Ik heb enorm veel werk in deze samenvatting gestoken. Heb ze tijdens de blok nog aangepast zodat ze volledig up to date zou zijn. De lessen waren ietwat saai en verwarrend. Het is pas in de blok dat de wolken vervaagden en het begon te appreciëren. Veel informatie die je moet kennen (waarvan je za...
Mondiale Processen in
Historisch Perspectief
Samenvatting | Prof. Michael Limberger | 2022-2023
1
,INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding en situering: ‘Modernisering’ .......................................................................................................... 6
1.1. Centrale thema’s en vragen .............................................................................................................................................. 6
1.2. Essentie v/d cursus: Moderniteit als historisch-mondiaal proces ..................................................................................... 6
1.3. Geschiedenis: The West vs. The Rest................................................................................................................................. 7
1.3.1. Moderniteit en kolonialiteit ...................................................................................................................... 8
1.3.2. Mc. Neills The Rise of the West (1963) en de Global History .................................................................... 8
1.3.3. De sprong over de eigen schaduw? .......................................................................................................... 8
1.4. Definitie “Modern” – Het (Westers) Standaardverhaal .................................................................................................... 9
1.4.1. Moderniteit en Geld (kapitalisme) – Modern World System (Wallerstein) ............................................ 10
1.4.2. Moderniteit en technologie – Altijd even positief? Ambigue ................................................................. 10
1.4.3. Moderniteit en de rol v/d natiestaat – Maar voor hoelang nog? ........................................................... 10
1.4.4. Moderniteit: een ambigue concept ........................................................................................................ 10
1.5. Moderniteit: een mondiaal proces .................................................................................................................................. 11
1.5.1. Moderniteit in Europa: # fases................................................................................................................ 11
1.5.2. “Multiple Modernities” en de kritiek erop ............................................................................................. 11
2. Prémoderne wereld: historische interacties (tot 1750) ................................................................................ 12
2.1. Het AR op wereldschaal: Kenmerken v/e heterogene prémoderne SLV ........................................................................ 12
2.2. A.G. Frank The World System – Grootschalige interacties ............................................................................................. 13
2.2.1. Grootschalige interacties tussen:............................................................................................................ 13
2.3. Beschavingszones in evenwicht | Trend naar integratie v/d wereld als globalisering .................................................... 13
2.3.1. D. Wilkinson: Central Civilization – Schematisering v. beschavingen ..................................................... 13
2.3.2. Vroegste integratie v/d wereld (of globalisering) ................................................................................... 14
2.3.3. Traditionele globalisering: Interactie in antieke periode (o.a. Perzië) ................................................... 14
2.3.4. Vroegmoderne globalisering (1500) | Bewust gevoel v. verandering door koloniale ontdekkingen..... 14
2.4. Europese Expansie: verzamelbegrip v. losse initiatieven ................................................................................................ 15
2.4.1. Veranderend wereldbeeld en zelfdefinitie: de “ontdekking” v/d Nieuwe Wereld ................................ 15
2.4.2. De “uitvinding” van Amerika ................................................................................................................... 16
2.4.3. Uitzondering: Azië en the othering ......................................................................................................... 16
2.5. Vroegmoderne wereldrijken, heersers-ideologie en despotisme ................................................................................... 17
2.5.1. K. Wittfogel Oriental Despotism ............................................................................................................. 17
2.6. Wereldgodsdiensten en hun invloed op de mens ........................................................................................................... 17
2.6.1. Christelijk Europa .................................................................................................................................... 17
2.6.2. Islam als economisch wereldsysteem ..................................................................................................... 18
2.7. Wereldeconomie, langeafstandshandel en kapitalisme ................................................................................................. 18
2.7.1. Wereldeconomie: 1000 – 1350 | Dominantie v. Arabische wereld en China ........................................ 19
2.7.2. Wallerstein en Lughod: oorsprong kapitalistisch wereldsysteem? Economie Monde? ......................... 20
2.7.3. Gevolgen Europese expansie en incorporatie in Modern World System ............................................... 21
3. De grote transitie: Europese take-over (1750 – 1850)................................................................................... 22
3.1. Bayly: De Grote Overgang naar de 18de eeuw ................................................................................................................. 22
2
, 3.2. Wat zijn de Prime Movers? .............................................................................................................................................. 23
3.2.1. Pijler 1: De Verlichting ............................................................................................................................. 23
3.2.2. Pijler 2: Industriële Revolutie, Industrious revolution en de Grote Domesticatie .................................. 24
3.2.3. Pijler 3: De Nationale staat – een Europees fenomeen? ........................................................................ 25
3.2.4. Pijler 4: Europese kolonisatie .................................................................................................................. 26
3.3. Ideologie van (koloniale) overheersing ........................................................................................................................... 27
3.4. Edward W. Saïd - Oriëntalisme (1978) ............................................................................................................................ 28
4. Benaderingen van globalisering en moderniteit ........................................................................................... 29
4.1. Inleiding ........................................................................................................................................................................... 29
4.2. De “Moderniseringstheorie” ........................................................................................................................................... 29
4.3. Ferguson: “Decomposing modernity” en “Multiple Modernities” .................................................................................. 30
4.4. Giddens: Relatie “Moderniteit” – “Globalisering” ........................................................................................................... 31
4.4.1. Giddens’ analyse van moderniteit .......................................................................................................... 31
4.4.2. “Moderniteit” als inherent globaliserend ............................................................................................... 32
4.5. Quijano: “Moderniteit/kolonialiteit”-programma (M/K) ................................................................................................ 32
4.5.1. Uitgangspunten voor het M/K-programma ............................................................................................ 32
4.5.2. Hoe volgt moderniteit uit kolonialiteit?.................................................................................................. 32
4.5.3. Mignolo: The Darker Side of Renaissance - Kolonialiteit en de Renaissance .......................................... 33
4.6. Moderniteit is ambigu: “postkoloniale dominantie zonder hegemonie” ....................................................................... 34
4.6.1. Inleiding: “The Cambridge school”.......................................................................................................... 34
4.6.2. Opvolging: Ranajit Guha’s Dominance without hegemony .................................................................... 34
4.6.3. Consequenties v. Dominance without hegemony .................................................................................. 34
4.6.4. Kolonialisme en anachronisering: Dipesh Chakrabarty’s Provincializing Europe ................................... 35
4.7. Conclusie: Hoe zijn geschiedschrijving en kolonialiteit met elkaar vervlochten? ........................................................... 35
5. Modernisering als interconnectiviteit: Vroegmoderne kenniscultuur ........................................................... 36
5.1. Inleiding en terugblik op les 4 ......................................................................................................................................... 36
5.2. Het diffusiemodel: Er is een centrum en het verspreid zich ........................................................................................... 36
5.2.1. George Basalla’s diffusiemodel ............................................................................................................... 36
5.2.2. Kritiek op het diffusiemodel.................................................................................................................... 37
5.3. Koloniale macht: de schaduwzijde v. humanitaire wetenschappelijke diffusie .............................................................. 37
5.4. Een alternatieve visie op wetenschap en globalisering: Bruno Latour ........................................................................... 38
5.4.1. Een historische parabel: Lapérouse landt op Sakhalin (1787) ................................................................ 38
5.4.2. Implicaties Latour: “Localizing the global” .............................................................................................. 39
5.4.3. Globalisme = “veredeld provincialisme” ................................................................................................. 39
5.5. Wetenschap als tweerichtingsverkeer: contactzones en hybridisering van kennis ........................................................ 40
5.5.1. Raj: Contactzones, go-betweens, hybridisering ...................................................................................... 40
6. Historische contextualisering India .............................................................................................................. 41
6.1. Inleiding: Subalterne kritiek en diaspora’s ...................................................................................................................... 41
6.1.1. Waarom bespreken we India? Hoe pakken we dit aan? Opzet en vragen: ............................................ 42
6.2. Concise history of India .................................................................................................................................................... 42
3
, 6.2.1. Contacten met Europa ............................................................................................................................ 43
6.2.2. Indië in de 18de eeuw… de situatie kantelt ............................................................................................. 43
6.2.3. Koloniale overheersing 1756 – 1947....................................................................................................... 43
6.2.4. De onafhankelijkheidsbeweging van India (midden 19de eeuw – 1947)................................................. 45
6.2.5. Mahatma Gandhi: Anti-Westers en radicaal anti-modern ..................................................................... 45
7. Vroege Moderniteit in India: Verlichtingsreizigers, Europese percepties van “moderniteit”, en het Andere… 46
7.1. In den beginnen was er… een weggelaten slide en opmerking ....................................................................................... 46
7.2. Begrippen toegepast op casus India ................................................................................................................................ 46
7.2.1. A. Dirlik: “Multiple Modernities”… Moderniteit als meervoud? ............................................................ 46
7.2.2. Fabian en Jameson’s “Denial of Coevalness”: Het maken v/d Ander als niet-modern .......................... 46
7.3. Vroegmodern India in de Historiografie .......................................................................................................................... 47
7.3.1. Irfan Habib – India eerder dan Europa? .................................................................................................. 47
7.3.2. Schmidt: “Invention of Exoticism” in Europa? ........................................................................................ 47
7.4. Rol v/d reiziger: Perceptie en moderniteit – een reis terug in de tijd? ........................................................................... 48
7.4.1. (1) Beschrijvingen v. François Bernier (17de eeuw)................................................................................ 48
7.4.2. Andere reizigers: Cobbé (1723), De Febure (1721) en Solvyns (1791) ................................................... 48
7.5. De blik omgekeerd: India naar Europa ............................................................................................................................ 49
7.6. Conclusie: Age of Enlightenment en Transcendental meditation? Modern en traditie .................................................. 49
8. Moderniteit en India: “Clash of Modernities” .............................................................................................. 50
8.1. Plan en opzet ................................................................................................................................................................... 50
8.2. “Moderniteit” in het Britse India ..................................................................................................................................... 50
8.3. “Moderniteit” en het antikoloniaal Nationalisme ........................................................................................................... 51
8.3.1. De grote figuren in het Antikoloniaal nationalisme ................................................................................ 52
8.3.2. “Moderniteit” en het Onafhankelijke India (1947-49/50) ...................................................................... 53
8.4. “Moderniteit” en het huidige India ................................................................................................................................. 54
8.4.1. Enkele recente beschrijvingen v. India waarin “moderniteit” voorkomt ............................................... 54
8.5. De essentie van deze lessen… ......................................................................................................................................... 55
9. Pre-koloniale Afrikaanse rijken en de Europese Scramble for Afrika ............................................................. 56
9.1. Afrika als deel v. “historische mondiale processen” ....................................................................................................... 56
9.1.1. West-Afrikaanse rijken: Het Mali-Rijk (13de – 17de e) en het Songhai-Rijk (15de – 16de e) ...................... 56
9.1.2. De Swahilikust (8ste e – 11de à 15de eeuw) ............................................................................................... 57
9.1.3. Het Kongo-Koninkrijk .............................................................................................................................. 57
9.1.4. Prekoloniale Afrikaanse rijken: een algemeen overzicht en deelconclusie ............................................ 59
9.2. “Afrika” als Europees construct....................................................................................................................................... 59
9.2.1. Mudimbe The Invention of Africa (1988) ................................................................................................ 59
9.2.2. Hobsbawm & Ranger The Invention of Tradition (1983) ........................................................................ 60
9.2.3. Fuglestad The Trevor-Roper Trap or the Imperialism of History (1992).................................................. 60
9.3. De mythe v/d Europese beschavingsmissie: Stanley en Tippo Tip .................................................................................. 61
9.3.1. Enkele data ter situering… ...................................................................................................................... 61
9.3.2. Het resultaat v/d Conferentie v. Berlijn (1884-85) – zie kaart ................................................................ 62
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FearOfTheFury. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
