100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
samenvatting Nederlands derde graad examencommissie €4,49
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. 3e Graad
  4.  
  5. 3e Graad
  6.  
  7. Nederlands

Samenvatting

samenvatting Nederlands derde graad examencommissie
 1 keer verkocht

De samenvatting bevat een duidelijke definitie bij elk begrip dat je moet leren voor de examencommissie en een duidelijk overzicht van de stijlperiodes.

Voorbeeld 4 van de 40  pagina's

Document informatie

  • 28 juli 2023
  • 40
  • 2022/2023
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

  • Middelbare school
  • 3e graad
  • Nederlands
  • 2
Alle documenten voor dit vak (168)

Verkoper

avatar-seller
lotteloots

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Nederlands


dit is de samenvatting die ik gevonden had:
https://www.studocu.com/nl-be/document/aso/nederlands/samenvatting-
nederlands-definitief/24586861
Literaire competentie


Literaire begrippen
Algemeen
Literatuur vs. lectuur

literatuur - inhoudelijke diepgang
- beter stijl
- goede bouw
- geen voorspelbare personages en rolpatronen
- niet altijd happy-end
- ernstiger genomen, impact is groter

lectuur - altijd dezelfde opzet
- voorspelbaar
- conservatief
- 1 verhaallijn, 1 interpretatie
- actie en spanning staan centraal

primaire literatuur oorspronkelijke, originele bronnen
- tijdschriftartikelen, dissertaties, rapporten,
congresverslagen

secundaire teksten die verwijzen naar of een synthese maken van literair of
literatuur wetenschappelijk werk, de primaire tekst
- een verhandeling over een literatuur werk (boek over een
boek)
- biografie van een schrijver of dichter

triviaalliteratuur, lectuur die geacht wordt uitsluitend te zijn bedoeld voor
pulp alledaagse consumptie, niet van blijvende waarde te zijn en niet
tot de literaire canon te behoren

fictie niet waargebeurd

non-fictie waargebeurd

proza verzameling van teksten die is geschreven of gesproken in de
vorm van gewone taal

poëzie genre in de literatuur waarbij tekst in de vorm van een gedicht
wordt gebracht

epiek verzamelnaam voor verhalende producten van de literatuur,
zowel in poëzie als in proza, waarbij de nadruk ligt op de
beschrijving van gebeurtenissen en handelingen van

p. 1/40

, Nederlands



personages
- subgenres: de roman, het kortverhaal, de novelle, het
sprook-je, de mythe, de sage ...


lyriek de verzamelnaam voor teksten, meestal gedichten, die een
persoonlijk gevoel uiten. Veel aandacht voor ritme en rijm.
- subgenres: de ode, de elegie of klaagzang .

dramatiek literair genre waarbij door middel van woord en gebaar een
conflictsituatie wordt uitgebeeld voor een publiek (toneel,
theater)
- subgenres: de komedie, tragikomedie, tragedie

Humor

ironie - Tegenovergestelde zeggen van wat je eigenlijk bedoelt
- Belangrijk: niet bedoeld om te kwetsen
- Kritiek leveren of om andere terecht te wijzen op gedrag

parodie, persiflage - Spottende nabootsing van iets wat oorspronkelijk ernstig
(=milde humor) bedoeld was
- Gebruikt overdrijvingen
- Belangrijk om originele versie te kennen → anders begrijp
je het niet.
bv. Tegen de sterren op

sarcasme - Vorm van bittere waarheid, bijtende spot die gehanteerd
wordt om andere te kwetsen
- De zender richt zich vooral op de gebreken of het leed van
de andere
bv. op blind date met een blinde

cynisme - Schaamteloze vorm van spot
- Je gelooft niet meer in het goede van de mens
- Op een harde, kwetsende manier de spot drijven
- Lachen zou eigenlijk niet mogen

satire - Bekritiseerd een maatschappelijke toestand of een persoon
- Niet kwetsend bedoeld - persoon of maatschappij
terechtwijzen
- Komt belerend of school meesterlijk over

absurdisme - Humor die ingaat tegen alle logica
(nonsenshumor) - Gebruikt een bizar of absurd gegeven
- Normale tijds- en plaatsbepaling spelen geen rol
bv. Spongebob, Family guy

zwarte humor - Je gaat lachen met maatschappelijk gevoelige
onderwerpen of taboes waar je eigenlijk niet mee zou
mogen lachen
- Spotten met onderwerpen zoals; de dood, ziektes,
p. 2/40

, Nederlands



homoseksualiteit, eigen leed of miserie
- Humor met een macabere toon


taalhumor (= milde - Bewust afwijken van taalkundige regels
humor) - Woordspelingen, opzettelijke taalfouten
- bv. Samson, mopjes over zandvoort


situatiehumor (= - Humor die voortkomt uit specifieke situaties
milde humor) - Men gaat over overdrijven in bepaalde handelingen
- Personen worden vaak als typetjes weergegeven
- Slapstick: overdrijven in bepaalde handelingen waardoor
speciale situaties ontstaan
- bv. Mister Bean, de Dikke en de Dunne


overdrijving of - Opvallende eigenschap van een persoon extra in de verf
karikatuur zetten
- Gebruik van een overdrijving of uitvergroting

woordspeling - opzettelijke taalfouten


Absurde witte of milde satire ironie sarcasme cynisme zwarte of
humor humor humor galgenhum
or

- situatie
humor
- taalhumor
- karikatuur
- parodie


Stijl en stijlfiguren
Stijlfiguren

anafoor herhalen van steeds weer een of meerdere woorden aan het
begin van elkaar opvolgende zinnen of zinsdelen
- ik houd van het proza, dat op mij toedruist, op mij
aanraast, op mij neerdondert.

analogie overeenkomst tussen twee zaken
- vleugels van een vogel, vleugels van een vlinder

antithese een stijlfiguur waarbij tegengestelde begrippen of noties worden
verbonden om een bepaalde eigenschap te versterken,
benadrukken

p. 3/40

, Nederlands



- In de stille kamer knettert zij van woede

parenthese het los invoegen van een gedachte in de zinsbouw, ter
aanvulling of verduidelijking van de gedachte
- ‘s Avonds gingen we (je weet hoeveel ik van muziek hou)
naar de muziekkoepel in het plantsoen

asyndeton stijlfiguur dat nevenschikkende voegwoorden weglaat in een
opsomming om een tegenstelling aan te scherpen
→ een komma ipv ‘en’
- De wind was sterk, krachtig, stormachtig, kil

polysyndeton stijlfiguur waarmee je meerdere woorden, zinsdelen of zinnen
achter elkaar plaatst en daarbij steeds hetzelfde voegwoord
herhaalt
- We hebben appels en bananen en pruimen en kiwi’s en
blauwe bessen

woordspeling bewuste gebruik van een woord of van meerdere woorden in
verschillende betekenissen tegelijkertijd
→ komisch effect

cliché stijlfiguur waarbij een beeldspraak wordt gebruikt die haar kracht
door het vele gebruik ervan heeft verloren
- ze schieten als paddenstoelen uit de grond
→ door het vele gebruik is de uitspraak niet meer origineel en
vindingrijk

topos stijlfiguur waarbij cliché situaties of locaties worden gebruikt
- boze stiefmoeder, muziekstad Wenen, verliefde paar in
Parijs, rustgevend natuuroord

ellips zin waarin het onderwerp of persoonsvorm of beide ontbreken,
dit kan door de context
- Eind goed, al goed.

hyperbool stijlfiguur waarbij iets opzettelijk in grote mate wordt overdreven
- Hij huilde een zwembad vol tranen

litotes stijlfiguur waarbij men door middel van een ontkenning of een
verkleinvorm iets schijnbaar verkleint of afzwakt, maar juist met
de bedoeling het des te sterker te doen uitkomen
- iemand die in luxe woont: hij woont daar niet onaardig

understatement stijlfiguur waarbij iets opzettelijk veel zwakker wordt
geformuleerd dan men te verstaan wil geven
- de Duitsers waren in 1940 in ons land niet welkom

klanknabootsing, woord dat fonetisch het geluid dat het beschrijft nabootst of
onomatopee suggereert
- knerpen, zwiepen, kreunen, steunen, rinkelen, kraken,
zoemen, toeteren

p. 4/40

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lotteloots. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,49  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd