• Wortelkanaalbehandeling
o Zeer effectieve symptoombestrijding
▪ Directe en blijvende pijnverlichting
o Prognose bij vitale pulpa is 90%
• Maar:
o Zeer technisch complexe interventie, tijdrovend en duur
o Onvermijdelijke wegname van dentine heeft gevolgen
▪ Ontzenuwde tanden zijn breukgevoeliger
• Dus zoeken naar alternatieve, minder invasieve therapieën
o Vitale pulpa therapie
Vitale pulpa therapie:
• Wat?
o Behandelstrategieën gericht op het behoud van de vitaliteit van de pulpa in zijn
geheel, of deel van de pulpa
• Wanneer?
o In geval van exponatie van de pulpa
▪ Bij cariësverwijdering
▪ Bij trauma
▪ Bij iatrogene schade
• Opties:
o Pulpacapping
o Pulpotomie
Pulpacapping:
• Bedekken van de geëxponeerde pulpa met een beschermde laag
o Gevolgd door een definitieve restauratie
Pulpotomie:
• Verwijderen van een stukje coronale pulpa na exponatie
• Bedekken van resterende pulpa met een beschermende laag
o Gevolgd door een definitieve restauratie
Endodontologie: Specifieke Situaties:
, 2
Voordelen van vitale pulpa therapie:
• Behoud van formatieve, defensieve en sensorische functies van de pulpa
• Tandsubstantievriendelijker
o Goed voor het behouden van de structurele integriteit van de tand
o Er wordt minder dentine weggenomen
• Eenvoudigere procedure dan wortelkanaalbehandeling
• Pijnreductie is even effectief
• Reduceren van de kosten en het ongemak voor de patiënt en de maatschappij
Inzichten in pulpabiologie:
• Pulpa-inflammatie is geen alles-of-niets
fenomeen
• Inflammatie is vaak beperkt tot de zone vlak
naast de carieuze exponatie
o Zelden 2 mm verder
• Inflammatie is poging tot genezing
o Normale genezingsrespons van de
pulpa op een prikkel
Dentine matrix proteïnen (DMP):
• Organische matrix van dentine bevat dentine matrix proteïnen
o Bioactieve moleculen die zorgen voor inductie van celmigratie, -differentiatie en
angiogenese
▪ DMP helpen bij het pulpaherstel
• DMP wordt vrijgesteld na demineralisatie als gevolg van cariës en na applicatie van bio-
keramische cementen (calciumsilicaatcementen)
o Voorbeelden:
▪ Witte en grijze MTA (mineraal trioxide aggregaat)
• Minder pulpale inflammatie
• Voorspelbaardere vorming van hardweefselbarrières
▪ Calciumhydroxide werd vroeger gebruikt
Calciumsilicaatcementen:
• Cementen op basis van calciumsilicaatverbindingen
• Kenmerken:
o Uitstekende biocompatibiliteit
▪ Materiaal heeft geen toxische of ongewenste effecten op het weefsel
o Uitstekende bio-activiteit
▪ Materiaal stimuleert een weefselrespons
• Specifieke oppervlaktereactie
▪ Materiaal vormt een laag die inherent is aan het lichaam
Endodontologie: Specifieke Situaties:
, 3
MTA-elementen:
• Si:
o Invloed op botregeneratie
• OH-ionen:
o Inhibitie van bacteriële groei
• Ca-ionen:
o Pulpacel differentiatie en mineralisatie
• Ca(OH)2:
o Opruimen van necrotische zones
• Pulparegeneratief potentieel door release van TFG-bèta1
• Alle elementen helpen mee aan de dentinebrugformatie
Cariësconsistentie:
• Zacht dentine:
o Pap die met handinstrumenten te excaveren is
met minimale weerstand
▪ Oplepelen met een curette
• Stevig dentine:
o Vereist enige kracht om met handinstrumenten
te excaveren
• Hard dentine:
o Gaaf
o Excavatie is niet mogelijk
o Bij sonderen is er een cri de la dentine te horen
o Geen cariës aanwezig
Cariësuitgebreidheid:
• Diepe cariës:
o Cariës tot binnenste vierde van het dentine
o Zone van hard/stevig dentine tussen laesie en pulpa
o Risico op pulpa-exponatie tijdens de behandeling
o Er is een grens tussen pulpa en cariës
• Extreem diepe cariës:
o Cariës die de volledige dikte van het dentine penetreert
o Pulpa-exponatie is onvermijdelijk
▪ Geen dentinegrens tussen pulpa en cariës
Endodontologie: Specifieke Situaties:
, 4
Cariësverwijdering:
• Niet-selectieve cariësverwijdering:
o Volledige verwijdering van zacht en stevig dentine
o Enkel hard dentine blijft over
• Selectieve cariësverwijdering:
o Selectief tot zacht:
▪ In periferie:
• Excavatie tot hard dentine
▪ In richting van pulpa:
• Er wordt zacht dentine achtergelaten
o Daarna bedekt met GIC of CSC
o Gevolgd door een definitieve restauratie
o Selectieve verwijdering tot stevig dentine:
▪ In periferie:
• Excavatie tot hard dentine
▪ In richting van pulpa:
• Er wordt stevig dentine achtergelaten
o Zal algemeen leiden tot een kleinere kans op pulpa-exponatie
Directe pulpacapping:
• Aanbrengen van een biomateriaal op de geëxponeerde pulpa
o Gevolgd door definitieve restauratie
• Klasse I:
o Afwezigheid van diepe carieuze laesie
o Exponatie doorheen zuiver, niet-gecontamineerd dentine
▪ Onderliggende pulpa is gezond
▪ Exponatie door trauma of iatrogene exponatie
• Klasse II:
o Aanwezigheid van diepe carieuze laesie
o Exponatie doorheen gecontamineerde zone
▪ Onderliggende pulpa is geïnflammeerd
Pulpotomie:
• Partiele pulpotomie:
o Verwijdering van kleine portie van de coronale pulpa
• Volledige pulpotomie:
o Volledige verwijdering van de coronale pulpa tot op het niveau van de
kanaaltoegangen
• Selectieve pulpectomie:
o Verwijdering van de pulpakamer
o Verwijdering van de pulpa in 1 van de wortels bij pluriradiculaire tanden
• Pulpectomie:
o Verwijdering van de volledige pulpastreng
▪ Pulpa ook verwijderenuit de kanalen
Endodontologie: Specifieke Situaties:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.