2022-2023 Neurokinesitherapie 2:
volwassenen, praktijk
3e bachelor REVAKI, semester 1
Femke Loos
,Neurokine 2 – praktijk Femke Loos
LES 1: POSITIONERING BEROERTE
PATIENT / CVA
INTRO
doel therapie
beoordeling interventie evaluatie
bepalen plan
STROKE / BEROERTE
- Hemorragisch
- Ischemische
- Transiente (=voorbijgaande) ischemische aanval (TIA)
TEKENS & SYMPTOMEN
- Motorisch
- Cognitief
- Sensorische disfunctie
- Spastisch patroon
➢ Bovenste ledematen -> flexie
Schouder: depressie & protractie + adductie & endorotatie
Arm: flexie & pronatie
Pols: flexie
Hand & vingers: flexie
➢ Onderste ledematen -> extensie
Been: extensie
Heup: extensie
Voet: plantair flexie & inversie
➔ Letsel L-kant v hersenen = rechts-zijdige verlamming/paralyse & letsel R-kant hersenen = links-zijdige verlamming
STADIA VAN BEROERTE
acuut subacuut chronisch
- Meeste winst qua herstel binnen de eerste 3 maanden na beroerte
- 1ste week cruciaal voor restitutie!! (=teruggave)
➔ Beschouw revalidatie als een 24u behandeling!
1
,Neurokine 2 – praktijk Femke Loos
POSITIONERING CVA PATIENT
- Afhankelijk v patiënt tot patiënt!
Preventie!!
- Principes
Door een goede positionering kan je revalidatie starten
- Uitlijning v lichaam
vanaf 0 en niet -10 door slechte positionering!
- Vrije ruimte opvullen
- Maximale zintuiglijke stimulatie (=oriëntatie ruimte)
Waarom is een goede positionering belangrijk?
- Comfort, goede nachtrust, kan zich ontspannen, minder spasme, minder problematieken
- Spierlengte, ROM, contracturen
- Doorligwonden voorkomen dmv. wisselhouding
➢ Belangrijke punten: hiel, stuit, elleboog, schouder, achterkant hoofd, knieën tegen elkaar, heup,
trochanter, oren, hoofd (oren en hoofd bij lang in bed)
Vaak hiel (frictie v lakens) & stuit
Vooral bij magere mensen zijn er sneller wonden
Frictie of drukpunt
- Hemiplegische schouderpijn: kan tot plexus brachialis letsel lijden, afgeknelde zenuw
- Neglect & sensorische problematiek
➢ Manier v positioneren kan zorgen voor meer stimuli => oriëntatie v ruimte
Kant v neglect veel prikkels geven: vb. niet met kant waar ze nog wel waarnemen aan muur, maar tv zetten,…
Letsels:
- UMN-leasie
➢ Begin: slappe verlamming,… zie theorie -> positioneren in acute fase.
- Dwarsleasie complete C7:
➢ kan niet veel meer -> langer positioneren want meer bedlegerig, kan niet rechtstaan
- CVA
➢ Begin: niet veel spasticiteit, na verloop v tijd wel => verkorting, contractuur, verminderde ROM
POSITIONERING CVA IN BED
ZIJLIGGING AAN PARETISCHE ZIJDE
- Kussen onder hoofd + zo neutraal mogelijk in lijn met wervelkolom (kommetje maken in kussen)
➢ Genoeg kussen aan beide kanten
➢ V maken dat kussen niet kan wegschuiven en P er niet af kan schuiven
- Liggen op schouderblad ipv recht op schouder = arm in protractie
- NOOIT aan ledematen trekken!!! (aan nek schouder lijn naar margo medialis & schouderblad naar voor brengen,
onderarm tussen romp & arm als ondersteunende hand/begeleidende hand)
- Kussen tussen bedrekjes & patient zodat men niet op rug gaat liggen maar op de zij blijft
- Gezonde arm gewoon op lichaam laten liggen
- Onderste been = hemipleeg, zoveel mogelijk in extensie
2
, Neurokine 2 – praktijk Femke Loos
➢ Therapeutisch effect door rek op M. iliopsoas
- Bovenste been ophogen (vooraan) in flexie
➢ been in gootje. 90-100 graden flexie (2 kussens onder knie)
- Kussen onder voet want elke leegte/holte moet opgevuld w
➢ voet niet laten zweven
➢ voet net iets lager dan knie (1 onder voet) anders endorotatie in heup
- Enkel!!
➢ Willen geen spitsvoet, zoveel mogelijk dorsiflexie
➢ evt. Nachtspalk gebruiken om 90-100graden in voet te verkrijgen
- Onderste hand zoveel mogelijk laten ondersteunen -> tafel of bed
- Supinatie niet ideaal, pronatie beter (vingers gestrekt)
➢ maar men gaat naar supinatie want ideale positie
Handvatting therapeut:
- Heel veel contact maken met ledematen!!!
- Vragen of men goed ligt
- Vanuit centraal keypoint beweging inzetten (bekken)
- P moet steun accepteren!!
Vb. onderbeen omvatten met onderarm + veel contact met hand op achterkant bovenbeen + hand op bekken om te duwen zodat been
verder naar voor op kussen gelegd kan w -> contact heel zacht verliezen => dan zeggen rust maar, ontspan maar. Dan gootje maken v
kussen
- Geef je /w/ en P bouwt spasticiteit op
➢ dan kan men /w/ gebruiken om tegen te duwen en dus steun niet aanvaard maar er tegen af zet
je versterkt dan spieren & bouwt tonus op
DUS patiënt moet zich kunnen ontspannen & niet vechten tegen houding
indien wel paar graden minder, minder /w/ maar lengte zoveel mogelijk behouden
ZIJLIGGING OP NIET-PARETISCHE ZIJDE
Idem paretische zijde
- Schouder protractie
- Hoofd recht op kussen in 1 lijn met wervelkolom
- Arm recht vooruit laten steunen
- Kussen tussen rug & bedrek
- 2 kussens voor de buik (op arm)
➢ Hemiplegische arm op kussen + protractie uitvoeren (begeleiden niet trekken!!) gootje in kussen!!
➢ Patient goed naar voor brengen => eerder naar buiklig dan ruglig
- Hand hangt over kussen DUS nog kussen onder hand & vingers languit leggen
- Onderste been strekken
- Hemiplegische been in flexie met 2 kussens (alles opvullen met kussens, geen ruimte)
➢ Niet te hoog want mag geen lateroflexie komen!!
- Voet op 1 kussen -> iets lager
- Kussens aansluiten aan elkaar + aan patiënt => geeft extra veiligheid als men kussens tegen zich heeft
3