Het bevat alle hoofdstuk die de Radboud Universiteit voorschrijft voor de tentamenstof. Dat zijn alle hoofdstukken van het boek (inclusief kaders), alleen hoofdstuk 5 niet.
Proloog
Toronto Blessing → kerkelijke bijeenkomsten waar wonderlijke gebeurtenissen plaatsvinden: gelovigen vallen
neer op de grond en kunnen niet meer stoppen met lachen. De hand van God werd gezien in deze
verschijnselen, een uitstorting van de Heilige Geest. Er ontstonden verhalen over wonderen die zouden
gebeuren.
Wat gebeurt er werkelijk tijdens zulke bijeenkomsten?
Mensen lijken een natuurlijk neiging te hebben om te geloven en zingeving te zoeken in religie.
Hoofdstuk 1: De onttovering van de wereld
Er waren verschillende religieuze zuilen: katholieke, protestantse, socialistische en de liberale. Deze sterke
verzuiling bestaat niet meer: Secularisering = ontzuiling, ontkerkelijking. Factoren die hier een rol bij hebben
gespeeld zijn de samenwerking in tijden van oorlog, de nieuwe media, het proces van emancipatie en
democratisering, wetenschappelijke ontwikkelingen. Men beschouwde zichzelf op een gegeven moment niet
meer als lid van een religieuze groepering. Daarnaast werd men minder financieel afhankelijk van de kerk.
Max Weber → de samenleving wordt moderner en rationeler, de vooruitgang van de wetenschap en de
ontwikkeling van de techniek maken religie overbodig. Uiteindelijk verdwijnt religie helemaal.
Nederland kent binnen Europa het grootste aantal buitenkerkelijke religieuzen. Men gelooft in een hogere
macht, maar heeft niet het theïstische geloof in God → de zwevende gelovigen/ietsisten. Deze nieuwe
religieuzen zoeken op religieus en paranormaal gebied. De nieuwe spiritualiteit: reïncarnatie, astrologie,
mindfulness, chakra, mental healing enz.
Binnen de traditionele geloven vindt er ook steeds meer kruisbestuiving plaats zoals de ruimte voor meditatie,
daarnaast is er ook een meer sociale functie.
Jongeren grijpen ook terug op de christelijke tradities: een weekje Taizé, EO-jongerendag, XNoizz Flevofestival
waar het geloof op een hedendaagse manier wordt beleefd. Deze nieuwe vormen vragen geen langdurige
toewijding of commitment wat aansluit bij generatie Y die opzoek is naar kortdurende thrills.
Er is een soort van herwaardering van de religie door niet-religieuzen waarbij bepaalde religieuze
gedragscomponenten (vb. meditatie) losgekoppeld worden van hun geloofsinhoud.
Émile Durkheim → religie = samenhangend systeem van overtuigingen en gebruiken in relatie tot heilige
zaken, overtuigingen en gebruiken die samenkomen in een morele gemeenschap. Durkheim was socioloog en
zag de primaire functie van religie ook als sociale functie. Hij sprak over het proces van effervescence =
gezamenlijk moment waarbij emoties hoog oplopen, de totaalervaring is meer dan de som der delen.
Voorbeelden vandaag de dag: voetbalwedstrijd, begrafenis.
William James → religie = de gevoelens, handelingen en ervaringen van de individuele mens in zijn
eenzaamheid, voor zover hij zichzelf beschouwt als staande in relatie tot wat hij ook maar als het goddelijke
beschouwt. De nadruk ligt op de individuele ervaring en de waarde die het heeft voor het individu.
Persoonlijke religie berust op authentieke religieuze ervaringen en is daarmee fundamenteler dan de
institutionele religie die gebruik maakt van overgeleverde traditie (uit de tweede hand).
Gordon Allport → religieuze oriëntatieschaal: intrinsieke gelovigen geloven is een doel op zichzelf, het is een
manier van zingeving aan het leven, men gelooft oprecht in de waarheid van religieuze leerstellingen en
probeert dit in de praktijk te brengen ( → parallel met individueel fenomeen van James). Voor extrinsieke
gelovigen is geloven een middel, het geloof speelt geen centrale rol, maar is instrumenteel: het stelt de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ReneeSleegers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
