Samenvatting
Samenvatting teksten rechts- en moraalfilosofie
- Vak
- 000779
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting van de te kennen teksten voor rechts- en moraalfilosofie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 112 pagina's
Voorbeeld 4 van de 112 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Teksten college 1 en 2“The morality of the law”, Lon Fuller
“ [A] law which a man cannot obey, not act according to it, is void and no law: and it is impossible to
obey contradictions, or act according to them” (Vaughan, 1677)
“It is desired that our learned lawyers would answer these ensuing queries … whether ever the
Commonwealth, when they chose the Parliament, gave them a lawless unlimited power, and at their
pleasure to walk contrary to their own laws and ordinances before they have repealed them?”
(Lilburne, 1645)
- Dit hoofdstuk begint met een vrij lange allegorie: het gaat over de ongelukkige regering v/e monarch
die de handige, maar niet fantasierijke en niet erg vorstelijk klinkende naam Rex droeg
Acht manieren om te falen in het maken van wetten
- Rex (koning, hervormer) zei dat de grootste mislukking van zijn voorgangers het recht was
- Generaties lang had het rechtssysteem geen hervorming gekend
- Omslachtige procedures, archaïsche taal, dure rechtspraak, slordige, corrupte rechters,...
- Rex wou dit alles te verhelpen en zijn naam in de geschiedenis te zetten als een groot wetgever
- Is hier echter in gefaald, en dit op een spectaculaire wijze
- Slaagde er niet in om nodige hervormingen door te voeren, of zelfs ooit een wet te creëren
- Rex kondigde aan zijn onderdanen de onmiddellijke intrekking aan van alle bestaande wetten
- Begon een nieuw wetboek op te stellen
- Was niet in staat om zelfs de eenvoudigste generalisaties te maken
- Toen hij zich bewust werd van zijn beperkingen, gaf Rex het project v/e wetboek op en kondigde hij
zijn onderdanen aan dat hij voortaan zou optreden als rechter in alle geschillen die tussen hen
zouden kunnen ontstaan
- Nadat Rex honderden beslissingen had genomen, konden noch hij, noch zijn onderdanen daarin enig
patroon ontdekken → aarzelingen tot generalisatie zorgde voor grote verwarring
- Na dit fiasco besefte Rex dat hij een nieuwe start moest maken
- Zijn eerste stap was het volgen van een cursus generalisatie
- Slaagde erin een vrij lang document op te stellen
- Rex kondigde zijn onderdanen aan dat hij een code had opgesteld en dat hij zich er bij beslissingen
aan zou houden, maar dat de inhoud voor onbepaalde tijd een officieel staatsgeheim zou blijven, dat
alleen hijzelf en zijn schrijver zouden kennen
- Dit plan werd door zijn onderdanen diep gewraakt → volgens hen zeer onaangenaam om je zaak te
laten beslissen volgens onbekende regels
1
,- Rex maakte een inventaris op van zijn persoonlijke sterke en zwakke punten
- Hij besloot dat het leven hem had geleerd dat het gemakkelijker is beslissingen te nemen
met behulp van achteraf dan te proberen de toekomst te voorzien en te controleren
- Niet alleen maakte kennis het achteraf gemakkelijker om zaken te beslissen, maar het
maakte het makkelijker om redenen te geven
- Rex besloot van dit inzicht gebruik te maken en bedacht het volgende plan:
- Aan het begin van elk kalenderjaar zou hij beslissen over alle geschillen die in het
voorgaande jaar onder zijn onderdanen waren gerezen
- Hij zou zijn beslissingen toelichten met een volledige motivering
- De aldus gegeven redenen zouden niet bepalend zijn voor beslissingen in de komende jaren,
want dat zou de hele bedoeling van de nieuwe regeling teniet doen
- Rex kondigde het nieuwe plan aan zijn onderdanen aan en merkte op dat hij de volledige tekst van
zijn vonnissen zou publiceren (oplossing voor het vorige bezwaar)
- De onderdanen van Rex hadden het bezwaar dat, toen zij zeiden dat zij de regels moesten kennen, zij
bedoelden dat zij deze vooraf moesten kennen zodat zij ernaar konden handelen
- Rex werkte aan een herziene code, en kondigde aan dat deze binnenkort zou worden gepubliceerd
- Er kwam nieuw bezwaar wanneer men ontdekte dat het een meesterwerk van onduidelijkheid was
- Juristen verklaarden dat er geen enkele zin in stond die begrepen kon worden door een
gewone burger of door een opgeleide jurist
- Er verscheen er een piket voor het koninklijk paleis met een bord waarop stond: "Hoe kan
iemand een regel volgen die niemand kan begrijpen?"
- De code werd ingetrokken en Rex erkende dat hij hulp nodig had en zette een groep deskundigen aan
het werk voor een herziening
- Hij vroeg de deskundigen de inhoud onaangeroerd te laten, maar de uitdrukking te verduidelijken
- De nieuwe code was zeer duidelijk, maar bij het bestuderen werd duidelijk dat de nieuwe
duidelijkheid alleen maar aan het licht bracht dat hij vol tegenstrijdigheden zat
- Geen enkele bepaling in het wetboek werd niet teniet gedaan door een andere bepaling die er niet
mee in overeenstemming was → nieuw piket met: "Deze keer heeft de koning zichzelf duidelijk
gemaakt - in beide richtingen."
