Criminologische psychologie
Geschiedenis, mythes, en casuïstiek
(ongelukkige term, wordt buiten België niet veel gebruikt, niet internationaal)
Criminological and experimental legal psychology lab CELL
Lab voor psychologen: kantoren, ruimtes waar onderzoeken gebeuren met proefpersonen, studenten,…
Visie
Onderzoek – onderwijs – training – zaaksonderzoek voor de rechtbank, politie, etc
= Onderzoek naar psychologische fenomenen die relevant zijn in de criminologie, rechtbank, forensische
context
- Zeer divers
- Verdachten, getuigen, slachtoffers
- Professionals (bijv. politie, rechters, advocatuur, etc)
- Crimineel gedrag
- Verklaringen van getuigen, slachtoffers en verdachten
Relatie tss psychologie en criminaliteit =
Rechtspsychologie
Forensische psychologie
Criminologische psychologie
,==> versch uitgangspunten
Criminologische psychologie = verzamelnaam v versch disciplines
Actueel onderwerp !!
Netflix = bron van crim psych
Bv the innocence files
Jongetje Dean dood teruggevonden
Bill Cosby --> seksueel misbruik vrouwen
Michael Jackson --> misbruik
…
Hoe weet je of getuigenissen,… valide/ betrouwbaar zijn?
Elizabeth Loftus
The Memory War
Identificatie van verdachten is niet gemakkelijk !!
Hans Gross
,Steve Titus 12 okt 1980 (zie extra info ppt beschrijving)
Nancy verkracht --> Oslo confrontatie, (suggestieve) line-up: dader aanduiden --> Steve Titus
--> Steve veroordeeld, maar onschuldig --> Edward Lee King was de verkrachter (DNA-bewijs)
De zaak ‘Picasso’
Vermeend misbruik aan basisschool Picasso
Criminologische psychologische analyse
Malinering: daders die mensen om de tuin willen leiden, hoe dit ontdekken en aanpakken?
Experimenteel onderzoek
Manipulatie en groep zonder manipulatie
Onafhankelijke variabele: dat wat je manipuleert (politie die suggestie geeft of niet)
Afhankelijke variabele: dat wat je meet (prestatie op de lineup)
Versch designs: between subjects design (versch tss groepen) vs within subjects design (groep
studenten ondergaan dezelfde volgorde, dezelfde stappen doorlopen vh experiment)
Geschiedenis vd criminologische psychologie
Niet 1 duidelijke gesch, want overlapt met die vd rechtspsychologie en forensische psychologie
(Onvolledig) overzicht van een aantal “keyplayers”
= psychologie vd verklaringen (Psychology of Testimony)
Griekse historicus Thucydides 5e eeuw vC:
•”coincidence between accounts of the same occurrences by different eyewitnesses, arising sometimes
from imperfect memory, sometimes from undue partiality for one side or the other” (Levine & Tapp,
1973, p. I088)
Getuigen zijn partijdig, iets ingefluisterd,…
Oostenrijkse Hans Gross: Kriminalpsychologie 1889: psychologie over ooggetuigenverklaringen: wat kan
er misgaan, welke factoren kunnen bijdragen,…
, Amer MÜnsterberg 1908 ‘On the Witness Stand’ = belangrijkste werk over psychologie en recht (en de
toegepaste psychologie)
Niet onomstreden, veel kritiek Bv Vrouwen niet geschikt als jurylid
Duitse Stern 1901 “Psychologie der Aussage” (verklaringen, suggestibiliteit, geheugen)
==> het drama experiment/reality experiment (staged event)
Ook zo experimenten door Duitser van Listzt 1902
Stern’s werk = experimenteel en actueel !!
•”The children (juveniles) should be questioned, if at all possible, only once, in an anxiety-free
atmosphere, as soon as possible after the experience in question, and only by a particularly apt
personality’. (Stern, 1910, reprinted in Stern, 1926, pp. 10).”
Open vragen stellen is belangrijk
Traumatisch voor kinderen om meerdere keren te interviewen, is fout!! --> als je het goed doet, niet
traumatisch en kom je steeds meer te weten
Frans Binet 1900 La Suggestibilité (gelinkt aan Stern zijn werk)
Psychologen zoals Stern waren Joods en hadden door oorlogen het moeilijk om les te geven en
onderzoek te doen
Rond 1970-1980 terug toename in dit onderzoek (rond psychologie en verklaringen)
Amer Hans Toch “Legal and Criminal Psychology” 1961
Brit Eysenck Crime and Personality 1964/1979
Grote naam, maar wel veel van zijn werk wordt in twijfel getrokken!!
Psychiater Cleckly 1941/1964 psychopathie --> Robert Hare beroemde onderzoeker op dit terrein
België en Nederland spelen een belangrijke rol !