Samenvatting

19/20: Wijsbegeerte en Ethiek samenvatting (NL)

0 keer verkocht

Vak
Wijsbegeerte en Ethiek

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Deze knaller van een samenvatting (59 pagina's) bevat alle nodige informatie om te slagen op het vak Wijsbegeerte en Ethiek gegeven door professor Buekenhout. Ik behaalde 19/20 in eerste zit. PS: ga naar zijn lessen, hij is echt een top prof

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 59 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 13 juli 2023
Aantal pagina's 59
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

Volgen

ellenvanransbeeck Lid sinds 1 jaar 16 documenten verkocht

€10,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

1

Samenvatting wijsbegeerte (=filosofie) en ethiek
Examen: ¼ open vragen, rest meerkeuze (giscorrectie) => concepten goed kennen, argumenten
waarom ter illustratie van een theorie, onderling vergelijken van theorieën, opsommingen, namen,
begrippen verklaren (dit open vragen)

Introductie wijsbegeerte
Viervoudig nut van filosofie
1. Verheldering van wetenschappelijke concepten
2. Kritische evaluatie van wetenschappelijke aannames en methoden
3. Formulering van nieuwe concepten en theorieën
4. Bevordering van dialoog tussen verschillende wetenschappen onderling & wetenschap en
maatschappij

Wat is filosofie?
• Philein (houden van) + Sophia (wijsheid, inzicht) = philosophia
• = funtamenteel kritische reflectie (zelfs eigen statuut in vraag stellen)
• = verwondering als begin en beginsel van de filosofie is (het blijft voortduren)

4 klassieke subdisciplines
1. Metafysica / ontologie: zijnsleer
– Wat betekent het dat iets bestaat?
2. Epistemologie: kenleer
– Wat is (wetenschappelijke) kennis?
3. Ethiek: zedenleer
– Wat is goed of juist handelen?
4. Logica: redeneerkunde
– Wat zijn geldige redeneringen?

Kenmerken filosofie

Historische evolutie
• Oudheid: Filosofie vs. mythologie
• Middeleeuwen: Filosofie vs. religie
• Moderniteit: Filosofie vs. wetenschap

Dichotomieën: economische wetenschap vs. filosofische theorieën
• Feiten vs. waarden
• Descriptief vs. normatief
• Observatie (empirische observatie/experimenten) vs. speculatie
=> Economie kan niet helemaal zonder waardeoordelen & onderzoekt ook zaken die niet
observeerbaar zijn

, 2

Logica
Redenering: een aaneenschakeling van beweringen waarbij één bewering (de conclusie) afgeleid
wordt uit één of meerdere andere beweringen (de premissen).
• Activiteit: monologisch → maar 1 noodzakelijke partij (kan u alleen doen)
• Doel: intrinsiek → iets afleiden
• Valt binnen Logica

Argumentatie: is een aaneenschakeling van beweringen waarbij één bewering (het standpunt)
ondersteund wordt door één of meerdere andere beweringen (de argumenten).
• Activiteit: dialogisch → minstens 2 personen, voor of tegen een stelling
• Doel: extrinsiek → overtuigen
• Valt binnen de Argumentatieleer

Goede (deugdelijke) argumentatie veronderstelt
• Structuur: goede (geldige) redenering
o Kwestie van vorm
• Context: revelante standpunten/argumenten
o Kwestie van inhoud

Ontstaan logica: Aristoteles met 2 disciplines/logische werken/werktuigen (Gr. Organon = orgaan)
1. Analytiek: onderzoek naar opbouw en geldigheid van redeneringen (analyse)
2. Dialectiek: methode om uitgaande van het aanvaardbare discussies te voeren en
drogredenen te ontmaskeren (argumentatieleer)

Hoe herken je een redenering? => niet gewoon 2 stellingen (vb: ik eet een banaan, de grond is geel)
• Redeneringsindicatoren:
o Premissen: immers ..., omdat ..., aangezien ... , vermits ..., enz.
o Conclusie: dus ..., daarom ..., daaruit volgt ..., enz.
• Inferentieel verband: conclusie wordt afgeleid uit premisse(n)
o Bv. ‘Er is sprake van inflatie, want de prijzen stijgen. Als dat laatste gebeurt daalt de
waarde van ons geld.’
o Bv. ‘De vraag naar het product is gestegen. De prijs zal daarom ook stijgen, daar het
aanbod gelijk blijft.’

