Beroepsgerelateerde wetgeving
Aandachtspunten examen
1. Wees nauwkeurig
2. Juiste terminologie
3. Heb oog voor linken
4. Zorg voor structuur
5. Duid de kernwoorden aan in fluo of onderlijn kernwoorden!
Deel 1 capita selecta m.b.t. WILS- en/of
HANDELINGSONBEKWAME ZORGONTVANGERS
Hoofdstuk 1. De bekwaamheid van de persoon
Drie soorten bekwaamheid;
1. Feitelijke bekwaamheid
Þ = ‘kunnen’ = het feitelijk in staat zijn om iets te doen
Bv; het feitelijk in staat zijn om een wagen te besturen, over die vaardigheid
beschikken
Þ 2 specifieke vormen;
1. Toerekeningsvatbaarheid
= je wil kunnen controleren
Houdt in: men is verstandig genoeg om de gevolgen van z’n
daad in te zien én z’n wil voldoende onder controle houden
Diverse gevolgen in het recht; strafwaardig, internering,
aansprakelijkheid
Bv. bij een psychische problematiek
2. Wilsbekwaamheid
= wil kunnen vormen én uiten (beslissingen kunnen nemen)
Houdt in:
o Informatie begrijpen en toepassen op eigen concrete
situatie,
o Voor- en nadelen van de keuzemogelijkheden
kunnen afwegen
o Keuze kunnen communiceren (verbaal of non-
verbaal)
Artsen bepalen bij medische handeling of pt wilsbekwaam is
Toestand IN CONCRETO te beoordelen (= per situatie)
2. Rechtsbekwaamheid
Þ ‘mogen’ = mogelijkheid om rechten en plichten te hebben
Þ In principe: zijn meerderjarigen rechtsbekwaam
Þ Sommige personen genieten echter niet alle rechten
Vreemdelingen zijn niet rechtsbekwaam om te stemmen, geen stremrecht in
België, minderjarigen evenmin
Þ Er bestaan ook specifieke en gedeeltelijke rechtsonbekwaamheden voor iedereen
die zich in een bepaalde verhouding met iemand anders bevindt;
1
, Þ In CONCRETO
3. Handelingsbekwaamheid
Þ ‘zelf en zelfstandig mogen’ = zelf en zelfstandig rechten en plichten uitoefenen
Þ Meer bepaald: persoon toegestaan om zelf en zelfstandig rechtshandelingen (=
menselijke handeling met beoogde juridische gevolgen bv. contract sluiten,
erkennen ve kind, testament opstellen) te stellen
Þ In principe: iedere persoon handelingsbekwaam
Þ Maar uitzonderingen:
Door wetgever (voor minderjarigen)
Door rechter (bij beschermingsstatuut)
Þ Volledig vs. Beperkte handelingsonbekwaamheid
Volledig;
o = rechten en plichten niet zelf mag uitoefenen
o Vertegenwoordiging nodig oefent in naam van betrokkene
rechten uit
Beperkt;
o = rechten en plichten WEL zelf, maar niet zelfstandig uitoefenen
o Geen vertegenwoordiging
o Wel technieken;
a. Bijstand: bij het stellen van rechtshandelingen moet de
handelingsonbekwame worden bijgestaan door een ander
persoon die MET hem handelt
b. Toestemming: handelingsonbekwame moet
voorafgaandelijk toestemming bekomen van een ander
persoon (minderjarigen hebben toestemming nodig vn
ouders om te trouwen)
c. Verzet: achteraf tegen gestelde rechtshandeling
Þ Voor welke rechtshandelingen?
= IN ABSTRACTO
Rechtshandelingen die vermogen betreffen
Rechtshandelingen die met de persoon te maken hebben, oa. pt-rechten
WILSONBEKWAAM HANDELINGSONBEKWAAM
WAT? = niet vrij en weldoordacht wil = niet zelf of zelfstandig
vormen en uiten rechten kunnen uitoefenen en
rechtshandelingen stellen
DOOR WIE? Door arts (bij pt-rechten) Door wetgever of rechter
HOE? In concreto (geval/geval) In abstracto (specifieke
rechten)
, Mogelijk reden; het zelf en zelfstandig uitvoeren van rechten en plichten KUNNEN niet op een
verantwoorden manier
Ten gevolge van bv. dementie, comateus, ernstige geestesstoornis,…
2.1.1 VROEGERE SITUATIE
Vroeger bestonden er verschillende soorten privaatrechtelijke beschermingsstatuten voor
volwassenen die om een of andere reden niet zelf hun zakelijke en/of persoonlijke belangen konden
beheren:
Verschillende statuten;
1. Voorlopig bewind
- Niet in staat om goederen te beheren wegens gezondheidstoestand
- Vrederechter
- Volledig handelingsonbekwaam
- Beperkt tot vermogen
2. Verlengde minderjarigheid
-Aangeboren geestelijke achterstand/vroege kinderjaren
-Rechtbank van eerste aanleg
-Ouderlijk gezag na 18 jaar
- Vermogen en persoon
3. Gerechtelijke onbekwaam verklaring
4. Toevoeging gerechtelijk raadsman
Er kwam veel kritiek op die statuten:
Omdat het ingewikkelde procedures waren en zo in onbruik raakten
Op de bevoegdheidsversnippering
o Voor verlengde minderjarigheid was de rechtbank van eerste aanleg bevoegd, voor
voorlopig bewind was dat de vrederechter
Bij de gevolgen van elk vd statuten waren gevoelige verschillen
Bewind enkel op vermogensrechtelijk vlak mogelijk
Oplossing?
één globaal beschermingsstaat voor volwassenen
Vroeger ging men ervan uit dat iemand met verstandelijke handicap niets kon en bepaalde men wat
er wel werd toegestaan.
Nu gaat men ervan uit dat die persoon alles kan en dat de vrederechter moet bepalen wat mogelijk
is.
2.1.3 NU (SINDS 01/09/2014): HET BEWIND
Vrederechter dus 1 iemand bevoegd en geen versnippering meer
Criterium: omwille van de gezondheidstoestand niet in staat zijn om je belangen te beheren
Verzoek: zelf, familie, belanghebbende, procureur
Bewindvoerder
o kan familiale of professionele bewindvoerder zijn
wie niet? Bv bestuurs- of personeelsleden vd instelling waar de beschermende
persoon verblijft.
o jaarlijks verslag
o vergoeding
Vertrouwenspersoon
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bodereviere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.