Dit zijn mijn lesnotities en het boek verwerkt in 1 samenvatting. Het boek stond niet tussen de lijst, maar heet methodologie van de sociale wetenschappen van Henk Roose.
Hoe wordt sociaalwetenschappelijk onderzoek geproduceerd.
Wetenschap bedrijven = het toepassen van een set strenge principes die je als onderzoeker in staat stellen om
tot geldige en betrouwbare kennis over de werkelijkheid te komen.
Methodologie = de wijze waarop het hele proces van wetenschapsbeoefening functioneert, en houdt dus niet
alleen de kennis en beheersing van tecknieken en methoden in.
Wetenschapsbeoefening is bij ons institutioneel ingebed. De wijze van organisatie en financiering heeft
gevolgen voor de wetenschappelijke output. ( welke zijn belangrijker en krijgen meer geld)
4 doelstellingen van dit boek :
1) kennismaken met de fundamenten en basisprocedures van sociaalwetenschappelijk onderzoek +
basistypes en basisprocedures van sociaalwetenschappelijk onderzoek laten kennen.
2) lezer in staat stellen discussies binnen het sociaalwetenschappelijk veld te volgen en studies te kunnen
evalueren.
3) boek geeft het nodige vocabularium om over onderzoek te kunnen spreken
lingua franca = gemeenschappelijke woordenschat, een sociaalwetenschappelijke taal
4) kritische omgang met onderzoeksresultaten stimuleren ( reflectie over de manier waarop de analyse is
gebeurd)
1.2 ENKELE VOORBEELDEN
6 voorbeelden van wetenschappelijk onderzoek. De inhoud van deze voorbeelden moet je goed kennen, miss
nog eens lezen
1) opwarming van de aarde
er heerst een wereldwijde bezorgdheid over veranderingen in het klimaat en de wil om er iets aan te
doen, dit zie je doordat het klimaat een belangrijk thema is in vele (politieke) debatten.
Ingrijpen kan op 2 manieren
oorzaak aanpakken
gevolgen inperken ( elektrische auto’s)
beleidsmaker kunnen gebruik maken van de laatste wetenschappelijke studies om het debat met
correcte informatie te behandelen.
, 2 belangrijke documentaires die alle twee wetenschappelijke bevindingen gebruiken
an incovenient truth = wakkert de ongerustheid over de klimaatveranderingen aan
CO2 stijgt gem. temp. Aarde stijgt zeespiegels stijgt mens. Drama’s
the great global warming swindle = minimaliseert de problemen ( twijfel over de voorstelling van
de opwarming van de aarde )
Activiteit van de zon + stijging aantal zonnevlekken temp. Stijging CO2 stijgt + rol van de
mens doet er hier niet zoveel toe
Beide visies gebruiken wetenschappelijke bevindingen en toch spreken ze elkaar tegen.
In realiteit is de wetenschappelijke discussie over klimaatverandering geen debat tussen twee
evenwaardige partijen. De tegenpartij (klimaatsceptici) is een veel kleinere groep.
Moderne wetenschapsbeoefening is geen proces dat gedreven wordt door onpartijdige en
rationele dialoog alleen, maar ook door machtsverhoudingen, maats. en/of pol. inmenging,
ideologische assumpties en agressie retoriek
Klimaatsceptici kunnen toch deelnemen aan het debat doordat ze gesteund worden door grote
oliebedrijven…
2 essientiele onderdelen van wetenschapsbeoefening, die misbruikt worden
- Waarschijnlijkheid van wetenschappelijke claims ( sommigen tonen aan dat wetenschappelijke
claims ook niet altijd zeker zijn)
- Tegensprekelijke debat ( gebruik maken van de inherente kritische ingesteldheid en zo alles in
twijfel trekken )
De wetenschappelijke bevindingen worden dus vaak in twijfel getrokken en gebruikt als kritiek.
Grondige reflectie over wat wetenschappelijke kennis nu precies is, op welke manier het tot
inzicht leidt en wat wetenschap tot wetenschap maakt
Demarcatiecriterium = wat maakt wetenschap tot wetenschap
2) War against Crime in new York
New York niet langer een modelstad misdaadhoofdstad van de wereld. Men wilt de criminaliteit
doen dalen, ze laten zich inspireren door een criminologische theorie :
broken windows theory = buurten met kleine criminaliteit zullen uitgroeien tot grote buurten met
criminaliteit, daarom moet men de kleine buurten aanpakken. (wilson en Kelling )
Gebrek aan sociale normen en aan controle om aan die normen te conformeren crimineel gedrag
Hier draait het rond de vraag naar wat in de wetenschap causaliteit wordt genoemd.
3 voorwaarden om te spreken over causaliteit
- Er moet een statistisch verband zijn tussen A en B
- Gebeurtenis A moet voorafgaan op B
- Het statistische verband mag niet te wijten zijn aan een derde gebeurtenis C
,3) Botsende beschavingen
= clash of civilizations
Vijand van het Westen niet langer de sovjet-unie wel het islamfundamentalisme annex-terrorisme.
