Samenvatting

Samenvatting Thema 4 Evolutie Vwo 4 (BVJ)

0 keer verkocht

Vak
Biologie

Niveau
VWO / Gymnasium

Complete samenvatting van het hoofdstuk Evolutie van het boek BVJ! Alles zo uitgebreid mogelijk uitgelegd met behulp van het boek en de filmpjes van Your Biology NL. De samenvatting bevat ook kaartjes van paragraaf 3 (soorten planten/eencelligen met de bijbehorende kenmerken)

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 8 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 1 augustus 2023
Aantal pagina's 8
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

evolutie
biologie voor jou
bvj
vwo 4
thema 4
complete samenvatting
kaartjes
samenvatting
vwo

Instelling Middelbare school
Niveau
VWO / Gymnasium
Vak
Biologie
School jaar 4

€3,99

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

en Evolutie.
* antwikkeling van het leven
anorganische stof: relatief kleine moleculen die uit maximaal C atoom bestaan
1 -

↳
zijn zowel afkomstig uit de levende en niet levende natuur CO en H O -
2 2

organische stof: relatief grote moleculen die uit of meer C atomen bestaan
zijn afkomstig van organismen 30
-

↳
CH O 12 d

I I
autotrofe organismen:
- -
heterotrofe organismen
kunnen organische maken uit anorganische stoffen kunnen dit niet
hebben geen andere organismen nodig als voedsel moeten dit wel
hebben chlorofyl (voor fotosynthese) hebben dit niet
dit zijn planten en enkele bacterien
-
dit zijn schimmels, dieren en meeste bacterien -

de oeratmosfeer bevatte geen zuurstof en was een mengsel van: stikstofgas, waterdamp,
koolstofmonoxide etc. onder invloed van ontladingen en uv straling kunnen deze gassen ioniseren hieruit
ontstond: koolstof, waterstof, zuurstof en stikstof.
door het miller urey experiment ontstond de theorie van oersoep: een mengsel van kleine organische
- -

moleculen voegen zich samen tot grotere moleculen (zelforganisatie).
j 8 deze moleculen werden

protobionten waaruit de eerste cellen ontstonden.
de eerste prokaryoten waren heterotroof en anaeroob (ze konden goed leven zonder zuurstof)
de eerste organismen die in staat waren tot fotosynthese waren cyanobacterien (autotroof)
o

endosymbiosetheorie: tabel C 94

aanwijzingen: mitochondrien en chloroplasten hebben eigen DNA, lijkt erg op die van bacterien
E hebben ook dubbele membraan, buitenste is van de cel, binnenste bacteriele membraan
mitochondrien hebben ongeveer dezelfde grootte als bacterien
↳ mitochondrien stammen af van purper bacterien, chloroplasten van cyanobacterien
- 8

prokayoten: eukaryoten:
eencellige organismen eencellige of meercellige organismen
geen celkern wel celkern
dit zijn bacterien dit zijn planten, dieren en schimmels
biogenese: het ontstaan van leven uit levenloze materie
domeinen: bacterien, archaea en eukaryoten bacterien archaea evkaryoten
rijken van eukaryoten: planten, dieren en schimmels
Rijk: stam (afdeling), klasse (groep), orde, familie, -

geslacht en soort
↑
I
binaire naamgeving:
geslachtsnaam komt als eerst met hoofdletter /
soortaanduiding komt daarachter met een kleine letter
Hierachter nog de naam van de onderzoeker.

⑲
e

~↳i②eS
yo·↳
I

·
-
.
yu
~M
-
-
0D Bellis perennis L.
i
ij
-
W E
ii
e De I

~
-e ⑧
E
*

--
~ e
deWW
D

↳
-
-

⑧
~
⑲Eg
mi
e↑
I ~

YSi⑨-
Na
i

t
T
I

i- I

, &
4.
prokaryaten
de domeinen bacterien en archaea vallen onder de prokaryoten
kenmerken van prokaryoten:
->
geen celkern
->
een kringvormig (circulair) chromosoom
->
veel soorten hebben plasmiden
->
celwand die peptidoglycaan bevat

8888
->
meestal flagellen voor voortbewegen
archaea komen vaak voor in extreme omstandigheden: extremofielen
Bacterien planten zich ongeslachtelijk voort door deling.
8
er zijn drie manieren hoe bacterien gene kunnen uitwisselen
transformatie: DNA fragmenten van dode uit elkaar bacterien opnemen
transductie: virussen brengen DNA over van de ene bacterie naar de andere, virussen die bacterien
overbrengen heten bacteriofagen

⑳
conjugatie: een bacterie vormt een buis naar een andere bacterie en kan een
gekopieerde plasmide doorgeven
genetische modificatie: het DNA van een organisme wordt veranderd door
de mens
virussen zijn geen organismen, zo worden niet gezien als levend
⑳
virussen hebben geen cytoplasma, ze bestaan een grote deel uit erfelijk materiaal en is dit omgeven
door een capside (eiwitmantel)
virussoorten die bacterien als gastheer gebruiken, heten bacteriofagen

* & E
n
het DNA of RNA van de
"s
C- -0 h
bacteriofaag dringt de bacterie
binnen
i si

⑧
-* je I'~~w
-
~ &
I i
~ -
-
=
I en &5
3
-
-

w-
Bacteriofagen komen vrij

het DNA van de bacterie gaat er ontstaan nieuwe
te gronde, het DNA of RNA van bacteriofagen in de
de bacteriofaag wordt bacterie
gerepliceerd

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anissaoul. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen