• Onderscheid tussen:
o Pijn voor de behandeling of pre-endodontisch
o Pijn tijdens de behandeling
o Pijn na de behandeling of post-endodontisch
Pijn voor de behandeling:
• Pulpale pijn:
o Reversibele pulpitis
o Irreversibele pulpitis
o Acuut peri-apicaal abces
o Zal bepalen of pulpa weggenomen wordt of niet
• Barsten en breuken mogelijks in de wortel of kroon
o Zie verder
Pijn tijdens de behandeling:
• Recent restauratieve behandelingen
o Restauratie is dicht tegen de pulpa gelegd
• Parobehandelingen met interactie met het endodontium
• Directe pulpa-exponatie
• Kroon- of wortelbreuken
• Pijn ten gevolge van instrumentatie
Pijn na de behandeling:
• Te hoge restauratie
o Kan leiden tot irritatie
• Overvulling
o Sealing in het periradiculair gebied
• Wortelkanaalvulling
o Overextensie van de vulling
• Wortelbreuk
Endodontologie: Topics:
, 2
Determineren van de pijn:
• Vragen stellen zal helpen om complexe gevallen uit te klaren
• Vragen zoals:
o Waar is de pijn?
o Wanneer was er pijn voor de eerste keer?
o Hoe treedt de pijn op?
o Wat lokt de pijn uit?
o Wat werkt verzachtend?
o Is er gevoeligheid of zwelling aanwezig?
▪ Lokalisatie van zwelling
o Voorafgaande tandheelkundige geschiedenis nagaan zoals
▪ Recente behandelingen
▪ Paro-behandelingen
▪ Trauma’s
• Opmerking:
o Fistel zal zelden pijn hebben
Aspirine:
• Pijnstiller
• Acetylsalicylzuur
• Doeltreffendheid is dosis-gerelateerd
• Contra-indicaties:
o Zwangerschap
o Maagulcus
o Hemostatisch effect
o Astmalijders
o Kinderen jonger dan 12 jaar
▪ Opletten van Reye syndroom
• Interacties met andere geneesmiddelen:
o Met penicilline:
▪ Kans op overdosering
o Met heparine:
▪ Kans op bloedingen
o Met insuline:
▪ Kans op hypoglycemie
o Met NSAID’s:
▪ Cardioprotectief effect te niet doen
Endodontologie: Topics:
, 3
NSAID’s:
• Pijnstiller
• Niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen
• Dezelfde farmacologische eigenschappen als aspirine
• Doeltreffendheid is dosis-gerelateerd
• Indicaties:
o Postoperatieve pijn
o Pijn ten gevolge van inflammatie
• Contra-indicaties:
o Zwangerschap
o Maagulcus
o Hemostatisch effect
o Astmalijders
o Lever- en nierpathologie
• Interacties met andere geneesmiddelen:
o Met corticosteroïden:
▪ Verhoogd risico op gastro-intestinale letsels
o Met diuretica en antihypertensiva:
▪ Verminderd therapeutisch effect
o Met ciclosporines:
▪ Potentialisatie nefrotoxiciteit
Paracetamol:
• Pijnstiller
• Doeltreffendheid is niet dosis-gerelateerd
• Weinig neveneffecten
• Plasmapiek na 30 minuten tot een uur
o Halfwaardetijd van 2 uur
• Nadeel:
o Sterk hepatotoxisch
▪ 1 dosis van 10 g (bij volwassenen)
▪ 150 mg/kg (bij kinderen)
• Indicatie:
o Kinderen met koorts of pijn
▪ Andere mogelijkheid is ibuprofen
• Maar niet langer dan 24 uur gebruiken zonder advies van arts
• Contra-indicatie:
o Kinderen met diarree of dehydratatie
o Kinderen met nierinsufficiëntie
Narcotische analgetica:
• Indicatie:
o Klassieke analgetica zijn onvoldoende werkzaam
• In combinatie met paracetamol is er een betere pijnstilling
• Opmerking:
o Psychotrope farmaca werken chronisch gebruik in de hand werken
Endodontologie: Topics:
, 4
Paracetamol en dentale pijn:
• Bij niet onmiddellijke pijnverlichting drijven de patiënten zelf de dosage naar omhoog
o Gevolg:
▪ Patiënt overdosed en komt op spoed terecht
• Begeleide behandeling met geneesmiddelen mag nooit worden beschouwd als vervanging
van geïndiceerde behandeling
o Ook niet onder tijdsdruk
• Geneesmiddelen dienen enkel als aanvulling nooit als enigste behandeling
• Opmerking:
o 800 mg Ibuprofen had laagste number needed to treat
Gebruik van antibiotica:
• Opletten bij nemen van antibiotica om resistentie van bacteriën te voorkomen
o Antibioticaspectrum zo klein mogelijk houden
▪ Gebruik maken van small-spectrum antibiotica
o Associatie vermijden
o Dosis aanpassen bij kinderen en ouderen
• Indicatie:
o Temperatuurtoename van 2°C
o Lymfadenopathie
▪ Gezwollen lymfeklieren
o Slik- en respiratoire problemen
• Meeste infecties zijn zelflimiterend, dus geen antibiotica gebruiken
Behandelen van tandabces:
• Eerste keuze is amoxicilline:
o 1-2 gram per dag in 3-4 giften gedurende 3-5 dagen
• Indien IgE-gemedieerde penicilline allergieën:
o Alternatieve antibiotica gebruiken:
▪ Clarithromycine
▪ Azithromycine
▪ Roxithromycine
▪ Metronidazol
• Alternatieve antibiotica gebruiken bij lokale uitbreiding:
o Clindamycine
• Indien aminopenicilline-resistentie door bèta-lactamase producerende bacteriën
o Toevoegen van clavalaanzuur
▪ Amoxiclav of augmentin
Endodontologie: Topics:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.