Samenvatting van hoofdstukken 16 tot en met 11 van het vak Inleiding tot de Micro-economie gegeven aan de VUB in door Prof. Heyndels. Gebaseerd op slides en lesnotities. Geschreven in het Nederlands en in bullet style. (Geslaagd op examen) Opgelet volgorde van de hoofdstukken zoals gegeven tijdens...
MICRO: H16 OLIGOPOLIE
16.1 ALG
• Enkele verkopers & heterogene of homogene gdn
o Houden rekening met acties van concurrentie = strategische interacties
o Monop concurr & volm. Concurr → veel kopers & verkopers
• Concentratie = hoe geconcentreerd is sector
o 3 grote ON hebben 90% v/d markt → beperkt aantal ON bedienen grootste deel
markt
o = CR-3
o CR-x = marktaandeel van x aantal grootste ON (concentratieratio)
o Cola (41%) + pepsi(34%) + dr pepper (15%) → CR-3 = 90%
16.2 EVENWICHT DUOPOLIE
Duopolie = oligopolie met 2 ON
16.2.1 INTERDEPENDENTIE
→ duopolie in markt homogene gdn
• Alex & Bert (A &B) → water verkopen
o Kunnen hoeveelheid / prijs hanteren als strategische variabele
o V= Q*p
16.2.2 HOEVEELHEID = STRATEGISCHE VARIABELE
• Kartel vormen = handelen alsof ze samen 1 monopolie zijn
o Prijs & hoeveelheidsafspraken tussen ON
o Opbrengst max (door Q & P= start. Variab.)
o = coöperatief gedrag (eigenlijk verboden)
o Alex & Bert spreken hoeveelheid af die elk gaat produceren → om opbrengst te
maximaliseren & eerlijk te verdelen
• Vertrekken uit optimalisatie = samenwerking = kartel
o Niet samenwerken = meer winst voor A als hij meer produceert
o = afspraak breken
o B ziet dat A meer winst krijgt door afspraak te breken & meer te produceren
▪ B breekt afspraak ook → nieuw evenwicht = niet-coöperatief evenwicht = NASH
▪ = aanbod ↗ = overschot want aanbod > vraag → p moet ↘
• Nash Evenwicht
o = beste strategie rekening houdend met strategie van andere ON
o Keuze van A = optimaal bij een gegeven keuze van B & omgekeerd
o = eig slechter dan bij kartel MAAR elke ON handelt in EB
,• Extra ON erbij → Charlotte & Dennis (C & D) (hebben waterbron gevonden)
o Kartel: iedereen produceert evenveel Q(A) = Q(B) = Q(C) = Q(D) → winstmax
▪ Verdeling kan ook verschillen → akkoord bereiken erover = moeilijker bij grotere
groep
▪ Grotere groep → waarschijnlijk kiezen voor niet-coöperatieve oplossing
o Verleiding om meer te produceren (meer winst voor zichzelf) = groot = EB!
▪ Hoe meer ON = hoe groter concurrentiedwang
▪ Kiezen voor géén kartel
▪ Output-effect: opbr↗ door meer VK want p> MC → winst ↗
▪ Prijseffect: p ↘ = opbr↘ (door aanbodoverschot)
o Extra productie = winst ↗ als output-effect > prijseffect
o Meer ON → prijseffect kleiner (kleine ON = kleine impact op p)
o Grote oligopolies → output-effect =!!! → Q verhogen tot zolang p > MC
▪ Groot oligopolie (veel ON) handelt als groep competitieve ON
16.2.3 PRIJS = STRATEGISCHE VARIABELE
• Als Alex zijn prijs laat ↗ → consumenten gaan kopen bij Bert
o B slorpt +/- hele markt op
• Alex laat zijn prijs dalen → Bert doet dat ook om klanten te behouden → markt wordt kleiner
o Bij beide daalt de TR
o Vraag van A = elastisch bij p verhoging
o Vraag van A = inelastisch bij p- verlaging
• TR daalt bij p ↗ & bij p ↘
o Sticky prices
o Niet-prijs competitie: ipv prijs gebruiken → vriendelijkheid, service…
16.3 SPELTHEORIE ALG
→ John Nash → Nobelprijs 1994
= rekening houden met reactie andere ON op een verandering in factor door jou
16.3.1 PRSIONER’S DILEMMA
• 2 medeplichtigen → apart verhoren = geen samenwerking mogelijk
• 3 opties:
o Als 1v/d 2 bekent = 1ste = vrij & andere = 20j cel
o Als beide ontkennen = elk 1 j
o Als beide bekennen = elk 8 j
• Pay-off matrix
o = welke keuze = meest positief voor A als hij weet wat B doet & omgekeerd
o Keuze x = zoveel jaar in cel; keuze y=….
, • Als B denkt dat A zal bekennen → B bekent → 8j ipv 20j
• Als B denkt dat A zal ontkennen → B bekent → vrij ipv 1j
o Bekennen= dominante strategie voor B & omgekeerd ook voor A
o Zo bij elke situatie
o = Nash evenwicht
16.3.2 NASH EVENWICHT
• Bekennen = dominante strategie voor A & voor B
o Nash evenwicht = (beken, beken)
o Strategie B = optimaal gegeven strategie A & omgekeerd
o Niemand heeft incentive (drang) om andere strategie te nemen
• Prisoner’s dilemma:
o Nash evenwicht ≠ altijd pareto-efficiënt/optimaal
o Samenwerken = individueel irrationeel ookal is het in ieders belang
▪ Als ze hadden samen gewerkt = beide ontkent → beide 1j ipv 8j
▪ MAAR samenwerking was onmogelijk: toch apart & in functie van de ander zijn keuze
16.3.3 TOEGEPAST OP OLIGOPOLIE
• 2 olieproducenten (land X & land Y) : afspraak= aanbod laag & p hoog → winst = hoog
o Als iedereen zich eraan houdt → winst = 50mld
o Als niemand zich eraan houdt → winst= 40 mld
o Als X afspraak breekt → winst (X) = 60 mld en andere 30 mld
• Als X afspraak breekt & kiest voor hoge productie
o Y kiest ook best voor hoge productie (blijft niet achter)
• Als X zich houdt aan afspraak
o Y kiest toch best voor hoge productie → meer winst = EB
o Hoge productie = dominante strategie voor Y
• Omgekeerd ook: hoge productie = dominante strategie voor X
o = Nash-evenwicht ≠ optimaal/pareto-efficiënt
16.3.4 TOEGEPAST OP VB WATERVK
• 1 Nash evenwicht
o = beste alternatief naast samenwerken (beide Q=30 = coöperatief evenwicht)
o Beide Q=40 bij gegeven p = niet-coöperatief evenwicht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SaraEy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
