Deze samenvatting omvat de volledige cursus van 'functionele anatomie 2'. (TIP: bestudeer van tevoren de structuren op KENHUB en leg je SESAM atlas naast de samenvatting tijdens het studeren :) ).
Achteraan in de samenvatting is ook het onderdeel 'fysiologie' samengevat. Dit geeft een duidelijk ov...
BOVENSTE LEDEMATEN
1. De beenderen ............................................................................................................................................... 7
1.1. Clavicula ....................................................................................................................................................... 7
1.1.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................... 7
1.1.2 Beschrijving ............................................................................................................................................ 7
1.2 Scapula .......................................................................................................................................................... 7
1.2.1 Algemene vorm en oriëntatie ................................................................................................................ 7
1.2.2 Beschrijving ............................................................................................................................................ 8
1.3. Humerus ....................................................................................................................................................... 8
1.3.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................... 8
1.3.2 Beschrijving ............................................................................................................................................ 8
1.4. Ulna .............................................................................................................................................................. 9
1.4.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................... 9
1.4.2 Beschrijving ............................................................................................................................................ 9
1.5. Radius of het spaakbeen ............................................................................................................................ 10
1.5.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................. 10
1.5.2 Beschrijving .......................................................................................................................................... 10
1.6. Skelet van de hand ..................................................................................................................................... 10
1.6.1 Algemene beschrijving ......................................................................................................................... 11
1.6.2 Gedetailleerde beschrijving: carpus ..................................................................................................... 11
1.6.3 Gedetailleerde beschrijving: metacarpus ............................................................................................ 12
1.6.4 Gedetailleerde beschrijving: phalangen ............................................................................................... 13
2. De gewrichten ............................................................................................................................................ 14
2.1. Gewrichten van de bovenste gordel en lidmaat ........................................................................................ 14
2.1.1 De articulatio sternoclavicularis ........................................................................................................... 14
2.1.2 De articulatio acromio-clavicularis ....................................................................................................... 14
2.2. Articulatio humeri ...................................................................................................................................... 15
2.3. De globale schouder ................................................................................................................................... 16
2.4. Elleboog gewricht of articulatio cubiti ....................................................................................................... 17
2.4.1 Gewrichten ........................................................................................................................................... 17
2.4.2 Ligamenten........................................................................................................................................... 17
2.4.3 Bewegingen .......................................................................................................................................... 18
2.5. Pols en handgewrichten ............................................................................................................................. 19
2.5.1 Eerste niveau: articulationes manus proximalis................................................................................... 19
1
, 2.5.2 Tweede niveau: articulationes carpometacarpeae en metacarpeae ................................................... 20
2.5.3 Derde niveau: articulationes metacarpophalangeae ........................................................................... 21
2.5.4 Vierde niveau: articulationes interphalangeae .................................................................................... 21
3. De spieren .................................................................................................................................................. 22
3.1 Dorsale en ventrale thoracale spieren ........................................................................................................ 22
3.2 Craniothoracale spieren .............................................................................................................................. 22
3.3 Tuberculum minus en majus spieren .......................................................................................................... 23
3.3.1 Tuberculum minus spieren ................................................................................................................... 24
3.3.2 Tuberculum majus spieren ................................................................................................................... 24
3.4 M. brachiales ventrales of pectorale spieren .............................................................................................. 26
3.5 Fascia pectoralis .......................................................................................................................................... 27
3.5.1 Oppervlakkig blad................................................................................................................................. 27
3.5.2 Diep blad .............................................................................................................................................. 27
3.6 Spieren van de bovenarm: ventrale en dorsale groep ................................................................................ 27
3.6.1 Ventrale groep ..................................................................................................................................... 27
3.6.2 Dorsale groep ....................................................................................................................................... 28
3.7 Fascia van de bovenarm: membrana interossea ........................................................................................ 28
3.8 Buigers van de voorarm: de 3 lagen ............................................................................................................ 29
3.8.1 Diepe laag ............................................................................................................................................. 29
3.8.2 Middenlaag .......................................................................................................................................... 30
3.8.3 Oppervlakkige laag ............................................................................................................................... 30
3.9 Strekkers van de voorarm: oppervlakkige spieren - diepe spieren (met dorsale en radiaire ondergroep) 31
3.9.1 Diepe groep .......................................................................................................................................... 32
3.9.2 Oppervlakkige groepen ........................................................................................................................ 33
3.10 Fascia van elleboog, voorarm en pols, anatomische snuifdoos ................................................................ 35
3.10.1 Fascia cubitalis.................................................................................................................................... 35
3.10.2 Fascia antebrachii ............................................................................................................................... 35
3.10.3 Fascia carpi ......................................................................................................................................... 35
3.10.4 Anatomische snuifdoos ...................................................................................................................... 36
3.11 Spieren van de hand: loge van de palm, duim & pinkmuis ....................................................................... 36
3.11.1 Handpalmspieren ............................................................................................................................... 36
3.11.2 Spieren van de duimmuis (thenar) ..................................................................................................... 37
3.11.3 Spieren van de pinkmuis .................................................................................................................... 38
3.12 Fascien van de hand .................................................................................................................................. 39
3.12.1 Fascia palmaris superficialis ............................................................................................................... 39
3.12.2 Fascia palmaris profunda ................................................................................................................... 40
3.12.3 Septa intermuscularia ........................................................................................................................ 40
2
, 3.13 Fascien en peesscheden van voorarm, hand en vingers ........................................................................... 40
3.13.1 Peesscheden van voorarm en hand ................................................................................................... 40
3.13.2 Fascien en peesscheden van vingers .................................................................................................. 41
3.14 Addendum: rotatiebewegingen van de arm ............................................................................................. 41
3.14.1 Schoudergewricht .............................................................................................................................. 41
3.14.2 Ellebooggewricht en voorarm ............................................................................................................ 41
3.14.3 Pols en hand ....................................................................................................................................... 41
ONDERSTE LEDEMATEN
4. De beenderen ............................................................................................................................................. 42
4.1. Bekkenbeenderen: os coxa, ilium, ischium en pubis.................................................................................. 42
4.1.1 Beschrijving van oppervlakkige zijde .................................................................................................... 42
4.1.2 Beschrijving van de diepe zijde ............................................................................................................ 42
4.1.3 Beschrijving van de rand ...................................................................................................................... 43
4.2. Femur of dijbeen ........................................................................................................................................ 43
4.2.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................. 43
4.2.2 Beschrijving .......................................................................................................................................... 43
4.3. Patella of knieschijf .................................................................................................................................... 44
4.4. Tibia of scheenbeen ................................................................................................................................... 44
4.4.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................. 44
4.4.2 Beschrijving .......................................................................................................................................... 44
4.5. Fibula of kuitbeen ...................................................................................................................................... 45
4.5.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................. 45
4.5.2 Beschrijving .......................................................................................................................................... 45
4.6. Talus of sprongbeen ................................................................................................................................... 46
4.6.1 Oriëntatie ............................................................................................................................................. 46
4.6.2 Beschrijving .......................................................................................................................................... 46
4.7 Calcaneus of hielbeen ................................................................................................................................. 47
4.8. Overige beenderen van de voet ................................................................................................................. 47
4.8.1 Os naviculare (pedis) ............................................................................................................................ 47
4.8.2 Ossa cuneïforme .................................................................................................................................. 47
4.8.3 Os cuboideum ...................................................................................................................................... 47
4.8.4 Ossa metatarsi...................................................................................................................................... 47
4.8.5 Phalangen ............................................................................................................................................. 48
5. De gewrichten ............................................................................................................................................ 48
5.1. Articulatio coxae of heupgewricht ............................................................................................................. 48
5.1.1 Gewrichtsvlakken ................................................................................................................................. 48
5.1.2 Ligamenten en banden......................................................................................................................... 48
3
, 5.1.3 Werking van het gewricht .................................................................................................................... 49
5.2. Articulatio genu of kniegewricht ................................................................................................................ 50
5.2.1 Gewrichtsvlakken ................................................................................................................................. 50
5.2.2 Kruisbanden en menisci ....................................................................................................................... 50
5.2.3 Ligamenten........................................................................................................................................... 51
5.2.4 Werking totale kniegewricht ................................................................................................................ 52
5.3. Junctura tibiofubularis ............................................................................................................................... 52
5.3.1 De articulatio tibiofibularis ................................................................................................................... 52
5.3.2 Membrana interossea cruris ................................................................................................................ 52
5.3.3 Syndesmosis tibiofibularis .................................................................................................................... 53
5.4. Enkel- en voetgewricht............................................................................................................................... 53
5.4.1 Articulatio talocruralis .......................................................................................................................... 53
5.4.2 Articulatio talotarsalis (subtalaris) ....................................................................................................... 54
5.4.3 Metatarso phalangeaal- en interphalangeaalgewrichten .................................................................... 55
6. De spieren .................................................................................................................................................. 56
6.1 Trochanter minor groep .............................................................................................................................. 56
6.1.1 M. psoas major ..................................................................................................................................... 56
6.1.2 M. iliacus .............................................................................................................................................. 56
6.2 Trochanter major groep, met de ondergroepen ......................................................................................... 57
6.2.1 Algemene groep ................................................................................................................................... 57
6.2.2 Voorste ondergroep ............................................................................................................................. 58
6.2.6 Achterste ondergroep .......................................................................................................................... 60
6.3 Extensoren van de knie en oppervlakkige spieren ...................................................................................... 60
6.3.1 Extensoren van de knie ........................................................................................................................ 60
6.3.2 Oppervlakkige spieren.......................................................................................................................... 61
6.4 Flexoren van de knie ................................................................................................................................... 62
6.4.1 Spieren van de hamstrings ................................................................................................................... 62
6.5 Fascia van heup en dij & tractus iliotibialis ................................................................................................. 63
6.5.1 Fascia lata of fascia van het bovenbeen ............................................................................................... 63
6.5.2 Tractus iliotibialis ................................................................................................................................. 63
6.6 Loges van het onderbeen ............................................................................................................................ 63
6.7 Spieren van de voorste, laterale, oppervlakkige en diepe achterste loge .................................................. 64
6.7.1 Spieren van de voorste loge ................................................................................................................. 64
6.7.2 Spieren van de laterale loge ................................................................................................................. 65
6.7.3 Spieren van de diepe achterste loge (Tom, Dick & Harry) ................................................................... 66
6.7.4 Spieren van de oppervlakkige achterste loge ...................................................................................... 67
6.8 Ligamenten van de enkel ............................................................................................................................ 68
4
, 6.8.1 Fascia cruris .......................................................................................................................................... 68
6.8.2 Ligamenten van de enkel ..................................................................................................................... 68
6.9 Korte voetspieren, dorsaal en plantair ........................................................................................................ 69
6.9.1 Dorsale voetspieren ............................................................................................................................. 69
6.9.2 Plantaire voetspieren ........................................................................................................................... 70
6.9.3 Spieren voor de grote teen .................................................................................................................. 70
6.9.4 Spieren voor de kleine teen ................................................................................................................. 71
6.10 Peesscheden van enkel en voet ................................................................................................................ 72
6.10.1 Dorsaal ............................................................................................................................................... 72
6.10.2 Plantair ............................................................................................................................................... 72
6.10.3 Fibulair................................................................................................................................................ 72
6.10.4 Tibiaal ................................................................................................................................................. 72
6.11 Fascien van de voet ................................................................................................................................... 72
6.11.1 Fascia dorsalis pedis ........................................................................................................................... 72
6.11.2 Fascia plantaris ................................................................................................................................... 73
6.12 Het voetgewelf .......................................................................................................................................... 73
, 6.1.2 Bescherming en afweer ........................................................................................................................ 82
6.2 Samenstelling van het bloed ....................................................................................................................... 82
6.2.1 Volume ................................................................................................................................................. 82
6.2.2 Vaste bloedbestanddelen .................................................................................................................... 82
6.2.3 Plasma .................................................................................................................................................. 82
6.3 Bloedcellen .................................................................................................................................................. 83
6.3.1 Rode bloedcellen .................................................................................................................................. 83
6.3.2 Witte bloedcellen ................................................................................................................................. 85
6.4 Bloedplaatjes ............................................................................................................................................... 87
6.5 Bloedsomloop ............................................................................................................................................. 87
6.5.1 Delen van de bloedsomloop ................................................................................................................ 87
6.5.2 Eigenschappen ..................................................................................................................................... 88
6.6 Bouw van het hart ....................................................................................................................................... 88
6.6.1 Hartafdelingen ..................................................................................................................................... 88
6.6.2 Bloedvaten ........................................................................................................................................... 88
6.6.3 Hartwand: 3 lagen ................................................................................................................................ 88
6.6.4 Hartkleppen.......................................................................................................................................... 89
6.6.5 Prikkelgeleiding .................................................................................................................................... 89
6.7 Hartcontractie ............................................................................................................................................. 89
6.7.1 Hartspierweefsel .................................................................................................................................. 89
6.7.2 Hartcyclus ............................................................................................................................................. 89
6.7.3 Verloop van de hartcyclus .................................................................................................................... 90
6.7.4 ECG: elektrocardiogram ....................................................................................................................... 91
6.8 Bloeddruk .................................................................................................................................................... 92
6.9 Weg die het bloed volgt .............................................................................................................................. 92
6
,FUNCTIONELE ANATOMIE 2
HET BEWEGINGSSTELSEL VAN BOVENSTE GORDEL EN LIDMAAT
1. DE BEENDEREN
1.1. CLAVICULA
1.1.1 ORIËNTATIE
• Oppervlakkige ligging:
o Mediale uiteinde: massief, mediaal gericht vlak
o Laterale uiteinde: afgeplat
o Bovenzijde: vlak
o Onderzijde: onregelmatigheden
o Voorrand: convex mediaal en concaaf lateraal
o Achterrand: concaaf mediaal en convex lateraal
1.1.2 BESCHRIJVING
• Extremitas sternalis vertoont facies articularis
o Meest massieve deel van het been
o Errond ruwheden voor ligamenten
• Extremitas acromialis (lateraal)
o Bovenvlak: plat
o Ondervlak: ruw
o Facies articularis acromialis tussen onderzijde en laterale rand
• Sulcus mi subclavii: in midden van onderzijde van het bot
o Lateraal ervan: tuberculum conoideum en linea trapezoidea
o Mediaal ervan: impressie voor ligamentum costo-clavicularis
• Bovenzijde
o Vlak en onder huid gelegen
o Sulcus mi subclavii aan onderzijde van middenstuk
• Voorrand
o Ruw door spierinserties
• Achterrand
o Ruw door insertie van m. trapezius
1.2 SCAPULA
1.2.1 ALGEMENE VORM EN ORIËNTATIE
• Driehoekig, plat been met 2 opvallende uitsteeksels
• Hoek met grote gewrichtsvlak ziet naar lateraal
• Grote kam met processus ligt dorsaal
• Processus bij articulaire hoek zit vast op bovenrand
7
,1.2.2 BESCHRIJVING
• 2 zijden, 3 hoeken en 3 randen
• Zijden
o Zijde 1: op facies dorsalis ligt spina scapulae
▪ Beenderige kam die doorloopt als het acromion
▪ Verdeeld de achterzijde van scapula in:
• Fossa supraspinata
• Fossa infraspinata
▪ Acromion:
• Brede, horizontale beenplaat: lateraal en naar voor
• Facies articularis acromii ligt mediaal en voor en tegen de clavicula
• Achterrand verbreed tot trigonum spinale scapulae
o Zijde 2: facies costalis
▪ Concaaf, naar voor, mediaal gerichte zijde
▪ Margo superior: bovenrand
▪ Incisura scapulae: ligt lateraal en wordt overbrugd door ligamentum transversum
scapulae
▪ Processus coracoideus = ravenbekuitsteeksel
• Lateraal en voor
• Palpabel
• Hoeken volgen grotendeels oriëntatie
o Angulus superior: gevormd door margo medialis en margo superior
o Angulus inferior: gevormd door margo lateralis en margo medialis
o Angulus lateralis: gevormd door margo superior en margo lateralis
• Randen volgen ook oriëntatie
o Margo medialis: verticaal opstaande rand
o Margo lateralis: lateraal en naar onder gericht, naar axilla
• Cavitas glenoidalis is ovaal en licht concaaf
o Onder: tubercula infraglenoidalis
o Boven: tubercula supraglenoidalis
1.3. HUMERUS
1.3.1 ORIËNTATIE
• Proximaal: bolvormige epifyse
• Mediaal: gewrichtsoppervlakte van epifyse
• Dorsaal: grote driehoekige put in distale epifyse
1.3.2 BESCHRIJVING
• Proximale epifyse = caput humeri: naar proximaal, mediaal en dorsaal gewend
o Collum anatomicum: rond articulaire deel: begrenst gewrichtsoppervlak
o Tuberculum maius: 3 facetten in verband met insertiepezen
▪ Naar proximaal, dorsaal en tussen beiden
o Tuberculum minus: ventraal met 1 facet
→ Beide naar onder verlengd door ruwe crista tuberculi
o Sulcus intertubercularis: gevormd door crista tuberculi minoris en maioris
o Collum chirurgicum: vernauwing van humerus distaal van tubercula
▪ Meeste fracturen treden hier op
8
, o Diafyse: corpus humeri is driehoekig waardoor 3 margines ontstaan (anterior, lateralis,
medialis)
▪ Begrenzen 3 facies:
• Facies antero-radialis: vertoont tuberositas deltoidea (ruwheid)
• Facies antero-ulnaris: vertoont tubersitas coracobrachialis (aanhechting)
• Facies posterior: vertoont sulcus nervi radialis waarin n. radialis loopt
• Distale epifyse = condylus humeri: 2 gewrichtsvlakken:
o Bevatten fossae en 2 epicondyli: mediaal en lateraal
o Zadelvormige trochlea en bolvormig caput humeri
▪ Trochlea humeri: onderdeel van schroef waarvan groeve loopt over de cirkel
▪ Capitulum humeri: radiaal en deel van sfeeroppervlak
o Door sulcus gescheiden
o Erboven: 2 ventrale fossae:
▪ Fossa coronoidea: boven trochlea humeri
▪ Fossa radialis: boven capitulum
o Erachter: dorsaal van trochlea
▪ Fossa olecrani
o 2 onderhuidse epicondyli:
▪ Mediale tegen trochlea
▪ Laterale reikt meer distaal dan de ulnaire
→ aanhechtingsplaatsen kunnen ontsteken: tenniselleboog (radiair) en golfelleboog (ulnair)
1.4. ULNA
1.4.1 ORIËNTATIE
• Dikste epifyse ligt proximaal en gewrichtsoppervlak is volair georiënteerd
• Margo interosseus ligt radiair
1.4.2 BESCHRIJVING
• 3 margines:
o Margo anterior: enkel distaal duidelijk
o Margo posterior: grens tussen subcutane deel van ulna en deel waar spieren op vasthechten
o Margo interosseus: duidelijk en scherp, proximaal ruwer
• 3 facies:
o Facies anterior: vlak en licht uitgehold, proximaal tuberositas ulnae
o Facies: posterior: minder glad, door oorsprong van spieren
o Facies medialis: rond, glad, subcutaan
▪ Proximaal bindt zich de crista supinatoria (aftakking van margo interosseus)
• Proximale epifyse:
o Bevat 2 processi
▪ Processus coronoideus: volair gericht
▪ Processus olecrani: proximaal gericht
• Past in fossa olecrani van humerus
• Punt is volair gericht
o Twee incisurae aan proximale einde:
▪ Incisura trochlearis: halfcirkelvormige articulaire oppervlakte gevormd door 2
vlakken en een kam die past in groeve in trochlea humeri
▪ Incisura radialis: concave gewrichtsoppervlakte langs radiale kant
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laura-schellekens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