Huntingon : bron van conflict is niet ideologisch of economisch, maar cultureel.
Beschaving = culturele identiteit
Zijn stelling wordt door heel veel gevolgd vandaag. Breuklijnen en internationale betrekkingen draaien
rond beschavingen/culturen.
Huntingon’s these : conflict = botsing van beschaving
Kritiek op zijn these
- Monolithische visie : geen interne diversiteit in de beschavingen
- Houdt te weinig rekening met de specifieke pol, eco, soc en culturele omstandigheden van een
conflict
- Zijn these stuurt onze perceptie van de werkelijkheid in termen van beschavingen ( we bekijken
de wereld vanuit beschavingen )
Moet je om je theoretisch punt te bewijzen gevalstudies opnemen die met je theoretische
verwachtingen overeenkomen of moet je ook andere cases onderzoeken die zullen tegenspreken
Kunnen we objectief waarnemen
In welke mate spelen theoretische vooringenomenheden een rol in de studie van de sociale
werkelijkheid
4) polls bij verkiezingen ( vertekend?)
Zijn polls onbetrouwbaar?...
Wat is de methodologische kwaliteit van de steekproeftrekking en de vraagverwoording van de
enquête.
- De non-respons = het aantal mensen die wel gecontacteerd zijn geweest om deel te nemen aan
eht onderzoek, maar dit niet doen, worden vaak buiten beschouwing gelaten. Meestal wordt er
vanuit gegaan dat ze vergelijkbare kiesintenties hebben als zij die wel hebben deelgenomen.
- Polls werken via een steekproef, maar vermelden nooit het betrouwbaarheidsinterval of de
foutenmarge. De principes van de foutenmarge te berekenen mogen enkel gebruikt worden als
het gaat om een toeval steekproef, wat vaak het geval niet is.
- Vraagverwoording op presentatie van antwoordopties kan leiden tot vertekening wanneer de
vraag bijv. anders geïnterpreteerd wordt.
Er moet inzicht zijn in de methodologische aspecten van een peiling om een oordeel te kunnen
doen over de wetenschappelijkheid ervan.
, 5) De wetenschapper als bokser
Loic Wacquant integreerde zich in een boksclub in een zwarte buurt om de transformatie van het
sociale leven in de zwarte getto’s in kaart te brengen.
Sparren = geritualiseerde test van kracht, kunde en moed. Het vechten in de ring staat onder strikte
controle, de sterkere bokser moet respect hebben en mag zijn superioriteit niet uiten. Het draait rond
leren.
Hij probeert stereotypen omtrent armoede en marginaliteit te doorprikken. Hij werkt via
participerende observatie.
Kwalitatief onderzoek = verzameling van benaderingen die geen gebruik maken van cijfermateriaal en
bijhorende statistische analyse. Het gebruikt andere vormen van data zoals
- Participerende observatie
- Focusgroepen
- Diepte-interviews
Wat zijn de drijfveren of motieven van menselijk handelen
6) verband tussen gamen en agressie
videogames worden realistischer. Er heerst een bezorgdheid rond de mogelijke negatieve effecten van
blootstelling aan geweld in videogames op de persoonlijkheidsontwikkeling, gedrag en de
schoolprestaties van jonge kinderen.
Wordt mee versterkt door de media die vaak vals spreken over dit verband
Hoe proberen wetenschappelijke studies onderzoeksmatig inzicht te verwerven in de effecten van
media. media-effecten onderzoek
Geen consensus over de effecten van media noch over hoe je dat effect zou kunnen verklaren. Er
worden telkens verschillende methodes gebruikt om het te onderzoeken waardoor er onder andere
geen consensus komt. Er is dus nood aan grondige kennis van sociaalwetenschappelijke methodologie.
3 zaken die dat het wetenschappelijk onderzoek moeilijk maken
- Discussie over wat er onder agressie of geweldadige games wordt verstaan
De wijze waarop agressie wordt gemeten verschilt van onderzoek
Betrouwbaarheid en validiteit van de gebruikte indicatoren : meten deze wel agressie
- Op basis van een crosssectioneel survey-onderzoek mag je niet zomaar causaliteit vaststellen.
Motieven zijn ook niet altijd hetzelfde.
- Er wordt weinig rekening gehouden met intermediaire variabelen die het verband mediëren of
met kenmerken die het verband modereren. + het garanderen van de representativiteit gebeurt
niet altijd
- Vaak onduidelijk op welk termijn effecten gesitueerd moeten worden.
- In hoeverre zijn de bevindingen veralgemeenbaar naar het echte leven, is er naturalistische
validiteit/ geldigheid = De mate waarin je bevindingen uit een gecontroleerde, artificiële context
kunt doortrekken naar 'real life' contexten
Er moet dus inzicht zijn in de methodologische kwesties
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juttelepoudre. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
