Sociale psychologie
Hoofdstuk 1: Inleiding (MC)
1. De mens is een sociaal dier
Sociale context heeft veel invloed op ons gedrag
We denken constant na over wat anderen denken
Het sociale = hoofdkenmerk van de mens
2. Sociale psychologie: definitie en verwante disciplines
Definitie van sociale psychologie
Sociale psychologie: Sociale psychologie is de wetenschappelijke studie naar de wijze waarop gedachten, gevoelens,
motivaties en gedragingen van mensen beïnvloed worden door de aanwezigheid van anderen en hoe wij zelf een
invloed uitoefenen op hoe andere personen denken, voelen en zich gedragen (Allport)
Experimenten + gevalideerde vragenlijsten o.b.v. wetenschappelijke kennis
Gedrag bepaald door cognitieve, affectieve en motivationele processen
De kracht van de situatie
Theodor Newcomb: nagaan of participatie aan hoger onderwijs onder studenten politiek
progressieve houdingen bevordert
Filmpje Reagan -> 3 situaties
Reactie van publiek > oneliners
Sociale psychologie en verwante disciplines
Sociologie
- Studie groepsfactoren
- Multilevel design: zowel context als individu wordt bestudeerd
Persoonlijkheidspsychologie
- Net zoals sociale psychologie stellen modellen voor die op basis van gedachten, affect en motivaties gedrag
voorspellen
- Verschil tussen beiden: gerichtheid op respectievelijk individuele verschillen en situaties
- Studie van cross-situationele stabiliteit tussen individuen
Interactionisme: stroming die de nadruk legt op het feit dat er een dynamische wisselwerking is tussen individuele
verschillen en de situatie, waarbij uitingen van individuele verschillen afhankelijk zijn van de situatie
Andere psychologische domeinen
Klinische psychologie: effect van verschillende therapieën voor reductie van vooroordelen bij antisociale personen
Cognitieve psychologie: manipuleer blootstelling aan een lid van een sociale categorie en registreer automatische
gedachten
Sociale psychologie en mensenkennis
Mensenkennis berust niet op een gedegen empirische toetsing
Als je kinderen beloont voor iets wat ze graag doen, dan zullen ze die activiteit naderhand minder uitvoeren
Gedrag teveel gedetermineerd, men twijfelt aan de eigen intenties
Terugblikvertekening: neiging om te overdrijven in de mate waarin ze een bepaalde uitkomst hadden kunnen
voorspellen, nadat deze uitkomst in de feiten optrad
3. De geschiedenis van de sociale psychologie
De beginjaren van de sociale psychologie (1880-1935)
Mogelijke kandidaten ‘grondlegger van de sociale psychologie’
- Gustave Le Bon: psychologie des Foules
o 1e sociaalpsychologische bijdrage
- Norman Triplett
- Stroebe
- Ringelmann
1
, 1e sociaalpsychologisch experiment
o
In groep presteert met minder goed dan alleen
e
1 3 handboeken over sociale psychologie door
- William McDougall
- Edward Ross
- Floyd Allport
De jaren van bevestiging (1936-1960)
WOII -> verhoogde belangstelling voor sociale psychologie
Kurt Lewin:
- ‘vader van de sociale psychologie’
- Formuleerde de 3 fundamentele grondbeginselen van de discipline
o Gedrag wordt bepaald door hoe we de wereld om ons heen waarnemen en interpreteren
o Gedrag is afhankelijk van de persoon en de omgeving
2 soorten gedragsdeterminanten
Interne
Externe
o Sociaalpsychologische theorieën kunnen worden toegepast voor de oplossing van maatschappelijke
problemen (geen onderzoek zonder actie, geen actie zonder onderzoek)
Auteur Bijdrage
T. Adorno et al. The Authoritarian Personality
G. Allport The nature of prejudice
S. Asch Conformiteit en persoonsperceptie
L. Festinger Sociale vergelijkingstheorie en
cognitieve dissonantietheorie
F. Heider Balanstheorie en attributietheorie
C. Hovland et al. Attitudes en persuasieve
communicatie
H. Kelley Attributietheorie
Groei en debat
Bloeiperiode gekenmerkt door crisis, vertwijfeling en debat
- Centrale punt debat: waarde van laboratoriumexperimenten
Methodologisch en inhoudelijk pluralisme (1975-heden)
Sociale cognitie: handelt over hoe we informatie over onszelf en anderen waarnemen, onthouden en interpreteren
- Opkomst door
o Jaren 70: sterke nadruk op cognitieve aspecten
o Internationalisering van de sociale psychologie
Pluralisme
- Methodologisch: multimethodisch
- Inhoudelijk:
o “Hete” versus “koele” perspectieven
Heet: emotie en motivatie
Koel: cognitie (cf sociale cognitie)
Poging om deze benaderingen te integreren
Bv dissonantietheorie combineert aspecten van motivatie en cognitie)
- Internationale en culturele perspectieven
o Opkomst sociale psychologie in Europa en Azië
o Internationaal en multicultureel onderzoek
4. Sociale psychologie in 21e eeuw
Hersenonderzoek
MRI
Ontstaan sociale neurowetenschap door technologische vooruitgang
2
, - De studie van de relatie tussen neurologische en sociale processen
Internet
Evolutie in de manier waarop informatie wordt verworven en hoe we communiceren
Sociaal-culturele perspectieven
Crosscultureel onderzoek (verschillen tussen culturen)
Multicultureel onderzoek (verschillen binnen een cultuur)
Open wetenschap
Registratie en replicatie
3
, 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bertcaitlin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.