij mannen (33% voor 75 jaar) dan bij
vrouwen (25% voor 75 jaar). We zien meer gevallen van borstkanker (5000 per jaar), dan van
prostaatkanker (4500 per jaar) dan van longkanker in mannen (3500 per jaar) dan van dikke darm
kanker. De bijzonderheden van kanker zijn dat het klinisch onderzoek anders is dan normaal klinisch
onderzoek. Deze geneesmiddelen zijn toxisch bij gezonde mensen, dus we gaan tijdens het
onderzoek direct testen in patiënten (niet in gezonde mensen). Dit vergt een multidisciplinaire
aanpak. Bij kanker zien we een at random cel vermenigvuldiging, terwijl dit bij een immuunreactie
gesynchroniseerd is. Het doel van de behandeling bij kanker is genezing (chirurgie, radiotherapie,
chemotherapie, preventie recidieven of combinaties hiervan) of palliatie (onder controle houden van
de tumor). In het ideale geval willen we een volledige vernietiging van de tumorcellen en dat dit geen
effect heeft op de normale cellen (geen nevenwerkingen, maar dit is niet altijd zo).
Toxiciteit
De geneesmiddelen werken in op de delende cellen, maar ook de gezonde cellen worden hierdoor
beïnvloed. Dit geeft nevenwerkingen en toxiciteit. In het beenmerg kunnen we leukopenie,
neutropenie en trombocytopenie zien, hierbij geven we hematopoietische groeifactoren om het
beenmerg van de patiënt weer te stimuleren. In de kiemcellen kan dit leiden tot steriliteit of een
premature menopauze (de zaad- of eicellen kunnen vooraf worden ingevroren). In het maag/darm
epitheel kan dit leiden tot nausea, braken of diarree omdat de cellen in het gastro-intestinaal zich
continue vernieuwen, maar we kunnen vooraf anti-emetica geven om dit tegen te gaan. Ook worden
de haarfollikels aangetast wat kan leiden tot alopecie (haaruitval), maar dit is reversibel.
Resistentie
Er kan primaire resistentie voorkomen, dit betekent dat de mensen niet beantwoorden aan de
geneesmiddelen die op dat moment worden toegediend. Secundaire resistentie ontstaat in de
tumor tijdens de behandeling. De proteïne pompen in het membraan kunnen deze geneesmiddelen
uit de tumorcel pompen, waardoor het geneesmiddel niet zal werken en waardoor de tumorcel niet
gedood gaat worden. Secundaire resistentie is dus een verworven resistentie en dit kan gaan over
één geneesmiddel, maar ook over meerdere geneesmiddelen (multi drug resistentie).
Cytostatica - Strategieën
De cytostatica kan als adjuvante therapie gegeven worden, als hulpmiddel. Men kan bijvoorbeeld
eerst doen aan heelkunde of bestraling en hierna wordt er chemotherapie gegeven. Dit doen we
vooral bij metastasen (uitzaaiingen) of om de resterende tumorcellen te vernietigen. Ook kan het
gegeven worden als curatieve therapie, maar dit gebeurt vooral wanneer het gaat over ene
inoperabele tumor (een tumor die niet te opereren is). Zo kunnen we de groei van de tumor onder
controle houden; de grootte van de tumor reduceren; of we kunnen het immuunsysteem activeren
waardoor het aantal tumorcellen zal dalen. Deze verschillende soorten van therapieën moeten zo
snel mogelijk starten, want we willen met een minimale dosis een zo groot mogelijk effect bereiken!
Cytostatica – Alkylerende stoffen
Afhankelijk van welke fase, kan een chemotherapeuticum inwerken op een bepaalde fase in de cel
cyclus. De alkylerende stoffen die we gebruiken zijn cyclofosfamide, chlorambucil, carmustine,
carboplatine en cisplatine. Deze stoffen plaatsen reactieve alkylgroepen op macromoleculen (vooral
op DNA), dit geeft een verandering (beschadiging) aan het DNA waardoor het DNA nu niet meer kan
dupliceren. De celdeling stopt hierdoor. Het DNA wordt ook niet goed afgeschreven, waardoor de
nodige proteïnen niet worden gemaakt. De cel gaat in apoptose. Deze groep van geneesmiddelen zijn
niet afhankelijk van de cel cyclus! Maar, ze zijn wel selectief voor tumorcellen: gezonde cellen
bevinden zich langer in de G 0-fase, in deze fase wordt de beschadiging van het DNA hersteld. De
tumorcellen draaien maar door in de cyclus, waardoor ze gevoeliger zijn voor deze geneesmiddelen.
Pagina 1 van 5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaankersmit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,26. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80467 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen