Les 1: Gender en diversiteit in de EU en in de EU politiek
- Klassieke ideeën over (biologisch) geslacht en gender
o Er zijn twee geslachten
o De dichotomie man-vrouw is natuurlijk
o De dichotomie masculien-feminien is natuurlijk
o Iedereen kan/moet worden geclassificeerd als of man of vrouw
o De link geslacht – gender is onveranderlijk, van alle tijden & doorheen elke
context
- Feministisch onderzoek het is veel complexer dan dat
- Gender
o De betekenis die in een cultuur (of in een bepaalde tijd) wordt gegeven aan
(reeële en gepercipieerde) biologische verschillen
o En een systeem van betekenissen dat bepaalt hoe we de wereld rond ons
begrijpen en interpreteren
o In een binair gedersysteem worden menselijke kwaliteiten verdeeld in
tegenstellingen (masculien vs feminien)
- Je ziet de verschillende betekenissen die worden geplakt op de tradtionele
geslachtendichotomieën
- Reclame over ketchup zelfs vrouwen krijgen het open voorbeeld stereotype
- Essentialisme
o Verschillen tussen genders komen voort uit aangeboren verschillen in de
biologie van mannen en vrouwen je gaat het reduceren tot dat de
biologie is bepaald en essentialiseert het doen en laten
o Essentialistisch feminisme vrouwen hebben een aantal feminitische
kenmerken, voortkomend uit biologische kenmerken
o Je gaat een diversiteit en complexiteit van een bepaalde populatie reduceren
tot een aantal aspecten en dan ga je zeggen: dat is de essentie vrouwen
essentieel zwakker of gevoeliger essentie komt uit de natuur voort je
hebt een afgeleide groep en binnen de groep is iedereen hetzelfde dat is
dan de essentie van de groep
o Maar er is dus wel een overlap tussen groepen en is veel complexer
- Evolutionaire biologie en sociobiologie
o De evolutionaire biologie wordt gebruikt om scheidingen tussen man en
vrouw te legitimeren
o = studie van evolutionaire processen in de natuur, zoals natuurlijke selectie,
afkomst en de manier waarop levensvormen zijn geëvolueerd doorheen de
tijd
o Sociobiologie studie van het verklaren van sociaal gedrag door evolutie
uit boek: het gedrag wordt vanuit een gegenderd kader bekeken want
eigenlijk zijn we allemaal grootgebracht in deze gegenderde kaders
o Mannen gingen vroeger op jacht sperma verspreiden
- Evolutionaire psychologie
o Veel menselijk gedrag is gebaseerd op psychologische aanpassingen die zich
net als de fysieke eigenschappen ontwikkelden als respons op veranderingen
in de omgeving
,- The egg and the sperm emily Martin gegenderde lens hoe wordt sperma
beschreven sperma beschreven als actief, onafhankelijk, sterk eitjes
beschreven als groot receptief, lot hing af van af sperma hen ging vinden de
manier waarover er geschreven wordt, is ook heel gegenderd ze heeft dat
onderzocht sperma is eigenlijk niet zo sterk heel veel wetenschappelijke
inzichten worden op bepaalde manier gereproduceerd, afhankelijk van de socio-
historische context en de impact van gegenderde lenzen in de maatschappij
- Is biologisch geslacht binair?
o Eigenlijk complexer dan XX en XY chromosoom
o Breinverschillen blijkt niet zo te zijn
o Boek van bioloog the five sexes er zijn niet twee, maar 5 biologische
geslachten je hebt male, female, herm, merm en ferm
o Geslacht is niet binair, maar bimodaal je hebt combinaties tussenin
o Als je gender reduceert tot biologisch geslacht, blijkt het complexer te zijn dan
dat
o Bij atleten hebben ze tests soms hebben die dan andere
chromosomencombinatie
- Diversiteit in de dierenwereld
o Zeepaardjes mannetjes die eitjes uitbroeden
o Pinguïns homoseksuele pinguïns die een eitje hebben uitgebroed
o Dierenwereld is heel interessant en daar heb je ook dingen die afwijken van
wat wij als de norm beschouwen
- Neurowetenschappen
o De mythes van het mannelijk brein en vrouwelijk brein veel complexer en
verschillende invloeden die impact hebben niet essentialistisch nadenken
over het verschil tussen man en vrouw
- Ontstaan idee van binair geslacht en gender
o Hoe zijn we beginnen denken hierover
o Vooral vanaf de verlichting geslacht met aparte taken en aparte deugden
Vesalius
o Voorheen: er is maar 1 geslacht en dat is het menselijk geslacht de
vrouwelijke genetalia zijn een afspeigeling van de mannelijke
o Idee van verschillende skeletten
- Culturele variatie
o Andere plaatsen waar er andere manieren van kijken zijn
o In India heb je mensen die zich comformeren met het derde geslacht
Hijra
o Two spirits twee geesten in 1 lichaam mannelijke en vrouwelijke
energie vrij vertaald zijn dat transmensen of LGBTQ-mensen
o In Mexico bestaat dat ook
o In Albanië heb je vrouwen die als mannen leven de Albanese maagden
cultureel fenomeen
- Artikels Oekraïne de gegenderde bril waarmee we naar de Russische agressie
kijken gender en Oekraïne
o Wat kan gegenderde lens ons leren over de oorlog in Oekraïne? (Denk aan
micro, meso en macroniveaus)
, o Het beeld van wie erop de vucht is vrouwen en kinderen waren er ook
mannen die gevlucht zijn? er is controverse geweest rond gevluchte
mannen discussie Francken en Mahdi dat zijn eigenlijk deserteurs, dus
we moeten die terugsturen ook zelfde discussie over Syrië we zeiden,
die moeten gaan vechten mannen zijn klaar om te vechten en vrouwen
moeten voor de kinderen zorgen maar in werkelijkheid in Oekraïne er is
een vrij groot percentage van vrouwen die ook meevechten kunnen
vrouwen alle functies aan in het leger? in Oekraïne ze mochten eerst
niet in de combats ploegen, nu wel
o Wat zijn dan de problemen van de vrouwen in hun leven? het leger is niet
aangepast aan de aanwezigheid van vrouwen beschermde kledij die veel te
groot zijn, medische staf is niet voorzien op vrouwelijke soldaten, als ze
afzwaaien, worden ze niet goed begeleid (mentaal), want vrouwen babbelen
toch veel over hun emoties en hoeven niet extra ondersteund worden
o Zijn de mannen allemaal in het leger? ook niet alle mannen vechten wat
zijn de opties als je niet wil vechten? maar als je opgeroepen wordt, wat
kan je dan doen om niet te moeten vechten je kan geen gewetensbezwaar
indienen een gewetensbezwaar is eigenlijk je religieuze, pacifistische
overtuiging er zijn 4 mannen veroordeeld die niet wilden gaan vechten
Je kan nergens anders geplaatst worden, niet als kok of in een hospitaal
o Als je als Russische man gevlucht bent omdat je niet wil vechten, dan wordt er
eigenlijk geen asiel verleend in Europa deserteurs you are not welcome
o Als we denken aan vredesopbouw hoe kunnen we deze mannen dan wel
inzetten? hoe kunnen we het conflict vermijden, ontmijnen, stoppen?
eigenlijk hadden ze wel een rol toebedeeld kunnen krijgen
o Er zijn heel veel functies vrijgekomen, omdat de mannen vechten aan het
front en ook omkomen na de oorlog zie je dat er veel vrouwen gaan
werken en er emancipatiebewegingen ontstaan
o WPS-agenda verzameling resoluties van de VN over vrouwen en conflict
vrouwen integreren in vredesonderhandelingen? neen, we hebben nog
geen vrouw gezien
o Zelensky wordt gezien als sterk, iemand die zijn familie en volk beschermd
behoeder van het land, beschermer
o Putin gezien als toxic masculinity
o Wie onderhandelt er? allemaal mannen de WPS-agenda wordt
overboord gegooid maar we moeten kijken naar de NAVO de NAVO
heeft die agenda onderschreven alle landen moeten een AP hebben
Oekraïne heeft een akkoord met de NAVO je zou dus wel kunnen
verwachten dat er een aantal vrouwen in de toekomst bij de
onderhandelingen worden betrokken
o WPS-agenda vrouwen als slachtoffers van de oorlog, fysiek, mentaal,
seksueel geweld daar heeft de NAVO en de VN nog niet veel over gezegd
in Oekraïne WPS over het algemeen niet veel invloed
- Gegenderde retoriek: legitimeren van bepaalde machtsverhoudingen en hiërarchiën
o Rusland als beer, sterk, mannelijk, Oekraïne als zwak, vrouwelijk, maîtresse
(bv. Polen als pros)
o Imago putin als sterke man, vader, begeerlijke man
, o Zelensky, alternatieve mannelijkheid, gezinsman, balls of steal
o The invisible batallion geweld dat vrouwen ervaren in het leger, hoe ze
opgevangen worden als ze uit het leger komen, traumaverwerking
o Retoriek deserteurs het zijn homo’s of zwakkelingen
o LGBTQ-soldaten in Oekraïne zij willen dat de hele oorlog een nieuwe tijd
gaat inluiden voor de LGBTQ-rechten in Oekraïne ze willen laten zien dat ze
ook kunnen vechten
o Ook fascinatie voor de vrouwelijke scherpschutter
Les 2: Geschiedenis van het beleid rond gendergelijkheid in de EU
- Onderdeel reeks van 5 lessen rond de EU en gender
- Maar ik weet helemaal niet hoe de EU werkt ze gaat niet vragen of de commissie
of het EP iets heeft gedaan of niet grote lijnen, maar geen expliciete vraagstelling
daarover
- 1. Theoretische lens: het feministisch, historisch institutionalisme
- 2. Enkele sleutelmomenten in de geschiedenis van EU en gendergelijkheidsbeginsel
o Waarom stemmen lidstaten in met duur beleid?
o Waarom soms stagnatie, soms vooruitgang? Achteruitgang?
- 3. Instrumenten voor gendergelijkheidsbeleid: voordelen, nadelen
- Van der Vleuten, De Busscher en Woudward
o Hoe gendergelijkheidsbeginsel is geëvolueerd doorheen de tijd
o Leggen andere nadrukken
o Maar volgen de lens van feministisch historisch institutionalisme wat is
dat? historisch institutionalisme evolutie van instellingen en hoe deze
instellingen het beleid vormgeven en mee bepalen gegenderde lens via
feminisme kijken naar de verhoudingen tussen man en vrouw daarbinnen
p. 4 bij van der vleuten en debusscher ze leggen dat uit en waarom het
nuttig is het gaat over, hoe komen we tot dit punt, de status quo, hoe is
het onstaan en wat is de invloed van de EU instellingen hierin?
o Beleid dat veel kost waarom stemmen ze ermee in en waarom stagneert
het beleid daarom? wordt eigenlijk allemaal sterk bepaald door de
instellingen
o Welke historische periodes onderscheiden in de artikels?
o Verschillende instrumenten voor gendergelijkheid en wat zijn de verschillen
daartussen welke filosofie zit erachter?
- EU-richtlijnen
o Bindend, ze kunnen kiezen hoe ze het doen, maar het is bindend, hard law,
maar implementatie kiezen
- Verordening
o EU zegt eindresultaat en dat moet het zijn eenvormige implementatie
- Aanbeveling
o EU beveelt aan hoe je iets moet bereiken, soft law, niet bindend
- Advies
o Niet bindend
- VN: resoluties
o niet-bindend