Samenvatting van hoofdstukken 1 tot en met 5 van het vak Sociologie gegeven aan de VUB in door Prof. Bram Spruyt en Prof. Christophe Vanroelen. Gebaseerd op slides en lesnotities. Geschreven in het Nederlands en in bullet style. (Geslaagd op examen)
1.2 Def?
• Niet exact + jong + verdeelde+ levendige wetenschap
• Def helpt niet om het te begrijpen
o Samenvatting kern
• Socio begrijpen!!!
• Moeilijk te definiëren = enige gemeenschapp. Mening
• Versch. visies/interpretaties
o = soort avontuur
o =het samen leven
o Middle range = versch. stromingen/perspectieven binnenin samenleving
o ≠ samenleving i/h geheel
1.3 ALLES IS CONTINGENT MAAR DRM NIET ARBITRAIR
• Contingent = besef dat waarden/normen/instellingen ook anders hadden georganiseerd
kunnen zijn
o Voor elk aspect v/d maatschapp. Org. → variatie
o Keuze = wil ≠ noodzaak
o Wel met reden voor de keuze
o Arbitrair = willekeurig = zonder reden
• VB: huwelijksvormen per cultuur
o = murdock-files
o Monogamie = 20% in alle culturen samen→ minderheid ook al denken WIJ dat dat de
enige/grootste vorm is
o Huwelijk = contingent
▪ Varieert in tijd & ruimte
▪ Er zijn veel andere vormen mogelijk
,1.3.1 Aanvaarding door mensen
• VROEGER: wetten door god of natuur opgelegd
• NU: wetten door mens zelf gemaakt & opgelegd
• Wet door mens zelf gemaakt + opgelegd
o Respecteren?
o “wij hebben ze toch gemaakt, dan gelden ze niet voor ons” –attitude
o We kunnen ze zelf aanpassen ≠ onveranderlijk door 3de partij
o Niet waterdicht → mensen maken fouten
• Rousseau
o Regels= noodzaak→ zonder regels geen SL (samenl.)
o Soort gezelschapspel → niet spelen zonder de zekerheid dat iedereen zich aan de
regels houdt
o Dictatur = opleggen via geweld/macht/angst→ fail
o Religie = spontane opvolging v. regels & normen
o Civiele religie opbouwen zonder dwang → spontane opvolging
• Ook in opvoeding
o Vormen v. kritische burgers = vanzelfsprekend
o Systeem opgebouwd door wil → onbewust
o Kon ook anders geweest zijn = contigent
1.3.2 Arbitrair
A. AANLOOP NAAR ONTWIKKELING SOCIO
• Socio = poging om verschil tussen Verlichting & Niet-verlichting te verkleinen
VERLICHTING TEGEN-VERLICHTING
Rede + mens = van nature goed Mens ≠ van nature goed
= natuur v/d mens volgen ➔ Irrationele behoeften
Redelijk handelen ≠ volgen Mens = nadruk op eigenbelang
Kennis door wetenschap Egoïsme + onrecht
Bijdragen tot geluk (kennis) Limieten = !!!
Religie = hinder ≠ ordehandhaver Geloof = !!!
Contingent = inzicht Geen spontane volgzaamheid zonder limieten
= contingente niet verspreiden
B. COMTE=UITVINDER TERM SOCIO
• Voorstanden Verlichting = sociale fysica
• “elke SL gaat door 3 stadia”
o Ontwikkeling eindigt wnr SL gestuurd is door rede
o Ontdekt via observatie + analyse
, • Argument uit tegen-Verlichting
o Spontane volgzaamheid = onmogelijk
• MAAR in oude religie is geen plaats voor rede
• Hoe mens laten besturen in positieve richting
• 2 invloeden op handelen
o Rede door wetenschap
o Emotie door geloof
• Oprichting Religie v/d Mensheid
o Emotie als principe, orde als basis (rede) & vooruitgang/ontwikkeling als doel
• Socio = Verlichting + tegen-Verlichting
C. HEDENDAAGSE DISCUSSIE
• Kan een SL zonder macht of misleiding hun eigen lot leiden
HABERMANS LUHMANN
Hoe vs wrm Burgers = nooit eens zijn
Via wetenschap Leer leven met arbitrair
Doelen (wrm)= arbitrair Meerderheidsregel = meerderheid wint
Methode= contingent
Open communicatie (gewone burger) Rechtspositivisme = wet op juiste manier
Burgerdiscussies: redelijke argumenten die gemaakt + gestemd = > naleven
ze kunnen toetsen met hulp v. experts
Arbitraire verdwijnt door eensgezindheid Aanvaarding contingente
burgers
• Socio = een manier waarop mensen zoeken naar mogelijkheden van orde in zelfvormende
maatschappij + beseft dat ze zelfvormend is
• Luhmann <-> Habermans =filosofisch debat
o Contingente wereld = gedeelde meningen → toch orde?
o SL zonder conflict/ geweld ondanks verschillen
o SOCIALE ORDE = noodzaak
• Nageleefde regels vormen
o Verkeer
o Maakt niet uit aan welke kant we rijden tot zolang we hetzelfde naleven
▪ Allemaal rechts of allemaal links
• Voorspelbaarheid dat iedereen deze naleeft = !!!!
• 2 pijlers van orde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SaraEy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
