16.1.1 - Virale Systeemziekten
Ziekte Voorkomen Verschijnselen Pathogenese Diagnostiek Therapie Prognose
Eerst: Koorts Morbillivirus Virus(antigeen) of viraal RNA Geen -
Runderpest Rund, buffels aantonen in
Daarna: necrotiserende In NL in 1869 voor het laatst lichaamsvloeistoffen Er bestaat een vaccin → wordt
erosies + ulceraties in waargenomen + sinds 2011 door uitroeiing van virus niet
Aangifteplichtig slijmvliezen van mond, neus en wereldwijd uitgeroeid zomaar toegepast
urogenitale tractus
Overdracht via direct contact
Enkele dagen later: heftige - Thermolabiel → indirecte
diarree overdracht niet van belang
Overlijden aan dehydratie Geen dragerschap
Door invasie van lymfoïde 1. Infectie via aerosolen
weefsel → 2. Primaire vermenigvuldiging
immunosuppressieve werking in bovenste luchtwegen
3. Viremie
4. Uitscheiding in
secreta/excreta vanaf
viremische fase tot enkele
dagen na afname koorts
5. Enkele dagen na begin
viremie → verschijnselen
Koorts, anorexie Morbillivirus Virus(antigeen) aantonen in Antibiotica tegen secundaire -
Pest van de kleine Kleine herkauwers swabs van slijmvliezen complicaties
herkauwers (‘peste Necrotiserende, erosieve en Nog nooit in NL vastgesteld (conjunctiva, neus, bek of
ulceratieve stomatitis en rectum) Er mag geen runderpest
des petits gingivitis Pathogenese vergelijkbaar met - Antigeendetectie ELISA vaccinatie meer gebruikt
ruminants’, PPR) runderpest - Virusisolatie worden
Diarree - PCR
- Serologie Er bestaat een PPR-vaccin,
Aangifteplichtig Interstitiële bronchopneumonie maar niet in NL
Drachtige dieren → abortus
, Uitgebreide degeneratie + Pestivirus → verwant aan BVD PM onderzoek Geen therapie want -
Klassieke Varken + Europese necrose van endotheel → DIS, aangifteplichtig
varkenspest (KVP) wilde zwijn trombocytopenie + Verspreiding voor het tonen Indirecte
verbruikscoagulopathie → van verschijnselen immunofluorescentietest (IFT) Ruiming
bloedingen (vooral in → virus aantonen Preventieve ruiming van
Aangifteplichtig lymfeknopen en nieren) Virusuitscheiding via secreta + omliggende bedrijven
excreta (vooral feces + urine) PCR → aanwezigheid van
Infarcten in de milt virus vaststellen Opsporen van herkomst
Chronisch geïnfecteerde
1-6 dagen na infectie: dieren → maandenlang een Epidemiologisch onderzoek in Vervoersverbod
depressie, anorexie, sloomheid infectiebron celcultuur → ondersteuning
Hoge koorts (tot 42oC), van diagnose Desinfectie van vrachtauto’s
leukopenie Immunotolerante dragers die voor vervoer worden
(persistent geïnfecteerde Differentiatie van BVD → gebruikt
Daarna: conjunctivitis, dieren) virusneutralisatie-test of
neusuitvloeiing, constipatie immunoperoxidasetest Evt. noodvaccinaties rond een
Oorzaak van besmetting: besmet bedrijf → markervaccin
Vervolgens: diarree met - Aankoop van infectieuze Serologisch onderzoek (enkele
waterige, grauwgele ontlasting varkens weken na besmetting)
- Besmet keukenafval (swill)
Bij opjaging: slingerende gang - Mens als passieve drager
in de achterhand
Virus → voorkeur voor
Dieren zijn bleek, hebben een reticulaire, epitheliale en
vlekkerige huid en worden later endotheliale cellen
cyanotisch
Vermeerdering in lymfoïde
Terminale stadium: weefsels → leukopenie +
krampaanvallen predispositie voor secundaire
bacteriële infecties
Sterfte
- Soms peracuut
- Meestal na 2-3 weken
- Uitzonderlijk na enkele
maanden
- Heel klein percentage
overleeft het
(Per)acuut ziektebeeld → Asfarviridae Virusisolatie in celcultuur In Afrika: -
Afrikaanse Varken weinig overlevenden Contact tussen wilde en
varkenspest (AVP) Cyclus tussen geïnfecteerde PCR → aantonen van virus gedomesticeerde zwijnen
Subacuut of chronisch wilde varkens (wrattenzwijn) en specifiek DNA verhinderen
(‘African swine ziektebeeld → grote variatie in de zachte teek (Ornithodorus
fever’, ASP) verschijnselen moubata) IFT → aantonen van antigeen Buiten Afrika:
- Teek → virusdragers + in orgaanmateriaal Introductie voorkomen mbv
Klinisch beeld → vergelijkbaar biologische vector/reservoir verbod op import van levende
Aangifteplichtig met KVP
Introductie in gedomesticeerde
Serologisch onderzoek in
AVP-vrije landen
dieren en producten uit
endemische gebieden
varkens
- Teek Na introductie van ziektebeeld:
- Voeren van geïnfecteerd Opsporing van besmette
slachtafval bedrijven
‘Stamping out’
Overdracht via directe
diercontacten
Dragerschap na besmetting
Paarden + muilezels → Orbivirus Virusisolatie (intracerebraal) → Bestrijding van de vector -
Afrikaanse Paard, ezel, ernstige infectie - RNA virus aantonen
paardenpest muildieren Ezels + zebra’s → subklinisch - Kan in muizen, bebroede Paarden stallen van schemer
9 serotypen → serotype 9 komt eieren, celcultuur of direct tot ochtend
(‘African horse Oedeem, bloedingen, DIS het meest voor in endemische met ELISA/PCR
sickness’) gebieden Geattenueerde vaccins met
4 vormen gepaard met koorts: Serologie meerdere serotypen
Peracute pulmonale vorm Nog nooit in NL vastgesteld - Acute aandoening → dieren - Geen bescherming tegen
Aangifteplichtig - Overvloedige, sterk
schuimende neusuitvloeiing Overdracht via bloedzuigende
zijn al gestorven voor
seroconversie
viremie
Zoönose (longoedeem) insecten Levende vaccins → induceren
- Ernstige dyspneu - Culicoides imicola neurologische verschijnselen
- Endemisch in warme
Subacute cardiale vorm gebieden → steekmug
- Subcutaan oedeem van komt het hele jaar voor
hoofd, hals, voorbenen - Verspreiding van mug met
- Eindstadium: petechiën in de wind
slijmvliezen
1. Viremie
Cardiale + pulmonale vorm 2. Infectie van endotheliale
- Cardiale verschijnselen cellen van hart/longen
- Pulmonale verschijnelen 3. ↑Vasculaire permeabiliteit
4. Verschijnselen
Subklinische/milde vorm
- Zebra’s + ezels
- ‘Horse sickness fever’
, Bloedingen, stuwingen Orbivirus Klinische verschijnselen + Symptomatisch -
Blauwtong Herkauwers (vnm typisch verloop - Pijnstillers
(‘bluetongue’) schapen) Schaap: 24 serotypen - Evt. antibiotica tegen
Dikke oedemateuze kop - Geen kruisimmuniteit PM onderzoek → bloedingen secundaire infecties
(oogleden, oren) en spenen bij basis van a. pulmonalis
Aangifteplichtig Transmissie via steekmuggen Vaccinatie
Hyperemie van lippen en neus (Culicoides) Virusisolatie - Geen kruisimmuniteit
- EDTA bloedmonster tijdens
Verdikte (blauwe) tong Infectieuze periode: 60-100 koorts fase Maatregelen ter voorkoming
dagen van verspreiding via insecten
Ulceraties van slijmvlies → - Gebaseerd op de levensduur Virusdetectie mbv PCR - Insectenwerende middelen
foetor ex ore van erythrocyten - EDTA bloed of - Dieren opstallen als knutten
- Hier verblijft het virus orgaan-monster actief zijn
Ontsteking van de kroonrand - Standaard PCR: geen
→ kreupelheid, stramme gang Aantasting van endotheel in onderscheid tussen serotypen
of ontschoening viremische fase (3-4 dgn na - Onderscheidende PCR: wel
infectie) → degeneratie + onderscheid tussen serotypen
Wol breekt af necrose van endotheel
Serologie → controle op
Rund: Virus kan overgebracht worden negatieve status ivm export
Laesies in slijmvliezen en uier via sperma - EDTA bloedmonster
Koorts
↓Melkproductie
Verhoogde kans op
embryonale sterfte en
doodgeboorte
Hepatocellulaire necrose Bunyaviridae Sectie Levende geattenueerde -
Rift Valley koorts Herkauwers - Totale destructie van vaccins
(‘Rift Valley fever’, Sectie 1. Overdracht via muggenbeet levercellen - Effectief maar veroorzaken
- Totale destructie van of orale - Vergrote milt abortus
RVF) levercellen - Virus kan lang overleven - Bloedingen in MDK en onder - Geen preventieve vaccinatie
- Vergrote milt in eieren van muggen de serosa
- Bloedingen in MDK en onder 2. Invasie van lever en
Aangifteplichtig de serosa monocyt-macrofaagsysteem
Zoönose Geiten en schapen:
(MFS)
3. Virusvermeerdering
Koorts, ↓eetlust, 4. Hepatocellulaire necrose
mucopurulente neusuitvloeiing,
bloederige diarree
Abortusstorm
Progressieve vermagering Porcine circovirus 2 (PCV2) - Bestrijding van secundaire -
‘Porcine Varken - Leidt zelf niet altijd tot infecties
multisystemic problemen in longen, nieren, ziekteverschijnselen
lever, maag en darmen - Icm andere infecties → Vaccinatie → antilichamen in
wasting syndrome’ 6-12 wkn oud ernstige ziekteverschijnselen colostrum verhogen → via
(PMWS) Bleek, vermageren, uitval + uitval colostrum opname passieve
immuniteit van biggen
(wegkwijnziekte) Porcine dermatitis- en Overdracht via verhogen
nefritissyndroom (PDNS) → - Aanvoer van varkens - Vaccinatie voorkomt
nauw verbonden - Sperma verspreiding niet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ankejesse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
