Samenvatting

Volledige samenvatting Inleiding tot de filosofie

Name: Volledige samenvatting Inleiding tot de filosofie
SKU: doc_3015865
Rating: 5.00 (1 reviews)
Author: juulcoenen1

1 beoordeling

4 keer verkocht

Instelling
Universiteit Antwerpen (UA)

Dit is een volledige samenvatting van het van 'Inleiding tot de filosofie', gegeven door Marlies de Munck in academiejaar . Ik heb deze samenvatting gemaakt aan de hand van de Slides en alles wat er gezegd is in de lessen. Ik ben 2 dagen op voorhand begonnen met studeren en heb hiermee een 14 gehaa...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 76 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 5 juli 2023
Aantal pagina's 76
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

1 beoordeling

Door: matthewroovers • 9 maanden geleden

Volgen

juulcoenen1 Lid sinds 3 jaar 8 documenten verkocht

Inleiding tot de Filosofie
LES 1: inleiding

Kalender

15/02 toelichting thema’s, werkvormen en examenvorm
22/02 THEMA 1: ethiek (deel 1)
24/02 THEMA 1: ethiek (deel 2)
01/03 CASUS Biodiversiteit en klimaat
08/03 THEMA 2: sociale en politieke filosofie (deel 1)
15/03 THEMA 2: sociale en politieke filosofie (deel 2)
22/03 CASUS Democratie en populisme
29/03 THEMA 3: Cultuurfilosofie (deel 1)

PAASVAKANTIE

19/04 THEMA 3: Cultuurfilosofie (deel 2)
26/04 CASUS Identiteitspolitiek, ANTIRACISME EN DEKOLONISERING
03/05 THEMA 4: wetenschap, technologie en samenleving (deel 1)
10/05 THEMA 4: wetenschap, technologie en samenleving (deel 2)
17/05 CASUS Digitalisering EN ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE
24/05 Slotcollege, vragen bij de leerstof

WERKVORM: HOORCOLLEGES

• Ondersteunen de studie van de behandelde hoofdstukken van het handboek: ze trachten
met extra voorbeelden, toelichtingen, beeld- en videomateriaal moeilijke passages
begrijpelijk te maken;

• Leggen inhoudelijke accenten: ze maken duidelijk wat grondig bestudeerd moet worden;

• Bieden een inhoudelijke uitwerking van de vier thema’s door actuele maatschappelijke
casussen te bespreken en verschillende stemmen daarbinnen toe te lichten;

• Geven toelichting en duiding bij de geselecteerde tekstfragmenten van hedendaagse
filosofische auteurs, en koppelen de centrale vragen van deze auteurs terug naar de
casussen.

Examen: schriftelijk gesloten boek

EXAMEN: schriftelijk (gesloten boek): 9 juni 2023

1. Algemene kennis (40%): Eenvoudige meerkeuzevragen die nagaan of de student voldoende
goed vertrouwd is met de leerinhouden van alle hoorcolleges. Studenten krijgen een lijst met tien
uitspraken waarvan ze alle ware uitspraken moeten aankruisen. Er zijn géén valstrikken: een
uitspraak is ofwel een getrouwe weergave van een leerinhoud uit de hoorcolleges (en dus waar),
ofwel een geheel verzonnen of compleet verdraaide leerinhoud die onwaar is. Er wordt geen
giscorrectie toegepast.

,2. Begrip (30%): Drie begrippen die de student ofwel kernachtig en helder moet definiëren, ofwel
moet toepassen of met een duidelijk voorbeeld moet toelichten.

3. Inzicht en kritische reflectie (30%): Open vraag.

Eindcompetenties

- De studenten hebben inzicht in centrale kernthema's van de westerse filosofie.

- De studenten kunnen een wijsgerige argumentatie begrijpen en reconstrueren.

- De studenten kunnen wijsgerige theorieën en concepten duiden en toepassen in actuele
maatschappelijke casussen.

- De studenten kunnen een standpunt beargumenteren met betrekking tot de leerstof.

- De studenten kunnen hun eigen (impliciete) veronderstellingen met betrekking tot actuele
casussen kritisch bevragen.

,LES 2: ETHIEK over het goede en het juiste

Aandachtspunten

• Begrippenkader
• Het funderingsprobleem
• Vrijheid, authenticiteit, geluk
• Utilitarisme versus ethiek van Kant

Begrippenkader

Waarden en deugden

Waarden: algemene morele uitgangspunten, aspecten van het leven die we belangrijk
(‘waardevol’) vinden. Drukken een beoordeling of evaluatie uit:

Bijvoorbeeld “tolerantie is de basis van onze democratie”, hiermee wil je zeggen dat tolerantie
een belangrijke waarde is. “Alles staat of valt bij eerlijkheid”, daarmee druk je een waarde uit in je
leven. “Gezondheid is een kostbaar goed”, daarmee zeg je dat je het belangrijk vindt dat bv een
overheid moet waken over de gezondheid van de samenleving.

Waardevolle karaktereigenschappen noemen we deugden:

Bijvoorbeeld: vriendelijkheid, eerlijkheid, bescheidenheid.

Normen

Een oordeel over wat wel of niet het geval zou moeten of mogen zijn.

Een norm is een concrete gedragsbepaling, een concreet maker van de waarde, specifieke
regels die ons voorschrijven wat we moeten of mogen doen. Drukken een plicht of permissie of
een verbod uit.

Bijvoorbeeld: “breek nooit je belofte”, “een leugentje om bestwil is toegestaan”, “je moet de
waarheid spreken”

Permissies en toestemmingen

Vormen een tweede belangrijke groep van normen. Deze zeggen niet dat je iets moet, maar dat
je iets mag doen of nalaten. Denk hierbij aan een leugentje om eigen bestwil.

Het is triviaal te zeggen dat wanneer je iets moet doen (plicht) je het ook mag doen (permissie).
Iemand die betoogd dat je de waarheid wel moet maar niet mag spreken, nemen we niet
serieus.

Een minder triviale relatie tussen plichten en permissies vormt het feit dat de 2 vaak in termen van
elkaar kunnen worden gedefinieerd: de plicht beloften na te komen kan ook worden beschreven
als de afwezigheid van een permissie beloften te breken.

Afbakening van de ethiek

De ethiek is een sub discipline binnen de filosofie.

, • Moreel: wat overeenstemt met de heersende waarden en normen. Denk hierbij
bijvoorbeeld aan de zieken verzorgen.
• Immoreel; wat de heersende waarden en normen schendt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan
uitsluiting op basis van racisme.
• Amoreel: waarbij geen waarden en normen betrokken zijn. Bijvoorbeeld “de zon komt op
in het oosten”.

à Afbakening domein van de ethiek: moreel versus Amoreel.

Moraal en ethiek

Moraal: stelsel van normen en waarden, dat betrekking heeft op het handelen van mensen. “In
de moraal van de antiek-Griekse cultuur stond dapperheid hoog aangeschreven”. In een stelsel
vormen de waarden en normen een logisch geheel en kan je onderscheiden van stelsels van
andere tijden. Je kan het in zekere zin feitelijk vaststellen.

Ethiek: studie van normen en waarden, die zich richt op de vraag welke normen en waarden we
kunnen rechtvaardigen. “Waarom vinden we gezondheid zo belangrijk”. De ethiek wil niet enkel
normen en waarden bestuderen, maar gaat verder dan dat. Waarom vragen stellen.

Kerntaak van de ethiek

Niet beschrijven (descriptief), bijvoorbeeld: antropologie, rechtsgeleerdheid.

Niet verklaren (oorzaken), bijvoorbeeld: sociologie, geschiedenis.

Maar de kerntaak: geldigheid onderzoeken van waarden en normen. Welke waarden en normen
kunnen we rechtvaardigen?

Rechtvaardiging

Hoe rechtvaardig je een norm:

- Niet door oorzaken te formuleren
- Wel door redenen te formuleren voor die norm

Welke normen en waarden kunnen we met goede redenen verdediging?

Wanneer kunnen we spreken van goede redenen?

De ethiek is dus normatief: ze vormt een oordeel over de geldende normen en waarden en geeft
dus aan welke normen en waarden we zouden moeten naleven (moreel versus immoreel).

Het funderingsprobleem

Uit feiten geen normen

Logische kloof tussen zijn en behoren (moeten)

Uit de constatering dat iets het geval is, volgt niet dat we iets moeten doen of (nalaten); uit een
feit kan je niet zonder meer een norm afleiden.

Niet geldig!

Vlees eten veroorzaakt leed bij dieren à we mogen geen vlees eten, uit een feit mag geen norm
worden afgeleid. De constatering dat vlees eten leed veroorzaakt bij dieren impiceert, logisch

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juulcoenen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,48. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Volledige samenvatting Inleiding tot de filosofie

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

1 beoordeling

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

In een paar klikken geregeld

Focus op de essentie

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Van wie koop ik deze samenvatting?

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Is Stuvia te vertrouwen?