Samenvatting
Samenvatting Endodontologie Basis
- Vak
- Endodontologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de lessen binnen het onderdeel Basis van de cursus Orale Infectie III
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
1Samenvatting: Endodontologie: Basis:
Ontwikkeling van het pulpa-dentinecomplex:
• Glazuur zal ontwikkelen uit het ectoderm
o Glazuurorgaan zal zorgen voor glazuur
• Dentine en pulpa zal ontwikkelen vanuit het ecto-mesenchym
o Dentale papil zal zorgen voor dentine en pulpa
o Dentale follikel of zak zal zorgen voor parodontium
Dentinogenese:
• Ontwikkeling van dentine
• Zal starten in het late klokstadium
o Simultaan met amelogenese
• Odontoblasten zullen zorgen voor afzetting van de organische matrix
o Gaat samen met mineralisatie
Primair dentine:
• Gevormd tijdens de ontwikkeling tot de eruptie van het element
• Kenmerken:
o Wordt aan vrij hoog tempo afgezet
o Regelmatige structuur
o Tubuli hebben een S-vormig verloop
▪ Minder in de wortel
Secundair dentine:
• Gevormd na de eruptie
o Veralgemeende afzetting zal levenslang doorgaan
• Kenmerken:
o Afzetting aan trager tempo dan primair dentine
o Onregelmatiger van structuur
Tertiair dentine:
• Bestaat uit reparatief en reactionair dentine
• Algemene kenmerken:
o Lokale afzetting als gevolg van pathologisch proces
o Afzetting sneller dan primair
o Erg onregelmatig van structuur
• Reparatief dentine:
o Zal veroorzaakt worden door sterke irritatie of prikkel
o Odontoblasten zullen afsterven
▪ Differentiatie van stamcellen of progenitorcellen
uit de pulpa tot odontoblast-achtige cellen
• Reactionair dentine:
o Zal veroorzaakt worden door milde prikkel of irritatie
o Upregulatie van bestaande odontoblasten
▪ Odontoblasten zullen overleven
Endodontologie: Basis
, 2
Manteldentine:
• ‘kladlaag’
• Buitenste laag van dentine
o 5-30 µm
• Eerste laag van dentine gevormd door niet volledig gedifferentieerde odontoblasten
o Materiaal zal iets zachter zijn
▪ Komt door mindere aanwezigheid van mineralen
▪ Zachter dan primair dentine
o Tubuli zijn meer vertakt en kleiner
▪ Minder duidelijke structuur van tubuli
Predentine:
• Binnenste laag van ongemineraliseerde dentinematrix
o 15-20 µm
• Gelegen tussen de odontoblasten en het gemineraliseerd dentine
Dentine-inhoud:
• Inhoud:
o 70% mineralen
o 20% organische materie
o 10% water
• Echter variabel bij iedereen
Dentinetubuli:
• Buisachtige structuur
o Lopen van dentineglazuurgrens tot pulpa in
kroon
o Lopen van dentinecementgrens tot pulpa in
wortel
o Tubuli hebben een licht tapse vorm
▪ Breedste deel is ter hoogte van de pulpa
o Diameter zal variëren van 1 tot 2.5 µm
• Inhoud:
o Odontoblastuitloper of vezel van Tomes
o Dentinevloeistof
▪ Zal lopen tot in de pulpa
• Reden waarom het een pulpa-dentinecomplex wordt genoemd
o Peritubulair dentine
• Permeabiliteit van dentine is omgekeerd evenredig met de afstand tot de pulpa
o Hoe dichter bij de pulpa, hoe meer permeabel
• Hoe verder van de pulpa, hoe meer tubuli aanwezig per mm²
• Hoe verder van de pulpa, hoe kleiner de diameter van de tubuli
Endodontologie: Basis
, 3
Peritubulair dentine:
• Afgezet aan de binnenzijde van de tubulus door de
odontoblastuitloper
• Meer gemineraliseerd dan intertubulair dentine
o Dentine tussen de tubuli
Dentinevloeistof:
• Vloeistof in de tubuli
• Samenstelling is gelijkaardig aan die van de plasma
o Zal diffusie toelaten van microbiële producten
• Weefseldruk in pulpa is hoger dan die in de mondholte
o Uitwaartse stroom van de vloeistof bij dentineblootstelling
▪ Belangrijk mechanisme van defensie in de pulpa
Morfologische zones van de pulpa:
• Odontoblastenlaag
• Celarme zone
• Celrijke zone
• Eigenlijke pulpa
Odontoblastenlaag:
• Zal zich bevinden vlak onder het predentine
• Odontoblastuitloper strekt zich uit tot in het
dentine
• Tussen de odontoblasten liggen er:
o Capillairen
o Zenuwvezels
o Dendritische cellen
Celarme zone:
• Geen duidelijke betekenis
• Ongeveer 40 µm brede zone met weinig tot geen cellen
Celrijke zone:
• Zone met hoge celdensiteit
• Cellen:
o Voornamelijk fibroblasten
▪ Produceren en onderhouden van de extracellulaire matrix
▪ Meest talrijk aanwezig
o Immuuncellen
▪ Macrofagen, dendritische cellen, lymfocyten
o Mesenchymale stamcellen
Endodontologie: Basis
, 4
Eigenlijke pulpa:
• Centrale massa van de tand
• Bestaande uit:
o Losmazig bindweefsel
o Bloedvaten
o Zenuwen
o Lymfevaten
Pulpa innervatie:
• Pulpa is zeer sterk geïnnerveerd door een groot aantal axonen
o Zowel afferent als efferente neuronen
• Zenuwbundels komen de tand binnen langs het apicaal foramen
o Lopen gelijk met arteriolen en venulen
• Lopen verder doorheen de radiculaire pulpa
o In coronale zone waaieren ze uit onder de celrijke zone
• Finale vertakking:
o Vormen van plexus van enkelvoudige axonen
▪ Plexus van Raschkow, gelegen onder de celrijke zone
• OF subodontoblastische plexus
o Vrije zenuwuiteinden eindigen tussen de odontoblasten
▪ Eventueel lopen ze in de tubuli
• Cellichaam van de zenuwvezels is gelegen in het ganglion
o Maakt het mogelijk om vrij lang te overleven bij pulpanecrose
Vezels van de pulpa:
• Afferente of sensorische vezels:
o Gemyeliniseerde A-delta vezels
▪ Voornamelijk ter hoogte van de pulpa-dentine overgang
▪ Pijn heeft een scherp karakter
▪ Stimulatiedrempel is relatief laag
• Zal snel geactiveerd worden
o Niet-gemyeliniseerde C-vezels
▪ Afkomstig van de nervus trigeminus
▪ Liggen meer centraal in de pulpa
▪ Pijn heeft een dof en knagend karakter
▪ Stimulatiedrempel is relatief hoog
• Meestal geassocieerd met weefselschade
• Zullen niet reageren op koude
• Sympathische innervatie of efferente zenuwvezels
o Afkomstig van het ganglion superior cervicalis
o Vormen plexussen rondom de arteriolen
o Staat in voor de regeling van de pulpale bloedstroom
Endodontologie: Basis
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen