ruime samenvatting van alles wat met de bloedcirculatie te maken heeft.
volgende onderwerpen komen aan bod: soorten anemie, zuurstofsaturatie, atherosclerose, arteriele hypertensie, ischemisch hartlijden, shock, hartdecompensatie, transfusiereacties, obstrucief longlijden, longkanker, COPD, astma
ANEMIE
→ Is een aandoening waarbij de hoeveelheid hemoglobine (Hb) en/of het aantal rode
bloedcellen lager ligt dan wat normaal verwacht wordt volgens de leeftijd en het geslacht
van de pt.
Test Eenheid Waarden
RBC milj/mm3 ♂ 4.6 – 6.0
♀ 4.0 – 5.0
Hemoglobine g/dl ♂ 13,5 – 17
♀ 12 – 15
Algemene symptomen
Daling van O₂ transportcapaciteit in het bloed
Verschillende lichaamsweefsels worder minder voorzien van O₂
Milde vorm van anemie verloopt vaak asymptomatisch
Symptomen van anemie zijn vaak atypisch
Vermoeidheid, futloosheid
Bleekheid
Hoofdpijn, draaierigheid
Bij ernstige anemie treden compensatiemechanismen op op de perifere oxygenatie te bevorderen:
Hart gaat sneller kloppen, wordt door de pt ervaren als hartkloppingen (=palpitaties)
Ademarbeid neemt toe waardoor AH frequentie stijgt en de pt ervaart een gevoel van
dyspnoe al dan niet bij inspanning.
Pathofysiologische indeling anemie
1
, = indeling van verschillende vormen anemie op basis van het pathofysiologisch mechanisme
Verlaagde aanmaak van RBC
Verhoogde afbraak van RBC
Bloedverlies
,= indeling van verschillende soorten anemie op basis van het morfologisch aspect (=uitzicht) van de
RBC bij labo onderzoek.
MCV (mean corpuscular volume) (83-98 fL)
= gemiddelde celvolume van een RBC ("grootte")
Microcytair (MCV↓): RBC te klein
Normocytair (MCV=): normaal
Macrocytair (MCV↑): RBC te groot
MCH (mean corpuscular hemoglobin) (27-33 pg)
= gemiddeld gewicht aan hemoglobine per RBC ("kleur")
Hypochroom (MCH↓): RBC te licht van kleur
Normochroom (MCH=): normaal
Hyperchroom (MCH↑): RBC te donker van kleur
Het morfologisch aspect van de RBC geeft vaak een sterke aanwijzing voor de onderliggende oorzaak.
Ferriprieve anemie
Hemoglobine bestaat uit 2 alfa ketens en 2 beta ketens waarbij elke keten een haemgroep
bevat.
Zo een haemgroep is een complexe molecule dat centraal ijzer bevat. Het is ter hoogte van
dit ijzer dat O₂ kan gebonden worden.
Een tekort aan ijzer zal snel resulteren in een tekort aan hemoglobine.
Ferriprieve anemie is de meest frequente oorzaak van anemie.
Ijzer uit de voeding wordt geabsorbeerd in de darm, het lichaam beschikt over uitgebreide
ijzerreserves onder de vorm van ferritine (dit is een ijzerbindend eiwit dat vooral voorkomt in
de lever, rood beenmerg en in beperkte mate in het bloed)
Transferrine = eiwit indeukingen zorgen ervoor dat ijzer getransporteerd wordt.
Fe
Fe Fe
Fe Ferritine Fe Ferritine is een groot eiwit = opslagplaat voor ijzer.
Fe Fe Fe
Morfologie
3
, MCV MCH
↓ ↓
Microcytair Hypochroom
= RBC is te klein = RBC is te licht van kleur
Typische afwijkingen aan de bloedparameters
Serumijzer ↓
Fe-bindingscapaciteit (TIBC) ↑
Ferritine ↓
In geval van ijzergebrek zien we typisch een daling van het vrij circulerend ijzer in het bloed =
serumijzer ↓
Er is ook een daling van de ijzerreserves = ferritine ↓
Op het transporteiwit transferrine komen meer bindingsplaatsen vrij waardoor de
bindingscapaciteit stijgt = TIBC ↑
Bijkomende symptomen
Naast anemie zien we bij ernstig ijzergebrek:
Bleke mucosa (bleke lippen)
Stomatitis
Brokkelige vervormde nagels
Pica
Rusteloze benen
Wat houd behandeling ferriprieve anemie in?
Primaire oorzaak behandelen
Per oraal ijzer substitutie gedurende enkele maanden om de lichaamsreserves terug aan te
vullen (Ferricure, Losferron, …)
Opmerking
Ijzer wordt liefst niet IM toegediend omdat resorptie vanuit de spieren te traag verloopt. Bovendien
zijn deze injectief pijnlijk en geven bruine vlekken op de injectieplaats.
Megaloblastische anemie
Is het gevolg van een tekort aan de productiefactoren van Vit B12 en/of foliumzuur (FH₄)
Dit zijn 2 essentiele vitamines die we via de voeding moeten verwerven.
FH₄ komt vooral voor in verse bladgroenten maar ook in volkoren granen, vlees en zuivel.
Lichaam beschikt slecht over een kleine reserve dat na enkele weken uitgeput raakt in
afwezigheid van aanvoer.
Vit B12 komt enkel voldoende voor in dierlijke producten zoals melk, vlees, eieren waardoor
vooral veganisten risico lopen op tekorten.
Het lichaam beschikt over uitgebreide reserves in de lever die pas na jaren uitgeput raken in
afwezigheid van aanvoer.
Oorzaken megaloblastische anemie
4
, Tekort aan FH₄
Malabsorptie door bv de ziekte van Crohn, gastric bypass, alcoholisme
Inname van foliumzuurremmers zoals methotrexaat bij oa reuma en kankerpten
Tekort aan Vit B12
Malabsorptie door bv de ziekte van Crohn, gastric bypass, alcoholisme
Veganisme
Totale afwezigheid van intrinsic factor door auto immuundestructie van de IF
producerende cellen in de maag
Morfologie
MCV MCH
↑ ↑
Macrocytair Hyperchroom
RBC zijn te groot RBC is te donker van kleur
Bij tekort aan Vit B12 en/of foliumzuur wordt de DNA synthese verstoord waardoor RBC moeite
hebben om te delen tijdens hun rijpingsproces in het beenmerg. Het gevolg is dat de RBC die in
het perifeer bloed terecht komen te groot zijn en relatief veel Hb bevatten. Deze cellen heet men
megaloblasten.
Typische afwijkingen van de bloedparameters
Serumconcentraties FH₄ ↓ en/of Vit B12 ↓
Antistoffen tegen intrinsic factor bij vermoeden van pernicieuze anemie
Bijkomende symptomen
Naast anemie treden ook neurologische symptomen op bij langdurig Vit B12 gebrek
Perifere neuropathie
Irreversibele motorische stoornissen
Geheugenverlies
Dementie
Behandeling
Primaire oorzaak behandelen
Substitutie van FH₄, per os gedurende enkele maanden (Folavit)
Substitutie van Vit B12 per os indien louter een voedingsprobleem, IM of SC dagelijks of
wekelijks bij pernicieuze anemie (Vit B12 Sterop, Neurobion)
Toxische anemie
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Visje2008. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
