Samenvatting hoofdstuk 1: Wat is economie? Wat doet de econoom? (slides + notities) Ik was er ruim door. Het boek is Wegwijs in economie. De prof is Koen Schoors.
Hoofdstuk 1: Wat is economie? Wat doet de econoom?
Economie. . .
. . . Het woord economie komt van een Grieks woord dat verwijst naar het beheer van een
huishouden
̶ Een gezin (huishouden) en een economie staan voor gelijkaardige beslissingen
̶ Wie zal er werken en hoeveel?
̶ Welke en hoeveel goederen moeten er geproduceerd worden?
̶ Welke middelen moeten we gebruiken voor de productie?
̶ Aan welke prijs moeten de goederen verkocht worden?
̶ Hoe moeten de opbrengsten verdeeld worden?
Wat is economie?
̶ We vervullen allemaal en rol in het economisch weefsel
̶ Consument wanneer we iets kopen in de winkel, webshop, restaurant of café
̶ Werknemer indien we werken voor loon, bv. prof of een studentenbaantje
̶ Investeerder, bv. aandelen kopen of studeren (investering in menselijk
kapitaal)
̶ Ondernemer als we een bedrijfje opzetten, zoals heel wat studenten doen
̶ Financier, bv. wanneer een bank geld leent of je een vriend iets voorschiet
̶ De meesten onder ons zijn prosumenten
̶ Regulator, beleidsmaker, ….
̶ Dit draagt bij tot de complexe systemen van productie en consumptie
̶ Economen bestuderen deze complexe systemen
Prosumenten = we produceren en consumeren
De maatschappij en haar schaarse middelen:
̶ Het goede beheer van maatschappelijke middelen is belangrijk omdat die
middelen schaars zijn.
̶ Schaarste. . . Een middel is schaars wanneer de mogelijke aanwendingen van
een middel de beschikbaarheid van dat middel overstijgen.
̶ Gevolg: maatschappij kan niet alle goederen en diensten produceren die de
mensen wensen omdat de hoeveelheid middelen schaars is.
=> schaars ≠ zeldzaam
“Economie bestudeert hoe mensen in een omgeving van schaarste keuzes maken over
productie en consumptie, inclusief de gevolgen voor de hele maatschappij.”
Schaars =/ zeldzaam: alle producten zijn schaars -> meer vraag naar dan aanbod is
Mensen en keuzes
Om iets te krijgen, moeten we gewoonlijk iets anders opgeven
als individu
̶ Naar de les komen of uitslapen
̶ Sporten of gamen
̶ Voedsel v. kledij
̶ Vrije tijd v. inkomen (sporten of toch maar die studentenjob?)
als maatschappij
, ̶ Guns v. butter (meer defensie-uitgaven versus meer Obamacare in de VS,… ,
België?)
̶ Efficiëntie v. gelijkheid/rechtvaardigheid
Het nemen van beslissingen vereist dat mensen objectieven tegen elkaar afwegen bij het
inzetten van schaarse middelen.
Er gebeurt dus een afruil of een trade-off
Schaarste is relatief
̶ Schaarste is ook functie van onze behoeften
̶ Zolang er meer behoeften zijn dan middelen zijn de middelen schaars
̶ Zijn onze behoeften onbeperkt?
̶ Case study: is vrije tijd schaars?
̶ Van 50 uren-, naar 40 uren- (1936), tot dikwijls 35/38 urenweek
̶ Van geen, naar 6 dagen, naar enkele weken tot een maand betaald verlof
̶ Machines vergen minder thuisarbeid (wasmachine, vaatwasser, stofzuiger,…)
̶ Maarrrr… nooit meer sociale drukte / gebrek aan tijd / burn-outs
̶ Vrije tijd blijft schaars want wordt gevuld met andere behoeften (FOMO)
werkuren per jaar per capita (1950 – 2016)
Maar steeds meer depressies en burnouts
Alternatieve of opportuniteitskost
̶ Beslissingen vereisen een vergelijking tussen kosten en opbrengsten van de
verschillende alternatieven.
̶ Werken of studeren?
̶ Studeren of uitgaan?
̶ Naar de les gaan of uitslapen?
̶ De opportuniteitskost (of alternatieve kost) van iets is
̶ wat je moet opgeven om het te krijgen.
̶ De niet gerealiseerde opbrengst van het best mogelijke alternatief voor de
gemaakt keuze
VB. Kost van studeren = het loon dat je mist als je al ging werken
Rationele mensen denken marginaal
̶ Disclaimer: We beslissen in de realiteit niet altijd rationeel (we gebruiken vuistregels
of mentale short-cuts, zie later)
̶ Rationele mensen vergelijken marginale opbrengsten en kosten
̶ Marginale veranderingen zijn kleine incrementele veranderingen aan een bestaand
plan of een bestaande actie.
̶ De kosten gemaakt in het verleden zijn niet bepalend voor een toekomstige keuze:
bygones are bygones
Je denkt in de opbrengst van 1 extra uur werk of de kost van 1 extra uur werk -> zo denken
rationele mensen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tinevanryckeghem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.