Drie soorten redeneringen:
• Logisch afleiden: van universeel naar concreet
o Deductie: veronderstelt een noodzakelijkheid
• Veralgemenen: van concreet naar universeel
o Inductie: statistische waarschijnlijkheid (<-> deductie)
• Hypothetisch verklaren: van ene concrete naar andere
o Abductie: contextgebonden waarschijnlijkheid (zo goed mogelijke verklaring)

, 3

2 verbanden
• Inferentieel (wijst op redeneringen)
o Bv. Socrates is sterfelijk, aangezien hij een mens is.
o Bv. U bent welkom vermits u avondkleding draagt
• Conditioneel (wijst op hypothetisch verband binnen een zin, verwijst niet naar
werkelijkheid, geen redenering want je maakt geen afleiding)
o Bv. Socrates is sterfelijk, als hij een mens is
o Bv. U bent welkom mits (=indien) u avondkleding draagt

Hoe conditionele uitspraken begrijpen?

Gegeven een reeks kaarten met op de ene zijde een letter en op de andere zijde een cijfer. Welke
kaart(en) moet je omdraaien om na te gaan of volgende uitspraak klopt?

A: voorwaarde klinker is voldaan => even: het klopt / oneven: het klopt niet
B: voorwaarde klinker niet voldaan => we kunnen hier niets uit afleiden
1: als er een medeklinker staat is het irrelevant; als er een klinker staat wordt de uitspraak weerlegd
(wel relevant)
2: als er op de andere kant een medeklinker staat dan wordt er niets bewezen

Mensen zoeken naar informatie die hun stelling bevestigd en niet naar mensen die hun stelling
weerleggen = conformation bias

Contitionele uitspraak: Bv. ‘Als je een Belg bent, dan ben je een Europeaan’
• ‘Je bent een Belg’ is een voldoende voorwaarde voor ‘Je bent een Europeaan’
• ‘Je bent een Europeaan’ is een noodzakelijke voorwaarde voor ‘Je bent een Belg’
• ‘Je bent een Belg’ = antecedens
• ‘Je bent een Europeaan’ = consequens

Verschillende, equivalente schrijfwijzen:
• ‘Als je geen Europeaan bent (antecedens), ben je geen Belg (consequens)’
o contrapositie: antecedens en consequens zijn omgedraaid
• ‘Alleen als je Europeaan bent, ben je Belg’
o Alleen als drukt noodzakelijkheid uit
• ‘Het kan niet dat je een Belg bent en toch geen Europeaan’
• ‘Je bent geen Belg of (je bent wel een belt dus) je bent een Europeaan’
o Want zodra je Belg bent, ben je een Europeaan

, 4

Begrondende feiten (wat maakt uitspraken waar)
• Analytisch verband:
o Bv. ‘Wanneer iemand vrijgezel is, is hij/zij ongehuwd’
o Zit in de definitie vervat
• Empirisch verband:
o Bv. ‘Alle raven zijn zwart’
o Door vaststelling
• Temporeel verband:
o Bv. ‘Als het vandaag dinsdag is, is het morgen woensdag’
o Door de tijd bepaalt
• Oorzakelijk verband:
o Bv. ‘Zodra het regent, worden de straten nat’
• Conventioneel verband:
o Bv. ‘Wie als laatste aankomt, betaalt een extra rondje’
o Conventie binnen de groepering waarin men behoort
• …

Goede/geldige redenering
• De conclusie wordt gegarandeerd door de premissen
• Als alle premissen waar zijn, moet de conclusie ook waar zijn = waarheidsbewarend
• Het is niet mogelijk dat als alle premissen waar zijn en de conclusie onwaar is

Bij een ongeldige redenering ontbreekt die garantie!
• Als alle premissen waar zijn, kan de conclusie toch onwaar zijn

Geldigheid
• Heeft betrekking op redeneringen
• Kwestie van vorm → redeneervorm
• Waarheidsbewarend = als alle premissen waar zijn, moet de conclusie ook waar zijn

Waarheid
• Heeft betrekking op beweringen
• Kwestie van inhoud: Waar of onwaar
o Vb: ik sta vooraan in de aula => waar/niet waar

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellenvanransbeeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66184 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

19/20: Wijsbegeerte en Ethiek samenvatting (NL)

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud