Dit is mijn samenvatting van het opleidingsonderdeel Orthopedagogische communicatie van de professionele bachelor Orthopedagogie aan de UCLL te Hasselt. Deze samenvatting is een combinatie van informatie uit de hoorcolleges, werkcolleges en het handboek 'Van Klacht naar Kracht'.
Orthopedagogische communicatie - Samenvatting
Fran Van Passel 2A1
Inleiding
Betekenis poster bouwstenen
− Donkerblauwe bouwstenen = Elk gesprek
− Lichtblauwe bouwstenen = In sommige gesprekken
− Groene bouwstenen = Basishoudingen
− Blauwe krul = Blauwe draad, de schatkisten verzamel je in elk
gesprek
Empowerment
→ Wat de cliënt zelf kan doen, laat het hem ook doen
→ “Krachtgericht werken” lijkt doelloos. Daarom spreken we hier over “doelgericht werken” of
“perspectiefgericht werken”
o Doelgericht werken is heel belangrijk omdat je krachten inzet in functie van de doelen.
→ Taak om een krachtontdekker te zijn
→ Enlargement (+ → ++): Kijken naar wat de cliënt en haar
context al kan (= hulpbronnen). En dan kijken hoe jij de
vraagstelling extra kan versterken.
→ Enablement (0 → +): Het kan zijn dat sommige dingen nog niet
aanwezig zijn die belangrijk zijn om te kunnen leven in onze
maatschappij → Hier kan het zijn dat je dingen met voordoen
en moet aanleren.
→ Enlightment (- → +): Bij onveilige situaties (Geweld,
mishandeling, suïcidegevaar, …) gaat het erom dat er
negatieve tendensen zijn → Deze moet je stoppen en
ombuigen naar het positieve.
Bril van hulpverlener
− Veel studenten willen het verschil maken, maar hoe wens je dit te doen? En hoe ga je hier
verder met omgaan?
− Mogelijke krachten:
− Levenservaring
− Opvoeding (mogens en moetens)
o Altijd zoeken naar krachten binnen het gezin (Enlargment)
o Negatieve tendensen binnen de opvoeding stoppen (Enhlightment)
− Opleiding
− Waarden & normen
− Idealen
− Visie op professioneel handelen
− Betrokkenheid en interesses
o Zoeken naar gemeenschappelijkheden die je hebt met je cliënten
1
,Orthopedagogische communicatie - Samenvatting
Fran Van Passel 2A1
− Verantwoordelijkheidsgevoel
o Het is moeilijker om empowerment in te zetten als je een groot zelfstandigheidsgevoel
hebt. Omdat het kan dat je, vanuit goede bedoelingen, het gaat overnemen van de
cliënt.
− Visie op opvoeding
− Denkkaders
− Loyaliteiten
Videofragment (kern)
→ Goede vragen stellen
→ Erg goed luisteren
→ Zorgen dat de cliënt voor 80% aan het woord is en de begeleider voor 20%
Video TedTalk: 10 manieren om een betere conversatie te hebben
1. Niet multitasken
− Wees present in het moment.
− Denk niet aan andere dingen die aan het gebeuren zijn in je eigen leven.
2. Don’t pontificate
− = Je mening verkondigen
− Als je je mening wil zeggen zonder respons of kritiek, moet je een blog schrijven maar niet
met mensen praten.
− Bij elke conversatie die je aangaat, moet je ervan uitgaan dat je iets gaat leren.
− Soms moet je tijdens een gesprek je eigen mening aan de kant schuiven om nog beter te
kunnen luisteren naar de cliënt.
3. Gebruik open vraagstelling
− Start je vraag met de 5WH vragen.
− Door dit te doen, gaan mensen meer informatie geven en gaan ze zelf hun situatie
beschrijven.
− Dit in tegenstelling tot het louter reageren op één woord in de zin met een ja- of nee-
antwoord.
− Het zet mensen aan om even een pauze te nemen en er over na te denken, waardoor je een
veel beter en volledig antwoord gaat krijgen.
4. Go with the flow
− Er gaan je gedachten te binnenschieten, maar deze moet je ook weer loslaten en vergeten.
− Wanneer je aan het luisteren bent naar iemand gaan gedachten je te binnen komen. Dit
kunnen eigen ervaringen zijn of vragen die je aan de persoon gaat stellen. Door hierover na
te denken, ga je minder luisteren naar wat de persoon aan het zeggen is.
2
,Orthopedagogische communicatie - Samenvatting
Fran Van Passel 2A1
5. Als je het niet weet, zeg dit dan
− Wees voorzichtig wanneer je vanuit de expertrol over iets praat.
6. Stel eigen ervaringen niet gelijk aan die van anderen
− Als personen aan het praten zijn over een bepaald onderwerp, begin dan niet over eigen
ervaringen met dit onderwerp.
− Je kan nooit ervaringen van verschillende personen met elkaar vergelijken. Want twee
verschillende ervaringen gaan nooit hetzelfe zijn.
− Elke ervaring is individueel.
− Het gesprek gaat op dat moment ook niet over jou. Het is niet van belang wat jij al hebt
meegemaakt of hoe je hier met omgegaan bent.
7. Probeer jezelf niet te herhalen
− Het is neerhalend en saai
− We hebben de neiging om dit te doen wanneer we een punt willen maken. Hierdoor blijven
we het zeggen, steeds op een andere manier.
8. Blijf gefocust, geen details
− Alle details die je je probeert te herinneren over een bepaalde gebeurtenis doen er niet toe.
− Personen geven vooral aandacht naar jou, wat je leuk vindt, hoe je bent, wat je
gemeenschappelijk hebt, … Hierdoor zijn de details van bepaalde gebeurtenissen niet
belangrijk.
9. Luister
− Luisteren is de belangrijkste vaardigheid die je kan hebben.
− “Als je mond open is, kan je niet leren”
− Waarom luisteren mensen niet naar elkaar? Omdat we te graag zelf praten.
− Als je aan het praten bent, heb je de controle. Je hoeft niet naar dingen te luisteren waarin
je niet geïnteresseerd bent, de focus ligt op jou. Maar je raakt ook afgeleid.
10. Be brief
− Wees geïnteresseerd in ander personen.
− Praat en luisteren naar mensen.
− Wees bereidt om versteld te staan door andere mensen.
3
, Orthopedagogische communicatie - Samenvatting
Fran Van Passel 2A1
Paradigmashift (Pagina 24 in HB)
Verleden:
→ Medisch model
→ Probleemoplossende benadering: Cliënt wordt gezien als een patiënt, er wordt dus naar een
oplossing voor het probleem gezocht.
→ Aanbodgericht: Er werd een aanbod gegeven in de voorziening en de cliënten moesten maar
kijken of dat voor hen werkten.
→ Uitgangspunt: Het perspectief van de cliënt is het belangrijkste en correcte. Hij gaat de diagnose
stellen en van daaruit een handelingsplan maken (= expertpositie).
Huidige tendens:
→ Opvatting over rol en positie van cliënt is gewijzigd
o Wij zijn voorbijgangers in het leven van de cliënt die hen moeten helpen en
ondersteunen.
→ Vraaggericht/krachtgericht/doelgericht/Samenwerkingsgericht werken
→ Meer aandacht voor “oplossingen” i.p.v. problemen
o Ongelukkige naam
o We bieden geen oplossingen voor de cliënten. Het gaat erom dat we vragen stellen
aan de cliënten en dat zij daardoor zelf een oplossing kunnen vinden.
→ Uitgangspunt: Het verhaal en het perspectief van de cliënt staat centraal. Maar ook perspectief
geven.
Samenweringsgerichte hulpverlening
→ Focus op de krachten en mogelijkheden van de cliënt en haar context
→ Een krachtgericht model negeert moeilijkheden niet maar verkiest zich te focussen op
TOENEMENDE COMPETENTIE bij de cliënten.
Een probleem-georiënteerde begeleider De oplossingsgerichte begeleider vertrek
vraagt zich vooral af: Wat gaat er mis? Wat vanuit een totaal andere vraagstelling: Wat
werkt er niet? gaat er goed?
− Wanneer ontstond het probleem? − Zijn er momenten waarop het
− Hoelang bestaat het al? probleem minder voorkom
− Wat liep er fout? − Wanneer verbeterde/stopte het?
− Waarom? − Wat doe je dan?
− Hoe werk het erger? − Wat of wie helpt je daarbij?
− … − …
→ Als je deze vragen gaat blijven stellen, ga → = Hoopverlener
je de cliënten verder in de put duwen.
→ Dit is niet volgens het model van
empowerment. Dit is niet hoe je cliënten
hoop en kracht gaat geven.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FranVanPassel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