- Inmiddels had Rex zijn geduld verloren met zijn onderdanen en de negatieve houding die zij leken aan
te nemen tegenover alles wat hij voor hen probeerde te doen
- Rex droeg zijn deskundigen op het wetboek te zuiveren van tegenstrijdigheden, elke eis die erin
stond aan te scherpen en er een lange lijst van nieuwe misdrijven aan toe te voegen
2
,- Toen de nieuwe code werd gepubliceerd ontstond er een bijna revolutie om bepalingen te negeren
→ "Bevelen wat niet gedaan kan worden, is geen wet maken; het is de wet ongedaan maken, want
een bevel dat niet opgevolgd kan worden, dient slechts verwarring, angst en chaos."
- De instructies van Rex aan de deskundigen waren dat telkens wanneer zij een regel tegenkwamen
die een onmogelijkheid vereiste, deze moest worden herzien om naleving mogelijk te maken
- Het eindresultaat was een triomf v/h vakmanschap: het was duidelijk, consistent en eiste niets van
het onderwerp dat niet gemakkelijk binnen zijn mogelijkheden lag
- Voordat de nieuwe code van kracht werd, werd echter ontdekt dat er zoveel tijd was besteed aan
opeenvolgende herzieningen van Rex' oorspronkelijke ontwerp, dat de inhoud van de code ernstig
was achterhaald door de gebeurtenissen
- Sinds Rex de troon besteeg waren de gewone juridische procedures opgeschort en dit had
belangrijke eco. en institutionele veranderingen in het land teweeggebracht.
- Aanpassing aan deze veranderde omstandigheden vereiste veel inhoudelijke wijzigingen in de wet
→ Zodra het nieuwe wetboek wettelijk van kracht werd, werd het dan ook dagelijks gewijzigd
- Opnieuw nam de ontevredenheid van het volk toe en een anoniem pamflet verscheen in de straten:
"Een wet die elke dag verandert is erger dan helemaal geen wet."
- Binnen korte tijd begon deze bron van ontevredenheid zichzelf te genezen toen het tempo van de
veranderingen geleidelijk afnam
- Voordat dit merkbaar was, kondigde Rex een belangrijk besluit aan: hij concludeerde dat veel van de
problemen te wijten waren aan slechte adviezen die hij van deskundigen had ontvangen en
verklaarde dan dat hij de rechterlijke macht in eigen persoon hervatte
- Hij begon vrijwel al zijn tijd te besteden aan het horen en beslissen van zaken die zich onder het
nieuwe wetboek voordeden
- Naarmate de koning deze taak uitvoerde, leek zijn lang sluimerende generalisatievermogen tot bloei
te komen
- Toen de delen van Rex' arresten beschikbaar kwamen en werden bestudeerd, ontdekten zijn
onderdanen dat er geen verband was tussen die arresten en de code die zij beweren toe te passen
- Voor zover de nieuwe code tot uiting kwam in de feitelijke beslechting van geschillen, had hij net zo
goed helemaal niet kunnen bestaan
- Terwijl discussies gaande waren stierf Rex plotseling
- De eerste daad van zijn opvolger, Rex II, was om aan te kondigen dat hij de bevoegdheden van de
overheid weg zou halen bij de advocaten en ze in handen te geven van psychiaters en experts
- Op deze manier, legde hij uit, konden mensen gelukkig gemaakt worden zonder regels
3
, De gevolgen van falen
- Rex's carrière als wetgever en rechter illustreert dat de poging om een systeem van rechtsregels te
creëren en te handhaven op minstens 8 manieren kan mislukken
1. Het niet instellen van regels, zodat over elke kwestie ad hoc moet worden beslist
2. Het niet bekendmaken, of het niet ter beschikking stellen aan de betrokken partij, van de regels die
hij geacht wordt na te leven
3. Het misbruik van wetgeving met terugwerkende kracht, die niet alleen zelf niet richtinggevend kan
zijn, maar ook de integriteit van de toekomstige regels ondermijnt, omdat deze met terugwerkende
kracht dreigen te worden gewijzigd
4. Het niet begrijpelijk maken van regels
5. Het uitvaardigen van tegenstrijdige regels
6. Het uitvaardigen van regels die gedrag vereisen dat verder gaat dan de bevoegdheden van de
betrokken partij
7. Het invoeren van zulke frequente wijzigingen in de regels dat de betrokkene zich er niet op kan
oriënteren
8. Het gebrek aan overeenstemming tussen de aangekondigde regels en het feitelijke beheer ervan
- Een totale mislukking in één van deze richtingen resulteert niet alleen in een slecht rechtssysteem,
het resulteert in iets dat helemaal geen rechtssysteem genoemd kan worden
- Er is zeker geen rationele grond om te beweren dat een man moreel verplicht kan zijn zulke
rechtsregels te gehoorzamen
- Zoals de socioloog Simmel heeft opgemerkt, is er een soort wederkerigheid tussen overheid en
burger met betrekking tot het naleven van regels.
- De overheid zegt tegen de burger in effect: “Dit zijn de regels die wij van u verwachten. Als je ze volgt,
heb je onze verzekering dat dit de regels zijn die op jouw gedrag zullen worden toegepast."
- Wanneer deze band van wederkerigheid uiteindelijk en volledig wordt verbroken door de overheid,
blijft er niets over waarop de burger zijn plicht om de regels na te leven kan baseren.
- De situatie van de burger wordt moeilijker wanneer er een algemene en drastische verslechtering
van de legaliteit optreedt (bv. Hitler in Duitsland)
- Er ontstaat bv. een situatie waarin sommige wetten wel worden gepubliceerd, maar andere niet
- Hoewel de meeste wetten een prospectieve werking hebben, wordt zo vrijelijk gebruik gemaakt van
wetgeving met terugwerkende kracht dat geen enkele wet achteraf kan worden gewijzigd als het de
machthebbers uitkomt
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bettedetobel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67232 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen